Wodne kompendium, Wydanie 10/2025
Trzy kroki do… budowy zastawki na rowie
maj
Nikogo nie zaskoczy fakt konieczności uzyskania pozwolenia na wykonanie urządzenia wodnego. Czasem jednak pojawiają się wątpliwości. Brałam ostatnio czynny udział w dyskusji na temat wykonania jednego urządzenia wodnego na innym. Spieszę z wyjaśnieniem. Dyskusja dotyczyła wykonania zastawki na rowie, co chcielibyśmy rozumieć jako zatrzymanie wody w rowie. Chcielibyśmy, ale czy możemy?
Krok I. Zanim przystąpisz do realizacji swojego zamierzenia
Niestety, musimy zacząć od zdefiniowania tego, co kryje się pod nazwą urządzenia wodne i jakie są ich rodzaje. Według definicji z ustawy PW art. 16 pkt 65 są to urządzenia lub budowle służące do kształtowania zasobów wodnych lub korzystania z tych zasobów, w tym urządzenia lub budowle piętrzące, przeciwpowodziowe i regulacyjne, a także kanały i rowy.
Najczęściej spotykane urządzenia i budowle piętrzące to wszelkiego rodzaju zastawki, jazy, progi, stopnie, tamy oraz inne przegrody poprzeczne. Zgodnie z art. 389 pkt 6 ustawy Prawo wodne na wykonanie tych urządzeń wymagane jest pozwolenie wodnoprawne.
Czyli, trzymając się litery prawa, na wykonanie tytułowej zastawki wymagane jest pozwolenie wodnoprawne. W tym wypadku nie ma znaczenia, czy zastawka zlokalizowana jest na wielkiej rzece, naturalnym potoku czy rowie będącym również urządzeniem wodnym.
Krok II. Niezbędne dokumenty
Zbierz niezbędne dokumenty i wystąp z wnioskiem o wykonanie urządzenia wodnego – zastawki. Dołącz operat wodnoprawny, sporządzony pisemnie, w formie opisowej i graficznej, a także na informatycznych nośnikach danych jako dokument tekstowy.
Operat musi spełniać wymagania określone w art. 409 ustawy Prawo wodne, a część opisowa powinna zawierać podstawowe informacje techniczne charakteryzujące urządzenie wodne.
Ale, jak zawsze, są pewne szczegóły legislacyjne, które mogą wpłynąć na cały proces administracyjny związany z koniecznością pozyskania pozwolenia wodnoprawnego.
Jeżeli założyłeś, że wykonanie zastawki związane jest z zatrzymaniem wody w rowie, a jej budowa stanowi jednocześnie przebudowę rowu w celu zatrzymywania wody, prawdopodobnie nie musisz ubiegać się o pozwolenie wodnoprawne. W tym wypadku ważny będzie cel i sposób realizacji twojego zamierzenia.
Wykonanie przebudowy rowu w celu zatrzymania wody wymaga jedynie powiadomienia właściwego organu Wód Polskich – najbliższego Nadzoru Wodnego. Sposób wykonania przebudowy rowu jest w tym wypadku mniej istotny niż sam cel jego wykonania. Przebudowa powinna dotyczyć technicznego wykonania możliwości zatrzymania wody w rowie. A jak tego dokonasz, to już twoja sprawa.
Pamiętaj!
Jeżeli planujesz przebudowę rowu w celu zatrzymywania wody lub przebudowę obiektów drenarskich w celu hamowania odpływu, możesz tego dokonać wyłącznie na rowie, czyli urządzeniu wodnym.
O retencji, na którą nie trzeba pozwolenia wodnoprawnego, w tym wykonania przebudowy rowu, pisaliśmy wielokrotnie. Zachęcam zatem do zapoznania się z wcześniejszymi artykułami.
Krok III. Roboty i eksploatacja
Możesz przystąpić do realizacji prac związanych z przebudową rowów w celu zatrzymywania wody lub do prac związanych z przebudową obiektów drenarskich w celu hamowania odpływu z zachowaniem wszystkich pozostałych obowiązujących przepisów.
Pamiętaj!
Jeżeli w twoim wniosku zawarta będzie informacja o wykonaniu urządzenia wodnego – zastawki, progu, jazu itp. – to organ wezwie cię do złożenia wniosku o wydanie pozwolenia wodnoprawnego na wykonanie urządzenia.
Prawo wodne w tym wypadku nie jest doskonałe i bezwzględnie traktuje konieczność wykonania urządzenia wodnego, stosując art. 389 pkt 6 w brzmieniu pozwolenie wodnoprawne wymagane jest na wykonanie urządzeń wodnych – jeżeli ustawa nie stanowi inaczej.
zdj. główne: Mariusz Grzempa, Zaborski Park Krajobrazowy
Zastawka została wykonana w 2024 r. na podstawie planu ochrony Zaborskiego Parku Krajobrazowego. Inwestycję zrealizowano ze środków WFOŚiGW w Gdańsku na gruntach Skarbu Państwa w zarządzie PGL Lasy Państwowe Nadleśnictwo Rytel.
