English
Szczyt klimatyczny COP28 w Dubaju to czas intensywnych obrad. Po pierwszym tygodniu uczestnicy osiągnęli znaczące postępy w zakresie działań na rzecz klimatu. Spotkanie zaowocowało zgromadzeniem ponad 57 mld dol. Te środki finansowe odegrają kluczową rolę w realizacji globalnych celów środowiskowych i będą stanowić istotny krok na przód w działaniach na rzecz ochrony naszej planety. Decyzje podejmowane podczas szczytu i dyskusje, które będą kontynuowane do 12 grudnia, zwiastują dalsze inicjatywy i rozwiązania.
Deklaracja w sprawie żywności i rolnictwa
Na specjalnej sesji Szczytu Działań na Rzecz Klimatu (WCAS), która odbyła się 1 grudnia w ramach COP28, liderzy 134 krajów świata podpisali deklarację, w której przeznaczają 2,5 mld dol. na rzecz zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego. Jak podkreślił Mariam bint Mohammed Almheiri, minister ds. Zmian Klimatu i Środowiska w ZEA, nie można osiągnąć celów Porozumienia paryskiego bez zajęcia się kwestią współzależności między systemami żywnościowymi, rolnictwem a klimatem. Inicjatywa jest o tyle ważna, że w krajach sygnatariuszy deklaracji zamieszkuje 5,7 mld ludzi i prawie 500 mln rolników, a zarazem produkuje się 70 proc. globalnej żywności i 25 proc. globalnych emisji, za które ta branża jest w dużej mierze odpowiedzialna.
Nowe globalne inicjatywy
Szczyt klimatyczny COP28 przyniósł też ważne inicjatywy w kontekście transformacji energetycznej. Globalny Akcelerator Dekarbonizacji (GDA) to nowa polityka, w ramach której 116 krajów zadeklarowało, że potroi światowy potencjał generacji odnawialnej energii do 11 tys. GW. Jednocześnie 50 firm reprezentujących 40 proc. globalnej produkcji ropy naftowej podjęło zobowiązanie osiągnięcia zerowych emisji w 2050 r. W ramach trzeciego filaru GDA zadecydowano również o przeznaczeniu 1 mld dol. na projekty ograniczające emisję metanu.
Prezydent ZEA ogłosił utworzenie funduszu ALTÉRRA, w ramach którego Emiraty zainwestują 30 mld dol. w rozwiązywanie problemów związanych z klimatem. Inicjatywa ta ma być finansowym katalizatorem, który do 2030 r. przyciągnie dalsze inwestycje o łącznej wartości nawet 250 mld dol. Środki te mają w szczególności pomóc krajom rozwijającym się i wschodzącym gospodarkom Globalnego Południa.
Szczyt klimatyczny rozpoznaje wartość zdrowia
Za jedno z największych jak dotąd osiągnięć konferencji COP28 komentatorzy uznają Deklarację w sprawie Klimatu i Zdrowia przygotowaną we współpracy ze Światową Organizacją Zdrowia. Podpisana 2 grudnia przez 123 kraje deklaracja uznaje potrzebę przygotowania się na skutki zdrowotne, jakie przyniosą ze sobą fale upałów, zanieczyszczenie powietrza oraz szerzenie się infekcji. Już dziś każdego roku 189 mln ludzi doświadcza ekstremalnych zjawisk pogodowych, a 9 mln umiera przedwcześnie z powodu złej jakości powietrza. W dniu 3 grudnia po raz pierwszy w historii szczytów klimatycznych spotkali się ministrowie zdrowia z ponad 100 krajów świata. Ich rozmowy mają odzwierciedlać zmianę w podejściu do klimatu, który jest przecież czynnikiem determinującym kondycję społeczeństw. Na inicjatywy prozdrowotne udało się wygenerować fundusz w wysokości 1 mld dol.
Pomoc dla lasów i oceanów
Grudniowy szczyt klimatyczny w Dubaju podkreślił również ogromne znaczenie przyrody w działaniach klimatycznych. Uczestnicy przedstawili szereg ambitnych projektów opiewających łącznie na 1,7 mld dol. i obejmujących m.in.:
- 30 mln dol. na zwiększenie odporności klimatycznej Ghany;
- 100 mln dol. na rzecz ochrony małych wysp Pacyfiku, w szczególności ich wód;
- 250 mln dol. w ramach przymierza ORCA na ochronę wrażliwych obszarów morskich, działań mitygacyjnych oraz badań naukowych;
- 210 mln dol. przekazanych przez Francję na rzecz ochrony lasów w Papui/Nowej Gwinei, Demokratycznej Republice Konga oraz Republice Konga.
Szczyt klimatyczny – finanse i technologia
Dzień 4 grudnia na COP28 upłynął pod znakiem rozmów o finansach. W jego ramach przedstawiciele największych światowych banków zobowiązali się do rozszerzenia systemu pożyczek o klauzule związane z odpornością na zmianę klimatu. Analitycy oceniają ten ruch jako ważny postęp w reformie, która ma zwiększyć dostępność i opłacalność finansowania projektów klimatycznych. Dzień później szczyt klimatyczny zwrócił się w kierunku szybszego rozwoju nowoczesnych rozwiązań wspierających transformację energetyczną. W trakcie sesji przedstawiono szereg ambitnych projektów związanych m.in. z lokacją źródeł geotermalnych, produkcją niskoemisyjnego wodoru czy dekarbonizacją przemysłową.
W najbliższych dniach COP28 zajmie się m.in. transportem, odpadami i zielonym budownictwem, ale także rolami, jakie w działaniach klimatycznych odgrywają kobiety, młodzi ludzie oraz tradycyjne społeczeństwa.
Źródło zdjęcia: Wikipedia/By UNCTAD – UNCTAD at COP28 – 2 December 2023, CC BY-SA 2.0
