Puszcza Białowieska z konfliktem w tle

Puszcza Białowieska z konfliktem w tle

Mimo iż posiedzenie Komisji Klimatu i Środowiska miało miejsce ponad miesiąc temu, to wciąż wywołuje sporo skrajnych emocji. Zmiany zapowiedziane podczas debaty nad konserwacją największego i najstarszego lasu pierwotnego w Europie Środkowej zwiększyły aktywność władz lokalnych na terenie puszczy i przyczyniły się do określonych działań z ich strony. Puszcza Białowieska znalazła się w centrum zainteresowania. Czy wszystkimi kieruje troska o jej zachowanie?

Puszcza Białowieska – sytuacje kryzysowe ostatnich lat

Puszcza Białowieska, uznawana za ostatni naturalny las o charakterze pierwotnym na niżu Europy, jest unikatowym reliktem krajobrazów leśnych, których początki sięgają czasów staroglacjalnych. Rozciągający się na pograniczu polsko-białoruskim kompleks leśny o powierzchni około 1500 km² zachował w swoich najstarszych fragmentach strukturę lasu pierwotnego, co stanowi wyjątkowe dziedzictwo przyrodnicze nie tylko dla Polski, ale i całej Europy.

Białowieski Park Narodowy, obejmujący część Puszczy Białowieskiej, zapewnia ochronę swojej bogatej florze i faunie, w tym ponad 800 gatunkom roślin naczyniowych, prawie 200 gatunkom mchów, oraz ponad 8 tys. gatunków bezkręgowców, 120 gatunkom ptaków lęgowych i 52 gatunkom ssaków. Symbolicznym obrazem odbudowy ekosystemu Puszczy Białowieskiej jest sukces restytucji żubra, którego populacja po I wojnie światowej została zniszczona, a dziś liczba tych majestatycznych zwierząt w Puszczy sięga prawie 1000 osobników.

Puszcza Białowieska w ciągu ostatnich lat narażona była nie tylko na niekorzystne oddziaływanie czynników zewnętrznych, ale także wewnętrznych. Bioróżnorodności i równowadze przyrodniczej lasu zagraża kryzys emigracyjny za wschodnią granicą naszego kraju – budowa metalowej zapory na granicy polsko-białoruskiej, ale również poważne dla lasu w skutkach decyzje rządu. W roku 2017 ówczesny dyrektor Lasów Państwowych wydał decyzję zezwalającą na masową wycinkę drzew na 2/3 powierzchni Puszczy Białowieskiej, nie oszczędzając drzewostanów liczących ponad sto lat.

Plany Ministerstwa

Obecny rząd, w tym Ministerstwo ds. Klimatu i Środowiska, zdaje się wiedzieć o powadze sytuacji. Powołano Państwową Radę Ochrony Przyrody, zapowiedziano wdrożenie projektów ochronnych, otwarto nabór na stanowisko dyrektora Białowieskiego Parku Narodowego. Wyrazem troski o zachowanie tego dziewiczego obszaru na terenie Polski jest wniesiona w 2018 r. rekomendacja UNESCO, które – chcąc przeciwdziałać masowej deforestacji – wnioskowało o sporządzenie zintegrowanego planu zarządzania Puszczą Białowieską jako obiektem światowego dziedzictwa.

Dnia 13 lutego bieżącego roku odbyło się senackie posiedzenie Komisji Klimatu i Środowiska, podczas którego członkowie zgromadzenia przedstawili propozycje czynności, które pozwoliłyby zachować Puszczy Białowieskiej status obiektu światowego dziedzictwa. Puszcza znajduje się na Liście niezmiennie od 1979 r. Pierwszym i najważniejszym krokiem prowadzącym do tego celu jest, według senatora Stanisława Gawłowskiego, zapewnienie jednolitego systemu zarządzania całym obszarem. Obecnie teren Puszczy Białowieskiej składa się z 10 hektarów Parku Narodowego oraz nadleśnictw w strukturach Lasów Państwowych.

