English
Woda jest najcenniejszym surowcem naturalnym, bez którego nie byłoby życia na Ziemi. Odgrywa też kluczową rolę w rozwoju strategicznych gałęzi gospodarki, czyli w rolnictwie, energetyce i przemyśle. W ciągu ostatnich 100 lat zużycie globalnych zasobów wody wzrosło sześciokrotnie, a prognozy na kolejne dziesięciolecia są bezwzględne i pesymistyczne. Wzrost liczby ludności (wg prognoz ONZ w 2050 r. osiągniemy 9,8 mld) i związany z tym rozwój produkcji rolno-spożywczej (o 20 – 30% wyższy do 2050 r.), nasilające się zmiany klimatyczne i katastrofy naturalne sprawią, że świat stanie w obliczu kryzysu wodnego, zagrażającego całej populacji Ziemi. Woda stanie się dobrem luksusowym. Już dziś wiedzą o tym nie tylko mieszkańcy Afryki, ale także obywatele krajów Unii Europejskiej, mieszkańcy Bliskiego Wschodu, Australii oraz zachodniego wybrzeża USA. Globalny kryzys wodny dosięgnie ludność wszystkich warstw społecznych i spowolni rozwój większości państw. W odpowiedzi na te pesymistyczne prognozy w marcu br. zorganizowano w Nowym Jorku największą od lat 70. XX w. międzynarodową Konferencję Wodną ONZ. Osią dyskusji specjalistów z całego świata były zagadnienia związane z wodą jako zasobem niezbędnym do przetrwania naszej cywilizacji i jej ochroną w duchu celów zrównoważonego rozwoju.
Blue Market – rozwijający się sektor
Z roku na rok wzrasta społeczna świadomość tego, jak cennym zasobem jest czysta woda pitna. Dostęp do niej jest gwarancją zdrowia społeczeństwa i rozwoju gospodarczego. Branża wodna wraz z powiązanymi z nią gałęziami tworzy dziś ciągle rozwijający się sektor Blue Market. To woda stanowi w nim główny temat zainteresowania, badań naukowych i działań rozwojowo-inwestycyjnych. Coraz więcej podmiotów z różnych branż dostrzega też możliwość zaangażowania w biznesy związane z obrotem wodą. Chodzi jednak nie tylko o prawa wodne, ale także infrastrukturę oraz technologie związane z oszczędzaniem i uzdatnianiem zasobów. Również rynki finansowe dostosowują się do wyzwań związanych z obserwowanym już niedoborem wody na świecie. Sektor ten opracował szereg instrumentów finansowych w postaci indeksów wodnych, funduszy ETF oraz kontraktów futures na wodę. Dzięki nim inwestorzy mają możliwość zarówno zabezpieczenia się przed ryzykiem związanym z niedoborem wody, jak i uczestniczenia w długoterminowym wzroście wartości firm związanych z zarządzaniem wodą.
Indeksy wodne – inwestycyjna przyszłość
Indeksy wodne to narzędzia, które śledzą wydajność wybranych spółek związanych z zarządzaniem wodą, takich jak: dostawcy, producenci urządzeń do oczyszczania czy firmy oferujące usługi związane z infrastrukturą wodociągową. Przedsiębiorcy, którzy chcą zainwestować w sektor wodny, mogą wykorzystać indeksy jako benchmarki dla swoich działań. Pierwszym notowanym indeksem wodnym był Nasdaq Veles California (NQH2O), który w 2018 r. wprowadzono na giełdę Wall Street. Jest to indeks bazujący na cenach wody w Kalifornii, który śledzi wartość kontraktów na prawo do korzystania z zasobów. Wskaźnik jest stosowany jako podstawa dla kontraktów futures na wodę w tym stanie. Obecnie istnieje już kilka znaczących indeksów odzwierciedlających wartość spółek z Blue Market z całego świata (np. S&P Global Water Index) lub z konkretnego państwa (np. Nasdaq OMX US Water Index).
Fundusze ETF związane z wodą to instrumenty, które inwestują w spółki z sektora wodnego. Dzięki nim przedsiębiorcy mogą zdobyć szeroką ekspozycję na rynek wodny bez konieczności inwestowania w poszczególne spółki. ETF-y związane z wodą oferują różnorodność, zmniejszając ryzyko inwestycyjne, a także są łatwe w wymianie handlowej, co sprawia, że jest to atrakcyjne rozwiązanie dla inwestorów.
