Orkan Ciaran, mimo wcześniejszych zapowiedzi meteorologów, zaskoczył mieszkańców Europy swoją siłą i tempem narastania. Zagrożonymi obszarami były przede wszystkim południowo-zachodnia Anglia i północno-zachodnia Francja. Orkan Ciaran przeniósł za sobą ulewne deszcze i rekordowo silne wiatry. Największe skutki orkanu zaobserwowano od środy wieczorem do czwartku rano, jednak silny wiatr i deszcz w obszarach występowania burzy mogą utrzymywać się do piątku, a utrudnione warunki atmosferyczne – aż do końca tygodnia.
Listopadowe burze – jak powstał orkan Ciaran?
Orkan Ciaran jest drugą gwałtowną burzą nawiedzającą Wielką Brytanię w ostatnich tygodniach. Poprzednia z nich, Babet, spowodowała znaczne powodzie. Opady sięgały 100 mm, a okres od 18 do 20 października stał się rekordowym ciągiem 3 dni z największą liczba opadów w Anglii i Walii, z poprzednim rekordem w 1891 roku. Orkan Ciaran jest konsekwencją burzy Babet i zaatakował podobne obszary. Ciaran należy do burz nietropikalnych, do których rozwoju wymagana jest różnica temperatur mas powietrza na krótkich dystansach. Burza uformowała się nad północnym Oceanem Atlantyckim, wspomagana przez zimny front atmosferyczny i prąd strumieniowy o prędkości 300 km/h.
Orkan Ciaran – zagrożenia
Z powodu burzy w całym zagrożonym regionie Francji i UK odwołano loty oraz kursowanie promów, występują też przerwy i opóźnienia w funkcjonowaniu transportu publicznego. Największe zagrożenie przewidywano w nocy ze środy na czwartek oraz w czwartkowy poranek. W środę wieczorem ogłoszono zagrożenie wystąpieniem jednego lub dwóch tornad. W Wielkiej Brytanii wydano aż 62 ostrzeżenia powodziowe.
Na południowym wybrzeżu, w hrabstwach Devon i Kornwalii, ogłoszono zagrożenie pomarańczowe dotyczące silnego wiatru i deszczu mogących stanowić potencjalnie niebezpieczeństwo dla życia. Zalecono unikać wychodzenia z domów i zamknięto setki szkół. W dużej części pozostałych regionów UK, łącznie ze Szkocją i Irlandią, obowiązywało zagrożenie żółte. Ogłoszono także ostrzeżenia dla ludzi podróżujących niektórymi z dróg, na których mogły wystąpić silne podmuchy wiatru i podtopienia.
Największe zagrożenie w UK – na Wyspach Normandzkich
Na Wyspach Normandzkich zaobserwowano rekordowy wiatr o prędkości prawie 180 km/h. Największe zagrożenie w Wielkiej Brytanii orkan Ciaran niósł m.in. dla Jersey. Na tej wyspie położonej pomiędzy Francją a Wielką Brytanią ogłoszono czerwony alert pogodowy. Brak dostaw produktów spożywczych skutkował pustkami w supermarketach. Wiatr na wyspie wynosił nawet 160 km/h, wystąpiły też gwałtowne burze z gradem sięgającym rozmiarów nawet 8 cm. Część ludzi musiała zostać ewakuowana, stworzono także bariery przeciwpowodziowe.
Jakie zniszczenia przyniósł orkan Ciaran w UK?
Na wybrzeżu Wielkiej Brytanii zaobserwowano gwałtowne sztormy, a wysokość fal mogła sięgać nawet 10 m. W całym zagrożonym rejonie wystąpiły gwałtowne ulewy do 80 mm na m2 i wiatr o sile do 140 km/h. Powalone drzewa blokowały drogi, zgłaszano też uszkodzone budynki, zerwane dachy i masowe przerwy w dostawie prądu – tysiące ludzi pozostały bez dostępu do elektryczności. W Irlandii Północnej doszło także do powodzi. Niepotwierdzone doniesienia mówią o tym, że zapowiadane tornado w nocy rzeczywiście mogło się pojawić – na pewno zanotowano silną burzę z gradem, porywistym wiatrem i obfitymi opadami, skutujące wystąpieniem ogromnych zniszczeń.
Orkan Ciaran we Francji
Alerty pogodowe najniższego stopnia objęły większość kraju, w północno-zachodniej części ogłoszono ostrzeżenia drugiego stopnia, a w Bretanii i Normandii – najwyższego. W Bretanii, najbardziej wysuniętym na północny-zachód regionie Francji, wprowadzono również stan nadzwyczajny i zalecono mieszkańcom pozostanie w domach. W rejonie tym zgłoszono przerwy w dostawie prądu, zaobserwowano wysokie fale i powalone drzewa, a podmuchy wiatru osiągnęły ponad 130 km/h. Rekordowe wartości siły wiatru zaobserwowano u wybrzeży Francji i na okolicznych wyspach, takich jak Groix i Belle-Ile-en-Mer. Wyniosły one nawet 193 km/h. Doniesienia mówią o kilku osobach rannych na skutek orkanu Ciaran.
Orkan Ciaran – co dalej?
Z racji na szybkie nasilanie się i gwałtowny spadek ciśnienia, orkan Ciaran może kwalifikować się jako bomba cyklonowa. Jest to rzadkie zjawisko, najczęściej obserwowane na wschodnim wybrzeżu USA z racji na specyficzne warunki konieczne do jego stworzenia. Globalne ocieplenie może sprzyjać coraz częstszym zjawiskom pogodowym tego typu.
Orkan Ciaran uznaje się za najsilniejszą burzę w rejonie UK i Francji w tym roku. Rekordowo niskie ciśnienie 952 hPa przebiło poprzedni rekord listopadowego najniższego ciśnienia w czasie burzy – 959 hPa w 2016 roku. Jeśli chodzi o Polskę, orkan Ciaran nie powinien przynieść dużego zagrożenia. Wydano ostrzeżenia dotyczące silnego wiatru pierwszego i drugiego stopnia dla kilkunastu powiatów na południu Polski. Porywy wiatru mogą wynieść do 55 km/h i nawet do 150 km/h na szczytach Tatr.
O ostatnich huraganach, które nawiedziły natomiast Stany Zjednoczone, pisaliśmy niedawno opublikowanym w artykule: “Huragan Norma i huragan Tammy – potężne żywioły szaleją w Ameryce“.
Źródło zdjęć: copernicus.eu