Pierwsza elektrownia jądrowa w Polsce: ruszają badania geologiczne

Po niemal 25 latach, które minęły od przerwania prac nad pierwszą elektrownią jądrową w Polsce, a konkretnie w Żarnowcu, temat wykorzystania atomu w polskiej energetyce powrócił. W dniu 25 maja 2023 r. podpisano umowę na zaprojektowanie obiektu, a obecnie faza prac związanych z jej budową przenosi się z biur w teren, w którym rozpoczynają się badania geologiczne.

Na terenie planowanej inwestycji rozpoczęto prace geologiczne

Pierwsza elektrownia jądrowa w Polsce ma powstać w gminie Choczewo (woj. pomorskie), na terenie Lubiatowo-Kopalino, obejmującym m.in. takie miejscowości jak Jackowo, Sasino i w niewielkim stopniu Słajszewo. Wraz z początkiem maja na tym obszarze rozpoczęły się badania geologiczne, które mają potrwać do końca roku. To istotny krok naprzód, zbliżający Polskę do realizacji projektu elektrowni jądrowej. Działania związane z jej budową stają się widoczne na terenie inwestycji.

Za realizację prac terenowych odpowiedzialna jest firma P.S.D. z siedzibą w Słupsku, działająca na zlecenie firmy Bechtel. Obejmą one ok. 30 ha powierzchni, na którym zostanie wyznaczonych ok. 220 punktów badawczych, każdy o głębokości od 20 do 210 m. Uzyskane dane geologiczne mają na celu uszczegółowienie warunków geologiczno-inżynierskich i hydrogeologicznych terenu, które będą kluczowe przy projektowaniu głównych obiektów budowlanych elektrowni, takich jak trzy bloki energetyczne, basen napływowy oraz kanały wody chłodzącej i zrzutowej. Będą one również podstawą do uzyskania zezwolenia na budowę.

Pierwsza elektrownia jądrowa w Polsce – co warto wiedzieć

Za budowę pierwszej elektrowni jądrowej w Polsce odpowiada spółka Polskie Elektrownie Jądrowe, której właścicielem jest Skarb Państwa. W maju 2023 r. podpisała ona umowę na wykonanie projektu obiektu z amerykańskim konsorcjum Westinghouse-Bechtel, który na jego stworzenie ma 18 miesięcy. Powstająca na terenie Lubiatowo-Kopalino elektrownia jądrowa ma składać się z trzech bloków wybudowanych na podstawie amerykańskiej technologii Westwinghouse – AP1000, w której wykorzystywany jest reaktor generacji III+, wraz z rozbudowanymi, pasywnymi systemami bezpieczeństwa. Jej moc elektryczna będzie wynosić maksymalnie 3750 MWe.

Zgodnie z zapowiedziami, uruchomienie pierwszego bloku elektrowni, obiektu o mocy ok. 1-1,6 GW, planowane było na 2033 r. Jednak podczas debaty Polska Energia. Ambitnie i Bezpiecznie, zorganizowanej w ramach Europejskiego Kongresu Gospodarczego, ministra przemysłu Marzena Czarnecka podała nową datę – 2040 r.

Po uruchomieniu elektrowni jądrowej, Polska stanie się 14 w Europie krajem wykorzystującym atom do produkcji energii. Zgodnie z danymi Agencji Energetyki Jądrowej (MAEA) w 2022 r. w Unii Europejskiej działały 133 reaktory, odpowiedzialne za produkcję jednej czwartej całkowitej energii elektrycznej. Ich największa liczba funkcjonuje we Francji (56 reaktorów).

Dlaczego Polska potrzebuje elektrowni jądrowej?

Budowa pierwszej elektrowni jądrowej w naszym kraju to jeden z celów zatwierdzonej w 2021 r. polityki energetycznej Polski do 2040 r. (PEP2040). Jest to inwestycja strategiczna, która będzie miała wpływ na zrównoważony rozwój państwa, zastępując starzejące się elektrownie węglowe i wspomagając niewydolne systemy OZE.

Elektrownia zwiększy poziom bezpieczeństwa energetycznego poprzez zróżnicowanie źródeł produkcji energii elektrycznej. Zgodnie z założeniami programu polskiej energetyki jądrowej jej udział w miksie energetycznym w Polsce ok. 2045 r. będzie wynosił 20 proc. Jednocześnie, dzięki uniezależnieniu produkcji prądu od wahań cen rynkowych węgla, gazu i ropy naftowej, inwestycja ta zagwarantuje jego niższe ceny dla odbiorców końcowych.

Za budową elektrowni jądrowej, poza kwestiami ekonomicznymi i gospodarczymi, przemawiają również korzyści dla środowiska. Jej uruchomienie w Polsce przełoży się na niższą emisję dwutlenku węgla (CO₂), związków azotu i siarki (SO_X i NO_X) czy pyłów i innych szkodliwych gazów. Dowodem na to jest przykład Francji, Szwecji czy prowincji Ontario w Kanadzie. Energetyka jądrowa w tych krajach pozwoliła przeprowadzić skuteczną i szybką dekarbonizację, co przyczyniło się do redukcji emisji dwutlenku węgla do poziomu niższego niż 100 kg CO₂/MWh.

Powyższe kwestie dowodzą więc, że elektrownia jądrowa jest stabilnym źródłem energii o długim okresie eksploatacji, charakteryzującym się bardzo niskimi kosztami środowiskowymi i systemowymi. Dzięki temu może ona pomóc Polsce w realizacji europejskich celów klimatycznych oraz jednocześnie zahamować wzrost kosztów energii dla odbiorców końcowych.

Zdj. główne: Polskie Elektrownie Jądrowe