Projekty bazujące na wykorzystaniu geotermii stają się rzeczywistością i dają nowe możliwości polskiemu ciepłownictwu. Otwarcie ósmej ciepłowni geotermalnej w Polsce, zlokalizowanej w Kole, to kolejny ważny krok w kierunku zrównoważonej produkcji energii. Zwłaszcza jeśli weźmiemy pod uwagę to, że pod powierzchnią blisko połowy naszego kraju znajdują się zbiorniki geotermalne, które mogłyby być wykorzystane do pozyskiwania czystej energii na potrzeby ciepłownictwa.
Ósma ciepłownia geotermalna w Polsce
Po prawie czterech latach od podpisania umowy o dofinansowanie budowy ciepłowni geotermalnej w Kole została ona uroczyście otwarta 1 marca br. W uroczystości wzięli udział między innymi minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska oraz Robert Gajda, wiceprezes NFOŚiGW.
Projekt pod nazwą Budowa ciepłowni geotermalnej w mieście Koło wraz z jej podłączeniem do istniejącego systemu ciepłowniczego MZEC Sp. z o.o. zrealizowany został przy wsparciu w wysokości 62 mln zł z Narodowego Funduszu. Prace składają się z dwóch etapów. Pierwszym z nich było wykonanie odwiertu geotermalnego o głębokości 2950 m, drugim – budowa ciepłowni geotermalnej, która została wyposażona we wszelkie niezbędne urządzenia regulacyjne, zabezpieczające i pomiarowe, konieczne do zapewnienia poprawnej pracy instalacji. Całkowity koszt realizacji inwestycji to ponad 80 mln zł.
Zrealizowana inwestycja obniży emisyjność systemu ciepłowniczego w tym regionie. Energia geotermalna zastąpi częściowo kotły węglowe wykorzystywane do tej pory do produkcji ciepła. Dodatkowo jej efektem ma być także ustabilizowanie cen za ogrzewanie oraz pozyskanie nowych odbiorców ciepła systemowego.
Rozwój geotermii w kraju pozwala na realizację Polityki Energetycznej Polski do 2040 r.
Otwarcie ciepłowni geotermalnej w Kole jest nie tylko wydarzeniem lokalnym, ale również potwierdzeniem ogólnokrajowych przemian w kierunku zrównoważonej przyszłości energetycznej. Ministerstwo Klimatu i Środowiska potwierdza, że na obszarze od 40 do 55 proc. kraju znajdują się zbiorniki geotermalne, w których temperatura wód waha się od 20 do 100℃. W ich zasięgu znajduje się 491 ciepłowni, które mogłyby pozyskiwać energię geotermalną do swoich celów. Wykorzystanie tego potencjału poprzez inwestycje w rozwój geotermii z pewnością umożliwi szybsze odejście Polski od spalania węgla.
Projekty związane z geotermią są realizowane konsekwentnie i zgodnie z opublikowanym w 2022 r. przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska Wieloletnim Programem Rozwoju Wykorzystania Zasobów Geotermalnych w Polsce. Program ten określił ścieżki rozwoju geotermii w naszym kraj do 2040 r., z perspektywą do 2050 r. i obejmuje dziewięć kluczowych obszarów. Jednym z nich są technologie Głębokich Otworowych Wymienników Ciepła. Inwestycje tego typu nie są jednak możliwe bez współpracy rządu, samorządów lokalnych i instytucji finansowych. Zwiększenie budżetu realizowanego przez NFOŚiGW programu priorytetowego pod nazwą Udostępnianie wód termalnych w Polsce z 300 do 480 mln zł to wyraz wsparcia dla projektów, które zmieniają obraz energetyczny kraju.
Ciepłownia geotermalna w Kole to nie ostatnia inwestycja w geotermie w Polsce
Ciepłownia geotermalna w Kole nie tylko obniża emisyjność systemu ciepłowniczego miasta, ale także stanowi wzorzec dla przyszłych inwestycji. Z perspektywy wysokości kosztów, ekologiczności i efektywności energetycznej geotermia wyznacza nowe standardy. Aktualnie jest ona ósmym tego typu obiektem powstającym w naszym kraju. Poza Kołem ciepłownie geotermalne funkcjonują także w Bańskiej Niżnej (woj. małopolskie), Pyrzycach (woj. zachodniopomorskie), Mszczonowie (woj. mazowieckie), Uniejowie (woj. łódzkie), Stargardzie (woj. zachodniopomorskie), Poddębicach (woj. łódzkie) i w Toruniu (woj. kujawsko-pomorskie).
W najbliższym czasie do użytku oddana zostanie ciepłownia geotermalna w Sieradzu (woj. łódzkie) oraz Koninie (woj. wielkopolskie). Prace związane z ich uruchomieniem wciąż trwają. Na etapie realizacji jest także inwestycja w Szaflarach (woj. małopolskie), gdzie powstaje najgłębszy odwiert geotermalny na świecie. Osiągnie on głębokość 7 km.
W całej Polsce wykonywane są również otwory badawcze, które pozwalają ocenić możliwości wykorzystywania wód termalnych do celów energetycznych. Ich realizacja w wielu przypadkach jest w całości finansowana ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Odwierty, wraz z badaniami określającymi zasoby wód termalnych na danym terenie, zrealizowane zostały już w siedmiu miejscowościach: Sieradzu, Kole, Sochaczewie, Tomaszowie Mazowieckim, Lądku Zdroju, Dębicy i Sękowej. W 16 kolejnych są na etapie realizacji. Wszystko wskazuje więc na to, że w najbliższych latach ciepłownia geotermalna nie będzie już unikatem, a standardem.
Zdjęcie główne: Urząd Miejski w Kole. Otwarcie ciepłowni geotermalnej w Kole