W dniu 18 lipca 2024 r. Parlament Europejski wybrał Ursulę von der Leyen na przewodniczącą Komisji Europejskiej, która przedstawiła Parlamentowi Europejskiemu wytyczne polityczne Komisji na kadencję 2024-2029.
Przedstawione wytyczne polityczne na lata 2024-2029 opierają się na konsultacjach oraz na wspólnych ideach, które były przedmiotem rozmów i demokratycznych ustaleń w Parlamencie Europejskim. Jednym z głównych kierunków działań jest przystosowywanie się do zmiany klimatu, gotowość i solidarność klimatyczna, która polegać będzie m.in na zwiększeniu bezpieczeństwa wodnego Europy oraz przygotowaniu nowej europejskiej strategii odporności wodnej.
Wytyczne polityczne w zakresie ochrony rybołówstwa i oceanów
Zgodnie z przedstawionymi wytycznymi Europa będzie chronić swoją suwerenność żywnościową i tych, którzy nam ją zapewniają, w tym również rybaków. Dzięki nim rybołówstwo pozostaje motorem rozwoju społeczności i gospodarek nadbrzeżnych. Zapewniają oni dostawy zdrowej żywności na rynki lokalne, krajowe i międzynarodowe.
Zgodnie z zapowiedziami, w trakcie najbliższej kadencji Komisji Europejskiej zostanie powołany komisarz ds. rybołówstwa i oceanów, który odpowiedzialny będzie za to, aby sektor ten nadal był zrównoważony, konkurencyjny i odporny oraz by zapewniał równe warunki działania dla europejskiego łańcucha rybołówstwa.
W celu ochrony oceanów zostanie przyjęty Europejski pakt na rzecz oceanów, który będzie skupiać się na pobudzeniu niebieskiej gospodarki oraz zapewnieniu właściwego zarządzania naszymi oceanami i ich zrównoważonego rozwoju we wszystkich aspektach.
W ciągu najbliższej kadencji Komisja Europejska skoncentruje się na zachętach oraz sprawiedliwym i efektywnym wdrażaniu zmian, nie zapominając o wypełnianiu międzynarodowych zobowiązań w zakresie bioróżnorodności, zawartych m.in. w porozumieniu z Kunmingu/Montrealu, o których pisaliśmy w jednym z poprzednich artykułów: Porozumienie w sprawie różnorodności biologicznej Kunming-Montréal – UE prezentuje swoje postępy.
Wytyczne klimatyczne w zakresie przystosowywania się do zmiany klimatu oraz ochrony wód
Jednym z elementów w zakresie przystosowywania się do zmiany klimatu jest Unijny Mechanizm Ochrony Ludności. Ekstremalne zjawiska pogodowe – powodzie, pożary, susze – pustoszą coraz większe tereny w całej Europie i to o każdej porze roku. W związku z powyższym, zgodnie z przedstawionymi wytycznymi, Komisja Europejska powinna wypracowywać europejski mechanizm obrony cywilnej obejmujący wszystkie aspekty zarządzania kryzysowego i zarządzania klęskami żywiołowymi, a także budowania odpornej społeczności.
W związku z tym, że klimat Europy ociepla się szybciej niż średnia światowa, należy pilnie podjąć działania na rzecz zwiększenia odporności i gotowości na zmianę klimatu. W tym celu zaplanowano m.in. inwentaryzację czynników ryzyka i potrzeb pod względem gotowości w zakresie infrastruktury, energii, wody, żywności i gruntów w miastach i na obszarach wiejskich, a także zapotrzebowania na dane i systemy wczesnego ostrzegania. Działania te będą odbywać się w ramach europejskiego planu przystosowania do zmiany klimatu, który służy wsparciu państw członkowskich, szczególnie pod względem gotowości i planowania, oraz ma zapewnić regularne oceny ryzyka oparte na podstawach naukowych.
Jednym z elementów, na który zwrócono uwagę w wytycznych, jest zwiększenie bezpieczeństwa wodnego Europy. Woda jest zasobem niezbędnym dla bezpieczeństwa naszej żywności, energii i gospodarki. Podlega jednak coraz większej presji w wyniku zmiany klimatu i rosnących potrzeb.
Wytyczne polityczne Komisji Europejskiej na lata 2024-2029 wspominają również o nowej europejskiej strategii odporności wodnej, która zapewni właściwe zarządzanie źródłami i działanie w obliczu niedoborów. Jednym z jej głównych celów ma być zapewnienie europejskiemu przemysłowi wodnemu przewagi konkurencyjnej, wynikającej z innowacyjności, oraz wprowadzenie podejścia opartego na obiegu zamkniętym. W ramach tej inicjatywy Komisja Europejska będzie przewodzić wysiłkom na rzecz zapobiegania poważnemu deficytowi wody i łagodzenia go na całym świecie. Działania związane z ochroną zasobów wodnych były również elementem prac Komisji Europejskiej w trakcie poprzedniej kadencji, o czym pisaliśmy w jednym z wcześniejszych artykułów w Wodnych Sprawach: Orędzie o stanie UE w 2023 r.
Komisja Europejska kadencja 2024-2029
W związku tym, że kadencja obecnej Komisji trwa do 31 października 2024 r., w najbliższym czasie rozpoczną się prace mające na celu wybór nowych komisarzy. Przewodniczących, wiceprzewodniczących i pozostałych członków Komisji wybiera się w oparciu o propozycje państw UE. Kandydatury komisarzy muszą zostać zatwierdzone przez przywódców krajów członkowskich na posiedzeniu Rady Europejskiej.
Każdy kandydat na komisarza występuje w Parlamencie Europejskim, gdzie przedstawia swoje poglądy i odpowiada na pytania europosłów. Następnie Parlament decyduje w głosowaniu, czy poprze skład nowej Komisji, który ostatecznie musi zostać zatwierdzony większością kwalifikowaną przez Radę Europejską.