English
Ministerstwo Infrastruktury koordynuje prace nad projektem uchwały Rady Ministrów w sprawie ustanowienia programu wieloletniego, który funkcjonuje pod nazwą „Budowa i rozbudowa infrastruktury dostępowej do portu w Świnoujściu”. Ma on zostać przyjęty przez rząd w II kwartale 2023 r.
Realizacja programu przewidziana jest na lata 2023 – 2029 i ma zapewnić odpowiednią i bezpieczną infrastrukturę dostępową dla głębokowodnych terminali w Świnoujściu. Wykonaniem prac zajmie się Urząd Morski w Szczecinie, natomiast nadzór sprawować będzie minister właściwy do spraw gospodarki morskiej.
O porcie w Świnoujściu
Port w Świnoujściu razem z portem w Szczecinie tworzą jeden z największych na Bałtyku zespołów. Jest najbliższym pełnomorskim portem u wejścia na wody Morza Bałtyckiego od strony Cieśnin Duńskich. Posiada połączenie śródlądowe z systemem dróg rzecznych Europy Zachodniej. Sąsiedztwo z Niemcami powoduje, że jest on miejscem tranzytu dla krajów Unii Europejskiej.
O projekcie programu wieloletniego
W opisie projektu programu czytamy, że budowa głębokowodnych terminali w Świnoujściu stanowi jedną z najważniejszych inwestycji gospodarczych w skali kraju. Dzięki niej port może stać się hubem przeładunkowym. Ulokowany w porcie zewnętrznym terminal kontenerowy o funkcji hubowej pozwoli przyjmować największe kontenerowce, jakie mogą pływać po Bałtyku. Realizacja założeń programu sprawi, że Świnoujście stanie się portem węzłowym dla szlaków transportowych Bałtyk – Adriatyk – Morze Śródziemne. Tym samym ma umożliwić zmianę modelu obsługi kontenerów w zespole portów Szczecin-Świnoujście. Obecnie funkcjonuje opcja feederowa, a docelowo do portu Świnoujście docierać będą statki oceaniczne w bezpośrednich relacjach międzykontynentalnych. Część kontenerów z jednostek oceanicznych będzie przeładowywana na mniejsze statki dowozowe, które obsługują basen Morza Bałtyckiego.
Realizacja inwestycji, które przyczynią się do osiągnięcia pełnej funkcjonalności terminali w porcie zewnętrznym w Świnoujściu, stanowi działanie strategiczne. Pozwoli na wzmocnienie i ustabilizowanie pozycji rynkowej polskiego zespołu portowego, a także podniesie jego konkurencyjność.
Wdrożenie programu ma również przyczynić się do poprawy dostępności między innymi: terminalu LNG, terminalu paliw płynnych Grupy Azoty Polyolefins czy stanowiska do przeładunku towarów masowych (np. węgla, rud żelaza, nasion zbóż).
Wybudowana w ramach programu infrastruktura będzie wykorzystywana zarówno w celach cywilnych, jak i wojskowych.
Inwestycje planowane w ramach realizacji programu:
Program obejmuje następujące inwestycje:
- przeprowadzenie prac, które umożliwią transport wodny do portu zewnętrznego w Świnoujściu;
- budowę falochronu dla nowego portu zewnętrznego w Świnoujściu;
- zakup pogłębiarki dla utrzymania torów podejściowych do Świnoujścia i toru Świnoujście-Szczecin.
Oczekiwane korzyści z realizacji programu
Zakłada się, że program ma przynieść korzyści na różnych płaszczyznach funkcjonowania zarówno państwa, jak i obywateli.
Przewiduje się mniejsze niż dotychczas koszty zewnętrzne transportu, które na ten moment ponosi głównie społeczeństwo. Należą tu wydatki dotyczące emisji gazów cieplarnianych (przede wszystkim CO2) i innych zanieczyszczeń (cząstki stałe, tlenki azotu, tlenki siarki, lotne związki organiczne), ale także spowodowane wypadkami, związane z działalnością służb ratowniczo-porządkowych (policja, straż pożarna, pogotowie ratunkowe) oraz zwiększoną liczbą pojazdów (korki, zatłoczone drogi) i hałasem.
W aspekcie ekonomicznym wskazana infrastruktura dostępowa wraz ze sprzętem ma gwarantować możliwość nieprzerwanej dostawy surowców do portów w Świnoujściu, Szczecinie oraz Policach. Ma to przełożyć się na zapewnienie bezpieczeństwa państwa.
Budowa falochronu osłonowego zwiększy dostępność portu oraz liczbę obsługiwanych statków, w tym kontenerowców, jakie mogą wchodzić na Bałtyk.
W dłuższej perspektywie wybudowanie infrastruktury posłuży wielokierunkowemu rozwojowi portu w Świnoujściu, w tym realizacji założeń Strategii Zrównoważonego Rozwoju Transportu oraz Programu rozwoju polskich portów morskich. Oba do 2030 r. Korzyści dla mieszkańców oraz gminy to powstanie nowych miejsc pracy, wpływy z podatków lokalnych, dochodowych od osób prawnych (CIT) i fizycznych (PIT) lub z transferu wydatków pracowników.
Koszt programu oraz źródła finansowania
Projekt zakłada finansowanie w wysokości ok. 10,3 mld zł.
Zakłada się, że działania wynikające z programu sfinansowane zostaną ze środków budżetu państwa (część 21 – gospodarka morska) oraz ze środków UE (Program Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021 – 2027 – FenIKS; Priorytet V: Wsparcie sektora transportu z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Działania: FENIX.05.02. Porty morskie i śródlądowe drogi wodne w TEN-T).
Wpływ programu na środowisko wodne
Zgodnie z założeniami projektu programu, na środowisko wodne negatywnie wpływać będzie pogłębianie. Oddziaływanie to ma być czasowe, w momencie wykonywania prac, przy czym jego stopień zależy od jakości urobku przeznaczonego do wyczerpania. Wystąpić może również okresowy wzrost mętności wody, która po pewnym czasie wróci do stanu pierwotnego.
