Światowy Dzień Morza 2023

Światowy Dzień Morza, przypadający na 28 września, jest okazją do podkreślenia ważności naturalnego ekosystemu wodnego, jakim jest morze. Ochrona środowiska morskiego, które codziennie narażone jest na ryzyko zanieczyszczenia, leży nie tylko w naszych rękach, lecz i w odpowiedzialności instytucji, korzystających z morza jako drogi transportu i miejsca pracy. Mowa tu o Międzynarodowej Organizacji Morskiej (IMO), wyspecjalizowanej agencji ONZ, która jest pomysłodawcą tegoż święta. Światowy Dzień Morza ma na celu uświadomienie światu, że morza są wspólnym dobrem, a ich ochrona powinna być przedmiotem zainteresowania i odpowiedzialności zarówno rządów czy instytucji, jak i społeczności.

Światowy Dzień Morza – dobro ogólnoświatowe

Morza zajmują ważną pozycję w dużej części światowej gospodarki, wspierając sektory od turystyki przez rybołówstwo po żeglugę międzynarodową. Są środowiskiem charakteryzującym się ogromną bioróżnorodnością, która za sprawą nieodpowiedzialnej działalności człowieka kurczy się lub nawet zamiera. Dalsze zanieczyszczanie mórz doprowadzi do naprawdę poważnych konsekwencji, dlatego takie inicjatywy, jak Światowy Dzień Morza, zwracają uwagę całego świata na konkretny problem i konieczność zadbania o czystość środowiska. Jest to dobro ogólnoludzkie, a więc, aby czerpać z niego korzyści i cieszyć się jego pięknem, powinniśmy zatroszczyć się o nie wszyscy.

Światowy Dzień Morza 2023 – 50. rocznica podpisania traktatu MARPOL przez IMO

Tegoroczny Światowy Dzień Morza zbiega się w czasie z 50. rocznicą podpisania traktatu środowiskowego MARPOL (Międzynarodowa konwencja o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki; skrót od marine pollution – zanieczyszczenie morza), który obejmuje zapobieganie zanieczyszczaniu środowiska morskiego przez statki z przyczyn eksploatacyjnych lub przypadkowych. Aby uczcić tę okazję, IMO zdecydowało, że tematem przewodnim Światowego Dnia Morza 2023 będzie hasło: „MARPOL po 50. roku życia – nasze zaangażowanie trwa”. Jest to podkreślenie rozpoczętej ponad pół wieku temu podróży IMO w kierunku ochrony środowiska przed wpływem statków poprzez solidne ramy regulacyjne, tworzące przyjazny dla środowiska sektor żeglugi.

IMO spełnia swoją rolę globalnego organu regulacyjnego, zapewniając, że sektor morski dostarcza ładunki w sposób bezpieczny i zrównoważony pod względem środowiskowym. Żegluga międzynarodowa transportuje ponad 80 proc. towarów wymienianych na rynku.

To MARPOL wpłynął na zakazanie zrzutu plastikowych śmieci do morza, a odpady operacyjne (gromadzone na pokładzie statku), takie jak śmieci i ścieki, nie mogą być po prostu wyrzucane za burtę – są ściśle regulowane. Zmienił się sposób, w jaki projektowane i obsługiwane są statki. Dzięki tej i innym ukierunkowanym interwencjom liczba wycieków ropy w ciągu ostatnich 50 lat spadła o ponad 90 proc. Wprowadzone przepisy dotyczące zanieczyszczenia powietrza znacznie ograniczyły emisję tlenku siarki ze statków. Najnowsze wysiłki skupiają się na dekarbonizacji transportu morskiego w ramach włączenia się w globalną walkę ze zmianą klimatyczną. MARPOL zmienił żeglugę i stan mórz i zapewnia, że będzie robił to nadal, przynajmniej przez kolejne 50 lat.

Sekretarz generalny IMO, Kitack Lim, powiedział: „Wiele zmieniło się w żegludze od przyjęcia Konwencji MARPOL w dniu 2 listopada 1973 r., a zaangażowanie IMO w ochronę i zachowanie środowiska morskiego pozostaje niezachwiane. Hasło przewodnie Światowego Dnia Morza na rok 2023 pozwoli uczcić to dziedzictwo, podkreślając jednocześnie nasze zaangażowanie, budowane na istniejących fundamentach, gdy wspólnie będziemy zmierzać ku lepszej przyszłości”.

Podświetlanie na niebiesko pomników i obiektów związanych z morzem

W Światowy Dzień Morza w 2021 r. sekretarz generalny Międzynarodowej Organizacji Morskiej, w celu promowania istoty wydarzenia, zainicjował akcję podświetlenia na niebiesko budynku IMO, pomnika Marynarza w Londynie oraz innych symbolicznych punktów orientacyjnych na świecie. Od tamtego czasu akcja jest corocznym symbolicznym wysiłkiem dążącym do zjednoczenia społeczności morskiej. Sekretarz generalny zapowiada, że w tym roku obiekty znów zabłysną wieczorem niebieskim światłem.

Podświetlenie obiektów jest działaniem, które ma podnieść świadomość istotnego wkładu żeglugi w rozwój i funkcjonowanie świata. Sekretarz generalny chce, aby w Światowy Dzień Morza 2023 więcej charakterystycznych budynków, mostów, portów morskich, statków, pomników, muzeów i innych punktów związanych z tematem dołączyło do inicjatywy oświetlania na niebiesko. Aby rozpowszechnić ten projekt, Sekretarz Generalny IMO zachęca do używania w mediach społecznościowych hasztagu #WorldMaritimeDay.