Kontrakty futures na wodę to umowy, które pozwalają na zakup lub sprzedaż określonej ilości wody w przyszłości po ustalonej cenie. Umożliwiają zarówno spekulację na rynku, jak i zabezpieczanie się przed zmianami cen. Futures na wodę mają dziś szczególne znaczenie w regionach, gdzie dostęp do tego zasobu jest ograniczony, a jego cena podlega znacznym wahaniom rynkowym.
Blue Market – rynek krajowy
Na gruncie polskim istnieją nowoczesne podmioty z branży Blue Market, natomiast brakuje nam instrumentów finansowych, które z sukcesem rozwijają się na świecie. Technologiczny sektor wodny w naszym kraju znajduje się w fazie rozwoju. Firmy i start-upy z tej branży proponują innowacyjne rozwiązania istniejących problemów. Jednym z takich podmiotów na rynku jest Naiad Water Investments Sp. z o.o., czyli spółka technologiczna z Warszawy. Ideą przewodnią firmy jest woda i jej racjonalne wykorzystanie w obliczu światowego kryzysu. Zespół Naiad dąży przy tym do technologicznego rozwoju branży rolnej zgodnie z założeniami rolnictwa precyzyjnego i rolnictwa 4.0.
Głównym problemem, wokół którego firma skupia swoje działania, jest wyeliminowanie marnotrawstwa wody na polach uprawnych. Najważniejszym projektem Naiad Water Investments jest mobilna aplikacja do precyzyjnego nawadniania upraw. Naiad Irrigation jest to narzędzie oparte na nowoczesnej technologii blockchain, sztucznej inteligencji oraz niezbędnych sensorach, dzięki którym informacje zebrane z pola są aktualne, miarodajne i bardzo pomocne przy podejmowaniu decyzji o nawadnianiu. Aplikacja uwzględnia rodzaj uprawy, jej potrzeby środowiskowe i etap wzrostu, warunki pogodowe aktualne i prognozowane oraz warunki glebowe. Docelowo ma obsługiwać wszystkie popularne rośliny uprawne – na obecnym etapie rozwoju ogranicza się do pszenicy, kukurydzy i ziemniaków jako upraw wzorcowych. Finalnie rolnik osiąga najkorzystniejszy ekonomicznie stosunek zebranego plonu do zużytej ilości wody. Generowane wyniki są korzystne dla użytkownika oraz środowiska naturalnego. Aplikacja przyczynia się więc do likwidacji niechlubnego marnotrawstwa w rolnictwie. Zdecydowana większość wody, zużywanej m.in. do sztucznego nawadniania, nie jest przyswajana przez rośliny uprawne, stając się stratą kosztowną dla całej populacji.
Idea 3W – nowoczesne podejście do inwestowania
Naiad Water Investments chce aktywnie uczestniczyć w ochronie i zabezpieczaniu zasobów wodnych Polski i świata dla przyszłych pokoleń. W dążeniu do tego celu ważna jest współpraca wielu ludzi, podmiotów i instytucji, wykraczająca poza istniejące ramy i schematy. Na gruncie polskim możliwości takie daje Idea 3W, która od 2021 r. realizuje innowacyjne podejście do projektów związanych z wodą, wodorem i węglem nieenergetycznym. Jest to jedyna w swoim rodzaju platforma, która łączy firmy, ośrodki akademickie i naukowców, inwestorów oraz administrację publiczną i podmioty z trzeciego sektora. Przepływ wiedzy i możliwości współpracy w ramach Idei 3W wspiera i ułatwia wielowymiarowy rozwój nowych projektów oraz promocję wypracowanych rozwiązań w Polsce i na całym świecie. Dzięki inicjatorowi 3W – Bankowi Gospodarstwa Krajowego – i samej inicjatywie 3W polski sektor technologiczny, powiązany z wodą, wodorem i węglem nieenergetycznym, już teraz staje się powodem redefiniowania dotychczasowego podejścia do zarządzania strategicznymi zasobami. Niewykluczone, że w przyszłości ścieżką tą podążą inne kraje oraz organizacje międzynarodowe, które już dziś dostrzegają potrzebę poważnych zmian systemowych dla lepszej przyszłości naszej planety.
