English
W ciągu ostatnich trzydziestu lat Unia Europejska podjęła wiele inicjatyw w celu ograniczenia efektów zmiany klimatu, niestety pomimo tego są one coraz bardziej odczuwalne. W celu zapełnienia luk w dziedzinie ochrony środowiska oraz zwiększenia odporności w UE Komisja Europejska w listopadzie 2021 r. zainicjowała dialog na ten temat. Obecnie, w ramach podsumowania przeprowadzonego dialogu, opracowano raport końcowy, który zbiera wnioski z dyskusji oraz przedstawia propozycje działań i dobrych praktyk sprzyjających budowaniu odporności na zmianę klimatu.
Dlaczego dialog na temat odporności na zmianę klimatu jest aż tak ważny?
Europa jest najszybciej ocieplającym się kontynentem i od lat 80. zjawisko to zachodzi około dwukrotnie szybciej niż w przypadku reszty świata. Częstotliwość, czas trwania i nasilenie zjawisk pogodowych, a także długoterminowe skutki zmiany klimatu powodują coraz większe szkody i straty ekonomiczne, które wpływają na ludzi, przedsiębiorstwa, gospodarki i infrastrukturę. Wysokie temperatury mogą mieć szczególny wpływ na zdrowie ludzi, o czym pisaliśmy w jednym z poprzednich artykułów: Kiedy wysokie temperatury stają się zabójcze? Według prognoz tendencja ta utrzyma się przez najbliższe lata.
W listopadzie 2021 r. Komisja Europejska rozpoczęła dialog, aby ułatwić otwartą wymianę informacji na temat sposobów eliminowania luk w ochronie środowiska i zwiększenia odporności na zmianę klimatu w UE, ze szczególnym uwzględnieniem przystosowania się do niej. W dialogu uczestniczyły zainteresowane strony, w tym organy nadzoru, organizacje konsumenckie i branża ubezpieczeniowa.
Przeprowadzony dialog na temat odporności na zmianę klimatu dostarczył spostrzeżeń na temat konieczności podnoszenia świadomości ryzyka związanego z klimatem, poprawy jego ocen i ułatwienia wdrażania środków je zmniejszających. Przygotowany na podstawie dialogu raport analizuje potencjał partnerstw publiczno-prywatnych w ubezpieczeniach oraz zalety i wady rozwiązań opartych na nich. Na koniec opisuje szczegółowo główne ryzyka związane z klimatem w Europie, obejmujące powodzie, pożary lasów, fale upałów, susze i burze.
Zagrożenia związane z klimatem w Europie
Najnowsze badania potwierdzają, że średnie temperatury globalne nadal rosną, między czerwcem 2023 r. a majem 2024 r. odnotowano wzrost o 1,63°C w porównaniu do średniej temperatury sprzed epoki przemysłowej. Rok 2023 został określony jako najcieplejszy w historii, a Europa została zidentyfikowana jako najszybciej ocieplający się kontynent.
Najbardziej istotnymi zagrożeniami i niebezpieczeństwami związanymi z klimatem w Europie są obecnie powodzie, pożary lasów, fale upałów, susze, grad i burze. Wszystkie mają zarówno natychmiastowe, jak i długofalowe skutki, a między różnymi zagrożeniami i niebezpieczeństwami istnieją powiązania, które są dodatkowo wzmacniane wraz z rosnącym tempem zmiany klimatu.
Przewiduje się, że zmiana klimatu doprowadzi do poważnych zakłóceń w dostępności wody w całej Europie ze względu na mniejszą przewidywalność opadów i bardziej intensywne burze. W rezultacie można się spodziewać większych niedoborów wody, zwłaszcza w południowej i południowo-wschodniej części kontynentu, oraz zwiększonego ryzyka powodzi na znacznej jego części. Wynikające z tego zmiany będą miały wpływ na wiele regionów lądowych i morskich, a także na środowisko naturalne i gatunki.
Jak Komisja Europejska podsumowała dialog na temat odporności na zmianę klimatu?
Komisja Europejska z zadowoleniem przyjęła raport przygotowany na podstawie przeprowadzonego dialogu. Ponadto, zgodnie z zapowiedziami, rozważy rozwiązania przedstawione w raporcie w nowo rozpoczętej kadencji. Ryzyka związane z klimatem i ich skutki stanowią wspólne wyzwanie, a konkurencyjność gospodarki europejskiej i dobrobyt społeczeństwa są w dużym stopniu zależne od zdolności do zwiększenia odporności na zmianę klimatu. W opinii Komisji Europejskiej budowanie odporności jest wspólną odpowiedzialnością, a ustalenia raportu dają dobry przegląd tego, co różne grupy interesariuszy mogą zrobić, aby ją osiągnąć.
W oparciu m.in. o prace w ramach dialogu na temat odporności na zmianę klimatu Komisja Europejska zwoła tymczasową grupę analityczną ds. uruchamiania finansowania odporności klimatycznej. Ta grupa skupiać będzie najważniejsze podmioty branżowe oraz przedstawicieli publicznych i prywatnych instytucji finansowych.
