Partnerstwo leśne pomiędzy Unią Europejską a Kongo

W dniu 27 października w Brazzaville, stolicy Konga, Virginijus Sinkevičus, komisarz europejski ds. środowiska, oceanów i rybołówstwa, podpisał plan działania zakładający partnerstwo leśne pomiędzy Unią Europejską a Kongo. Celem porozumienia jest zatrzymanie wylesiania i degradacji lasów w Afryce zgodnie z zasadami rozporządzenia UE w sprawie wylesiania oraz wdrażanie rozwiązań na rzecz zrównoważonej gospodarki leśnej.

Partnerstwo leśne pomiędzy UE a Kongo

Plan działania wdrażający w życie partnerstwo leśne pomiędzy Unią Europejską a Kongo został opracowany przez zespół złożony z przedstawicieli wszystkich zainteresowanych stron. Prezentuje on działania i środki, które mają na celu ochronę lasów tropikalnych Konga i zarządzanie nimi według wartości spójnych z rozporządzeniem UE w sprawie wylesiania. Chodzi tutaj przede wszystkim o wymóg geolokalizacji różnych działalności związanych z lasami Konga, włączenie do tych zasad również drobnych rolników przy jednoczesnym wspieraniu rozwoju rolnictwa oraz leśnictwa. Ważnym aspektem jest też rozwój systemów identyfikowalności o wysokich standardach.

Plan wdrażający partnerstwo leśne został podpisany przy okazji szczytu Three Basins of Biodiversity Ecosystems and Tropical Forests. Wydarzenie to zgromadziło przedstawicieli rządów, organizacje oraz ekspertów w celu podjęcia współpracy w zakresie ochrony najważniejszych dla klimatu ekosystemów, takich jak dorzecze Amazonki, kongijskie lasy tropikalne oraz Borneo-Mekong w Azji Południowo-Wschodniej. Te trzy regiony skupiają ²/₃ różnorodności biologicznej całej planety. Pochłaniają również ogromną część dwutlenku węgla emitowanego do atmosfery, dlatego są niezwykle ważne w walce ze zmianą klimatu.

Komisarz europejski Virginijus Sinkevičus w czasie szczytu powiedział, że lasy tropikalne są systemem podtrzymywania życia na świecie, dlatego należy dążyć do wykorzystywania ich w sposób zrównoważony, aby chronić różnorodność biologiczną i przeciwdziałać zmianie klimatu. Jednocześnie bardzo ważne jest, aby ludzie zależni od produktów leśnych mieli zapewnione środki do życia. Podpisany plan działania ma pomóc osiągnąć te cele poprzez rozwiązanie problemu degradacji lasów Konga i wprowadzenie zasad zrównoważonej gospodarki leśnej.

Partnerstwa leśne to element polityki klimatycznej UE

Podczas szczytu klimatycznego COP26 w 2021 r. UE zapowiedziała nawiązywanie współprac związanych z obszarami lasów tropikalnych. Celem tych partnerstw ma być łagodzenie postępującej zmiany klimatu i zachowanie różnorodności biologicznej przy jednoczesnym opracowaniu rozwiązań, które będą zaspokajały potrzeby gospodarcze lokalnych społeczności. Rok później, podczas szczytu COP27, UE i Republika Konga opracowały i podpisały ustalenia określające partnerstwo leśne.

Unijne partnerstwa leśne mają za zadanie wspierać gospodarkę leśną. Wprowadzenie zrównoważonych łańcuchów wartości tworzy nowe miejsca pracy dla lokalnej ludności i ogranicza degradację lasów oraz wylesianie. Jest to też ścieżka do legalnego i zrównoważonego handlu produktami leśnymi. Rozporządzenie UE w sprawie wylesiania z czerwca 2023 r. określa obowiązki staranności dla firm, które wprowadzają na rynek europejski towary i produkty związane z wylesianiem lasów tropikalnych.

Lasy tropikalne Konga pochłaniają coraz mniej CO₂ – partnerstwo leśne jest konieczne dla dobra klimatu

Lasy tropikalne Amazonii, Konga i Azji to płuca Ziemi. Niestety wszystkie te obszary zmagają się z wylesianiem i degradacją, dlatego pochłaniają coraz mniejsze ilości CO₂ z atmosfery. Puszcza tropikalna położona nad rzeką Kongo jest drugą co do wielkości na świecie, zaraz po lasach deszczowych nad Amazonką. Tereny Konga były szczególnie mocno wylesiane w latach 90., na szczęście deforestacja zaczęła się zatrzymywać, a od 2000 r. sukcesywnie maleć na rzecz zainteresowania ludności przemysłem wydobywczym. Pomimo tego, lasy kongijskie zaczynają stopniowo tracić zdolność absorbowania CO₂, na co wskazują badania opublikowane w magazynie „Nature”. Partnerstwo leśne pomiędzy UE a Kongiem jest więc oczywistym elementem polityki klimatycznej Unii Europejskiej.