Co to jest akwaponika?
Akwaponika to system produkcji zwierząt wodnych (np. ryb, raków, ślimaków) oraz roślin w wodzie. Fauna i flora tworzą tzw. symbiotyczne środowisko. Rośliny wykorzystują odpady wytwarzane przez zwierzęta. Dzięki temu ryby czy raki mogą żyć w oczyszczonym, zdrowym środowisku. Działanie tego systemu to naśladowanie procesów zachodzących w naturalnych zbiornikach wodnych.
Akwaponika – elementy żywe systemu
System akwaponiczny wymaga trzech głównych elementów żywych, tj. zwierząt wodnych, bakterii oraz roślin. Zdarza się, że do systemu wprowadzane są również robaki.
Jakie rośliny i zwierzęta dobrze czują się w takim systemie?
Zastosowanie akwaponiki do produkcji roślinnej i zwierzęcej jest bardzo szerokie. Organizmy powinny ze sobą korelować, tzn. rośliny powinny mieć wystarczająco dużo składników pokarmowych pochodzących z odpadów, które produkują zwierzęta. W tych warunkach dobrze plonują zielone warzywa liściaste, takiej jak: sałata, szpinak, szczypiorek, rzeżucha, groszek, rzodkiew, pietruszka oraz wiele odmian ziół. W dużych systemach akwaponicznych hoduje się głównie ryby. Do najpopularniejszych należą: pstrąg, okoń, karp, sum oraz tilapia.
Czy akwaponika w miastach jest potrzebna?
Zakłada się, że do roku 2050 mniej więcej 2/3 populacji świata żyć będzie w miastach. W związku z tym, coraz częściej podejmowane jest wyzwanie produkowania żywności na terenach zurbanizowanych. Coś, co w przyszłości może stać się koniecznością, na razie jest pewnego rodzaju nowinką. Zmiany klimatyczne prawdopodobnie będą zagrażać bezpieczeństwu żywnościowemu ludności, tym bardziej, że jej liczba stale rośnie. Akwaponika może okazać się świetnym rozwiązaniem, które w przyszłości zostanie wdrożone na szeroką skalę. Tym bardziej, że dzięki lokalizowaniu farm w miastach, skróceniu ulega łańcuch dostaw, a w związku z tym mniejszy jest ślad węglowy procesu produkcyjnego.
Pierwsza w Polsce miejska farma akwaponiczna
W dniu 21 marca br. otwarto we Wrocławiu pierwszą w Polsce miejską farmę akwaponiczną. Jak czytamy na stronie projektu, główną rolą zlokalizowanej w centrum miasta AquaFarmy jest zapewnienie lokalnym mieszkańcom świeżej żywności. Hodowla i uprawa w pobliżu odbiorcy to efekt troski o środowisko i bezpieczeństwo ludzi.
AquaFarma jest także miejscem edukacji. Cyklicznie organizowane są tam rodzinne warsztaty, w czasie których można dowiedzieć się, jak zrobić przydomowy system hydroponiczny i na czym polega bezglebowa uprawa roślin.
Zalety systemu akwaponicznego na AquaFarmie
Do korzyści wynikających z powstania farmy wodno-żywnościowej należą:
- produkcja czystej, bogatej w wartości odżywcze żywności;
- uprawa trwająca przez cały rok, bez względu na warunki atmosferyczne;
- oszczędność wody (nawet o 90%) w stosunku do upraw w rolnictwie tradycyjnym;
- zapotrzebowanie na mniejsze obszary do uprawy roślin niż w rolnictwie tradycyjnym;
- redukcja odpadów trafiających do środowiska, gdyż większość składników jest wykorzystywana w systemie zamkniętym;
- retencja i zagospodarowanie wód opadowych z zielonego dachu.
Bezglebowa forma uprawy, która jest stosowana na farmach akwaponicznych, dąży do minimalizacji zużycia wody nawet o 90%. Dzięki temu nowoczesnemu rozwiązaniu technologicznemu, wspiera się odbudowę zagrożonych ekosystemów i chroni bioróżnorodność.
Aby dowiedzieć się więcej o AquaFarmie, zapraszamy na stronę projektu. Ten temat będziemy z pewnością kontynuować w kolejnych numerach „Wodnych Spraw”.