Wielka Rafa Koralowa – Australia podejmuje działania ochronne

Australia podjęła zdecydowane działania w celu uniknięcia wpisania Wielkiej Rafy Koralowej na listę zagrożonego dziedzictwa światowego UNESCO. Nowe zobowiązania w zakresie poprawy jakości wody i reformy w sektorze rybołówstwa zostały zatwierdzone przez szefa UNESCO, co stanowi ważny krok w kierunku ochrony tego niesamowitego ekosystemu.

Wielka Rafa Koralowa – delikatny klejnot światowego dziedzictwa zagrożony

Australijska Wielka Rafa Koralowa jest jednym z najbardziej imponujących miejsc na Ziemi. Wymieniana jest wśród siedmiu cudów natury na świecie i uznawana za największy system raf koralowych oraz największą żyjącą strukturę na naszej planecie. Wielka Rafa Koralowa zajmuje obszar rozciągający się na ponad 2000 km i zajmujący powierzchnię około 344 400 km², co sprawia, że można ją dostrzec nawet z kosmosu.

Ta przepiękna Wielka Rafa Koralowa, położona u wybrzeży Queensland, składa się z ponad 3000 osobnych systemów rafowych, 760 raf brzegowych, 600 tropikalnych wysp oraz około 300 raf koralowych. Ten skomplikowany labirynt siedlisk stanowi schronienie dla niezwykłej różnorodności morskiego życia, roślin i zwierząt. Można tam znaleźć starożytne żółwie morskie, ryby rafowe, 134 gatunki rekinów i płaszczek, a także 400 różnych gatunków twardych i miękkich koralowców oraz obfitość wodorostów.

Jednak od wielu lat Wielka Rafa Koralowa boryka się z poważnymi problemami, takimi jak zmiana klimatu, degradacja jakości wody, a także zagrożenia związane z rozwojem przemysłowym i rolniczym w regionie. UNESCO od wielu lat alarmuje w sprawie australijskiej rafy, a w 2021 r. eksperci organizacji zdecydowali się na rekomendacje odnośnie co do wpisania rafy na Listę Światowego Dziedzictwa w trosce o jej niepokojący stan. Teraz władze Australii, w odpowiedzi na te ostrzeżenia, podjęły kroki mające na celu ochronę tego wyjątkowego ekosystemu.

„Wielka Rafa Koralowa jest delikatnym klejnotem światowego dziedzictwa. UNESCO od wielu lat nie przestaje ostrzegać świata przed groźbą bezpowrotnej utraty przez to miejsce uniwersalnej wartości. Zaproponowaliśmy kilka konkretnych środków, które stanowią plan działania w celu rozwiązania problemu. Cieszę się, że dialog między naszymi ekspertami a władzami Australii zaowocował zestawem formalnych zobowiązań” – Audrey Azoulay, Dyrektor Generalny UNESCO.

Władze Australii zobowiązują się do pilnych działań na rzecz ochrony rafy

W marcu 2022 r. grono ekspertów z UNESCO i IUCN wyruszyło na Wielką Rafę Koralową w celu gruntownego zbadania jej stanu oraz dialogu z decydentami sektora publicznego, naukowcami i organizacjami pozarządowymi. Po przeprowadzeniu szczegółowej analizy, eksperci zgodnie potwierdzili, że Wielka Rafa Koralowa jest poważnie zagrożona przez zanieczyszczenia, przełowienie oraz wzrost temperatury wody.

W odpowiedzi na te alarmujące wnioski, UNESCO i IUCN podkreśliły, że istnieje pilna potrzeba podjęcia działań naprawczych w celu skuteczniejszej ochrony. Istnieje nadzieja, że Wielka Rafa Koralowa odsysa pierwotny stan. W związku z tym wymieniono dziesięć konkretnych działań, które powinny zostać podjęte przez władze Australii. W lipcu 2022 r. dyrektor generalna UNESCO, Audrey Azoulay, spotkała się z premierem Australii, Anthonym Albanese, aby przypomnieć o pilnej konieczności podejmowania działań. Nastąpiła intensywna dyskusja pomiędzy ekspertami UNESCO a australijskimi władzami, której celem było opracowanie planu wdrożenia dziesięciu priorytetów, uwzględniającego koszty i harmonogram.

Ten proces właśnie został zakończony, a minister środowiska Australii, Tanya Plibersek, poinformowała w liście skierowanym do Audrey Azoulay, że rząd australijski pilne podejmie działania na rzecz ochrony Wielkiej Rafy Koralowej, zgodnie z rekomendacjami UNESCO.

Wśród kluczowych środków, do wdrożenia których zobowiązał się rząd australijski, jest utworzenie stref zakazu połowów na ¹/₃ obszaru światowego dziedzictwa do końca 2024 r., a także całkowite zakazanie połowów sieciami skrzelowymi do 2027 r. Ponadto władze Australii zobowiązały się do osiągnięcia celów w zakresie poprawy jakości wody do 2025 r. poprzez znaczne ograniczenie zrzutów zanieczyszczeń pochodzących zarówno z rolnictwa, jak i z przemysłu. Ważnym aspektem jest również sukcesywne wyznaczanie ambitniejszych celów w zakresie redukcji emisji CO₂, zgodnie z globalnymi wysiłkami mającymi na celu ograniczenie wzrostu temperatury na świecie do 1,5°C. Australia zobowiązała się do redukcji emisji o 43% do 2030 r.

UNESCO będzie monitorować skuteczność wdrażanych działań

UNESCO będzie ściśle monitorować skuteczność wdrażanych środków. Stan zachowania Wielkiej Rafy Koralowej zostanie ponownie zbadany podczas 45. rozszerzonej sesji Komitetu Światowego Dziedzictwa, która odbędzie się w Arabii Saudyjskiej w dniach 10 – 25 września. Ochrona Wielkiej Rafy Koralowej jest wyzwaniem o globalnym znaczeniu, a światowa społeczność z niecierpliwością oczekuje rezultatów działań podjętych przez Australię. Współpraca między rządem, naukowcami, organizacjami pozarządowymi i lokalnymi społecznościami jest kluczowa dla przyszłości Wielkiej Rafy Koralowej. Poprzez skoncentrowanie się na poprawie jakości wody i ochronie rafy koralowej, Australia pokazuje determinację w dążeniu do zapewnienia przyszłości temu unikalnemu ekosystemowi. Działania podejmowane przez rząd australijski mają na celu przywrócenie pełnego zdrowia rafy do roku 2050, co pozwoli zachować to ważne dziedzictwo dla przyszłych pokoleń.