To spotkanie komisji senackiej stało się siłą napędową do prac w tym zakresie w Ministerstwie Klimatu i Środowiska. Ustawa, zwana Konstytucją, ma regulować przepisy dotyczące zarządzania Puszczą Białowieską. Tak o nowych przepisach wypowiadała się minister klimatu Paulina Hennig-Kloska: Ona również jest związana z tym zintegrowanym planem. To jest niezwykle ważny element naszej pracy w Dziale Środowisko. (…) Wierzę, że za parę tygodni będziemy w stanie pokazać jakieś konkretne założenia ustawy, która będzie konstytucją dla Puszczy Białowieskiej.

Kolejnym ważnym punktem mającym ułatwić ochronę Puszczy Białowieskiej jest kontrola przeprowadzona przez ekspertów z Centrum Światowego Dziedzictwa i Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody. Przedstawiciele UNESCO otrzymali roboczą wersję zintegrowanego planu zarządzania dziedzictwem narodowym.

Głosy niezadowolenia

W trakcie posiedzenia komisji przytoczono wyniki badania pracowni Ipsos, które wskazują na to, iż 98 proc. Polaków opowiada się za tym, by Puszcza Białowieska była objęta ochroną na całym jej terenie. Mimo to już w czasie tej debaty pojawiły się pierwsze głosy sprzeciwu. Negatywnie zareagowali m.in. przedstawiciele samorządu z powiatu hajnowskiego, którzy zarzucali ustawodawcom brak konsultacji z lokalnymi społecznościami.

W dniu 25 marca Sejmik Województwa Podlaskiego wydał oficjalne oświadczenie, w którym zaznacza, że procedowany projekt ustawy może doprowadzić do wzrostu bezrobocia, ograniczenia możliwości prowadzenia inwestycji oraz swobodnego korzystania z zamieszkiwanych terenów lokalnym społecznościom. Samorządowcy podkreślają, że obecny projekt ustawy powinien zostać zastąpiony przez kolejną wersję, opracowywaną przy udziale wszystkich zainteresowanych podmiotów. Stanowisko sejmiku ma trafić do rządzących i Komisji Europejskiej.

Spór wydaję się narastać z każdym dniem, mimo iż minister Paulina Hennig-Kloska w trakcie ostatniego posiedzenia sejmowej Komisji Ochrony Środowiska zapewniała, że projekt powiększenia Parku Narodowego nie posiada statusu legislacyjnego. Ministerstwo stoi przed nie lada wyzwaniem. Ciągłe zapewnienia jego przedstawicieli o konieczności podjęcia dyskusji z lokalnymi społecznościami dają nadzieję, że konflikt ten zostanie zażegnany. Minister mówiła niedawno: Wsłuchanie się w głos społeczności lokalnej, w jej potrzeby i postulaty, będzie naszym drogowskazem.

Assistant Icon

Używamy plików cookie, aby zapewnić najlepszą jakość korzystania z Internetu. Zgadzając się, zgadzasz się na użycie plików cookie zgodnie z naszą polityką plików cookie.

Close Popup
Privacy Settings saved!
Ustawienie prywatności

Kiedy odwiedzasz dowolną witrynę internetową, może ona przechowywać lub pobierać informacje w Twojej przeglądarce, głównie w formie plików cookie. Tutaj możesz kontrolować swoje osobiste usługi cookie.

These cookies are necessary for the website to function and cannot be switched off in our systems.

Technical Cookies
In order to use this website we use the following technically required cookies
  • wordpress_test_cookie
  • wordpress_logged_in_
  • wordpress_sec

Cloudflare
For perfomance reasons we use Cloudflare as a CDN network. This saves a cookie "__cfduid" to apply security settings on a per-client basis. This cookie is strictly necessary for Cloudflare's security features and cannot be turned off.
  • __cfduid

Odrzuć
Zapisz
Zaakceptuj

music-cover