Twierdzenie, że świat tonie w plastiku, nie jest ani niczym nowym, ani zaskakującym. Każdego roku produkujemy ponad 400 milionów ton plastiku, z czego połowa przeznaczana jest do jednorazowego użytku. Z całości wytworzonego materiału mniej niż 10% poddawane jest recyklingowi. Szacuje się, że 19 – 23 mln ton, zamiast wrócić do ponownego przetworzenia, trafia do jezior, mórz i rzek, zanieczyszczając świat. Światowy Dzień Środowiska, jest doskonałym momentem, aby przyjrzeć się temu poważnemu problemowi, z jakim obecnie zmaga się nasza planeta – nadmiernemu zużyciu plastiku i jego negatywnym skutkom dla środowiska.
Światowy Dzień Środowiska jako remedium na kryzys
Obchodzony corocznie, dnia 5 czerwca, Światowy Dzień Środowiska zbliża się wielkimi krokami, aby w tym roku świętować 50-lecie swojego istnienia. Ustanowiony w 1972 roku przez Zgromadzenie ogólne ONZ i obchodzony w ponad 100 państwach, tym razem Światowy Dzień Środowiska organizowany jest przez Wybrzeże Kości Słoniowej wraz z partnerstwem Holandii. Tematem przewodnim tegorocznych obchodów jest problematyka zanieczyszczenia środowiska tworzywami sztucznymi oraz próba odpowiedzenia na pytanie, jak z tym zjawiskiem walczyć.
W dzisiejszych czasach plastik użytkowany jest wszechobecnie, stąd organizacja wydarzenia na Wybrzeżu Kości Słoniowej jest wymownym podkreśleniem występowania tej problematyki również na kontynencie afrykańskim. Tworzywa sztuczne stanowią jedno z największych zagrożeń dla środowiska, powodując kryzys tworzyw sztucznych na skalę światową. Plastik, zatruwając obszary wodne, może dostawać się do żywności, którą spożywamy czy wody, którą pijemy, a spalany, pod postacią trującego dymu, dostaje się do naszych płuc.
Globalne święto, jakim jest Światowy Dzień Środowiska, ma na celu zwrócenie uwagi na to, że działania człowieka mają wielkie znaczenie – bowiem ważne jest to, jakie działania podejmują na co dzień wszyscy ludzie. Organizatorzy zapowiadają, że na nadchodzącym wydarzeniu prezentowane będą przykłady, jak osoby z różnych państw oraz instytucji dokonują prób wykorzystywania tworzywa sztucznego w sposób bardziej zrównoważony. Rozpowszechnianie takich działań może przyczynić się do szerzenia wiedzy, pomysłów oraz trendów związanych z zagadnieniem problemu zanieczyszczenia planety plastikiem.
Beat Plastic Pollution, czyli sposoby rozwiązania globalnego problemu
Wzrost świadomości na temat zanieczyszczeń środowiska tworzywami sztucznymi wymaga obecnie spotęgowania presji społecznej i politycznej. Wszystko to, aby nakłonić do działania rząd, firmy oraz pozostałe zainteresowane strony w celu zażegnania kryzysu. To pokazuje, jak wielkie znaczenie ma Światowy Dzień Środowiska, który mobilizuje do działania z niemalże każdego zakątka świata.
W kampanii Światowego Dnia Środowiska 2023 wykorzystany jest slogan oraz hasztag #BeatPlasticPollution, dzięki któremu łatwiej można szerzyć i zdobywać informacje w internecie. Organizator wydarzenia stworzył także poradnik pomocowy, dla osób pragnących indywidualnie walczyć z problemem tworzyw sztucznych, jak i dla władz rządowych, samorządowych i sektora prywatnego. Autorzy poradnika radzą, aby swój wkład w walkę z kryzysem plastiku zacząć od codziennej aktywności w mediach społecznościowych lub lokalnym środowisku. Natomiast w skali krajowej sugerują rozwiązania takie jak:
– nakładanie lub zwiększenie podatków, które będą zniechęcające do produkcji tworzyw szkodliwych dla środowiska,
– pociągnięcie do odpowiedzialności producentów branży tekstylnej oraz sprzedawców detalicznych za wytwarzane przez nich odpady,
– inwestycja w odpowiednią infrastrukturę do recyklingu i gospodarowania odpadami,
– międzynarodowa współpraca w ramach Globalnego Zobowiązania dla Nowej Gospodarki Tworzywami Sztucznymi.
W poradniku możemy znaleźć również informacje skierowane do przedsiębiorców przemysłowych i sektora finansowego. Autorzy radzą, aby:
– wyeliminować niepraktyczne zastosowania tworzyw szkodliwych,
– wdrożyć nowe rozwiązania już na etapie projektowania i produkcji ekologicznych opakowań,
– wykorzystywać nowe technologie, pozwalające zredukować koszta energii potrzebnej do produkcji i umożliwiające recykling wynikających z niej odpadów.
Światowy Dzień Środowiska 2023 – planowane wydarzenia w Polsce:
Światowy Dzień Środowiska w Polsce organizowany jest przez UNEP/GRID-Warszawa – ośrodek afiliowany przy United Nations Environment Programme (UNEP – Program Organizacji Narodów Zjednoczonych [ONZ] ds. Środowiska). Od 1991 roku ośrodek ten realizuje w Polsce misję UNEP, wspierając oraz inspirując partnerów w działaniach na drodze do zrównoważonego rozwoju. Strona zawiadamia, że informacje na temat niektórych wydarzeń związanych z świętem trafią do mediów dopiero 5 czerwca.
W Polsce w ramach kampanii społecznej #DlaPlanety odbędzie się szereg wydarzeń, w tym między innymi:
- konferencja w Pałacu Zamoyskich w Warszawie, siedzibie SARP, z okazji 50. Światowego Dnia Środowiska poświęcona tematowi Sollutions to Plastic Pollution
- 3 czerwca (sobota) wspólne sprzątanie śmieci w Warszawie na plaży „Poniatówka” pod mostem Poniatowskiego
- akcja sprzątania środowiska zorganizowana w całej Polsce przy współpracy z Planet Heroes
- instalacja w przestrzeni wystawowej na bulwarach nad Wisłą w Warszawie prezentująca rezultat zbiórki odpadów (element kampanii marketingowej)
- Kampania na nośnikach ledowych ScreeNetwork w kilkuset lokalizacjach w Polsce
- Kampania w social mediach – challenge „Thank you for doing better”.