Budżet UE na 2024 r.

Zgodnie z propozycją Komisji Europejskiej roczny budżet UE na 2024 r. wynosić ma 189,3 mld euro. Warto dodać, że zostanie on uzupełniony o płatności szacowane na 113 mld euro z przeznaczeniem na dotacje w ramach unijnego instrumentu na rzecz odbudowy po pandemii – NextGenerationEU.

Budżet UE na 2024 r. – główne założenia

Budżet zaprojektowany na 2024 r. ma zapewnić kluczowe finansowanie realizacji priorytetów politycznych UE zgodnie z planem. Według założeń wydatki na cele związane z ekologią i cyfryzacją będą nadal stanowić priorytet, ponieważ dzięki nim Europa ma stać się bardziej odporna i przystosowana do przyszłych wyzwań.

W projekcie budżetu na 2024 r. środki kieruje się tam, gdzie mogą one przynieść największe korzyści, zgodnie z najważniejszymi potrzebami w zakresie odbudowy państw członkowskich UE i naszych partnerów na całym świecie. Środki te przyczynią się do modernizacji i wzmocnienia Unii dzięki transformacji ekologicznej i cyfrowej, a także stworzeniu nowych miejsc pracy oraz wzmocnieniu roli Europy w świecie.

Działania priorytetowe

Komisja Europejska zaproponowała przeznaczenie następujących kwot (w formie zobowiązań) na swoje działania priorytetowe:

• 53,8 mld euro na wspólną politykę rolną i 1,1 mld euro na Europejski Fundusz Morski, Rybacki i Akwakultury, z myślą o europejskich rolnikach i rybakach oraz o wzmocnieniu odporności sektorów rolno-spożywczego i rybołówstwa oraz zapewnienia odpowiedniego zarządzania kryzysowego;
• 47,9 mld euro na rozwój regionalny i spójność regionalną, aby wspierać jedność gospodarczą, społeczną i terytorialną, a także na infrastrukturę wspomagającą transformację ekologiczną i priorytetowe projekty Unii;
• 15,8 mld euro na wsparcie naszych partnerów i interesów na świecie, z czego 11,4 mld euro na Instrument Sąsiedztwa oraz Współpracy Międzynarodowej i Rozwojowej – ISWMR – „Globalny wymiar Europy”, 2,1 mld euro na Instrument Pomocy Przedakcesyjnej (IPA III) oraz 1,7 mld euro na pomoc humanitarną (HUMA);
• 13,6 mld euro na badania naukowe i innowacje, z czego 12,8 mld euro na „Horyzont Europa”, sztandarowy program badawczy Unii Europejskiej. Projekt budżetu obejmuje również finansowanie europejskiego aktu w sprawie czipów w ramach programu „Horyzont Europa” oraz przesuniecie na ten cel środków z innych programów;
• 4,6 mld euro na Europejskie inwestycje strategiczne, z czego 2,7 mld euro na instrument „Łącząc Europę” z przeznaczeniem na poprawę infrastruktury transgranicznej oraz 1,3 mld euro na program „Cyfrowa Europa”, który pomoże kształtować cyfrową przyszłość Unii, a także 348 mln euro na priorytety w ramach InvestEU (badania naukowe i innowacje, transformacja ekologiczna i cyfrowa, sektor zdrowia i technologie strategiczne);
• 2,1 mld euro na wydatki przeznaczone na przestrzeń kosmiczną, głównie na europejski program kosmiczny, który połączy działania krajów Unii w tej strategicznej dziedzinie;
• 10,3 mld euro na priorytet, jakim są ludzie, spójność społeczna i wartości, z czego 3,96 mld euro na rosnące koszty finansowania zewnętrznego związane z NGEU (które będą ściśle monitorowane), poza tym 3,7 mld euro na Erasmus+, aby tworzyć możliwość kształcenia i mobilności dla ludzi, 332 mln euro na wsparcie artystów i twórców w całej Europie oraz 215 mln euro na promowanie sprawiedliwości, praw i wartości;
• 2,4 mld euro na działania na rzecz środowiska i klimatu, z czego 745 mln euro na program LIFE z przeznaczeniem na łagodzenie zmiany klimatu i przystosowywanie się do niej oraz 1,5 mld euro na Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji, aby zagwarantować korzystne dla wszystkich przejście na zieloną gospodarkę;
• 2,2 mld euro na ochronę naszych granic, z czego 1,1 mld euro na Fundusz Zintegrowanego Zarządzania Granicami (FZZG) i 874 mln euro (całkowity wkład UE) na Europejską Agencję Straży Granicznej i Przybrzeżnej (Frontex);
• 1,7 mld euro na wydatki związane z migracją, z czego 1,5 mld euro na wsparcie migrantów i osób ubiegających się o azyl zgodnie z naszymi wartościami i priorytetami;
• 1,6 mld euro na działania związane z obronnością, z czego 638 mln euro na wsparcie rozwoju zdolności i badań w ramach Europejskiego Funduszu Obronnego (EFO), 241 mln euro na wsparcie mobilności wojskowej, 260 mln euro na nowy krótkoterminowy instrument obronny oraz 343 mln euro na wsparcie produkcji amunicji;
• 947 mln euro na zapewnienie funkcjonowania jednolitego rynku, w tym 602 mln euro na Program na rzecz jednolitego rynku oraz 200 mln euro na prace w dziedzinie podatków, ceł i zwalczania nadużyć finansowych;
• 754 mln euro na Program UE dla zdrowia, aby zapewnić kompleksową odpowiedź na potrzeby ludności w dziedzinie zdrowia oraz 230 mln euro na Unijny Mechanizm Ochrony Ludności (rescEU), aby móc szybko uruchomić pomoc operacyjną w przypadku kryzysu;
• 726 mln euro na bezpieczeństwo, z czego 315 mln euro na Fundusz Bezpieczeństwa Wewnętrznego (FBW), który będzie służył do zwalczania terroryzmu, radykalnych postaw, przestępczości zorganizowanej i cyberprzestępczości;
• 213 mln euro na bezpieczne połączenia satelitarne w ramach nowego unijnego programu bezpiecznej łączności.

Warto zaznaczyć, że budżet na 2024 r. jest częścią długoterminowego budżetu Unii przyjętego pod koniec 2020 r., z przyszłymi dostosowaniami technicznymi, który ma służyć przekształceniu jego priorytetów w konkretne cele do osiągnięcia w danym roku.

Budżet UE na 2024 r. – program działań na rzecz środowiska i klimatu LIFE

W ramach budżetu UE na 2024 r. zaplanowane jest również finansowanie programu LIFE, który wspiera cele polityki unijnej, w szczególności ochronę przyrody i różnorodności biologicznej. Finansowane działania mają na celu ochronę i poprawę jakości powietrza i wody w UE oraz przejście na gospodarkę energooszczędną, opartą na energii odnawialnej i obiegu zamkniętym. Program LIFE wspiera również realizację ram polityki energetyczno-klimatycznej do 2030 r. oraz zobowiązań Unii do osiągnięcia neutralności klimatycznej i odporności na zmianę klimatu do 2050 r., w tym inicjatywy w ramach pakietu „Fit for 55” oraz Strategię adaptacyjną UE. Na program LIFE 2021 – 2027 przeznaczono prawie 2 mld euro więcej niż w perspektywie 2014 – 2021 – alokacja wynosi 5,4 mld euro.