English
Unijne przepisy regulują kwestie zakazu wprowadzania do Unii Europejskiej (UE) niektórych gatunków dzikiej fauny i flory, co ma duże znaczenie w kontekście ochrony środowiska jako całości. Przepisy te są systematycznie aktualizowane. Konsultowany obecnie projekt rozporządzenia Komisji Europejskiej (KE) ma na celu zaktualizowanie dotychczasowego ograniczenia w handlu w odniesieniu do niektórych odmian roślin dziko rosnących oraz gatunków zwierząt z państw nienależących do UE. Projekt rozporządzenia wejdzie w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
Komisja Europejska zachęca wszystkich zainteresowanych do składania opinii, uwag i propozycji w terminie do 7 października 2024 r. Jak wskazuje KE, zgłoszone uwagi i opinie do tego projektu aktu prawnego zostaną wzięte pod uwagę przy opracowywaniu jego ostatecznego kształtu.
Przepisy ograniczające import niektórych gatunków dzikiej fauny i flory
Aby zagwarantować skuteczną ochronę gatunków dzikiej fauny i flory, wprowadzono ograniczenia dotyczące wwożenia tych gatunków do UE oraz ich wywozu ze Wspólnoty. W odniesieniu do żywych okazów obostrzenia te uzupełniane są dodatkowymi sankcjami na poziomie wspólnotowym w zakresie posiadania lub przewozu takich okazów w obrębie UE.
Powyższe zasady po raz pierwszy uregulowano w ramach rozporządzenia Rady nr 338/97 z dnia 9 grudnia 1996 r. w sprawie ochrony gatunków dzikiej fauny i flory w drodze regulacji handlu nimi normującego kwestie tranzytu okazów przez Wspólnotę. Jego celem była ochrona gatunków oraz zagwarantowanie ich zachowania poprzez regulację handlu. Zgodnie z rozporządzeniem Rady nr 338/97 Komisja Europejska może ustanawiać ograniczenia w zakresie wprowadzania okazów niektórych gatunków fauny i flory do Unii Europejskiej.
Aktualizacji dotychczasowych ograniczeń dokonuje się przy użyciu kryteriów określonych w wyżej wspomnianym rozporządzeniu oraz przyjmuje się je, bądź usuwa, uwzględniając opinię Grupy ds. Przeglądu Naukowego, skupiającą specjalistów naukowych z państw członkowskich UE.
Zagrożone gatunki zwierząt i odmiany roślin – przegląd przepisów ograniczających import
Mnogość aspektów biologicznych i ekologicznych, które brane były pod uwagę przy przygotowywaniu rozporządzenia Rady nr 338/97, wymagała powołania Grupy ds. Przeglądu Naukowego, której opinie Komisja Europejska przekazuje m.in. organom administracyjnym państw członkowskich, wspierając je w ten sposób w podejmowaniu ostatecznych decyzji. Obowiązująca aktualnie lista gatunków, których wprowadzanie do UE jest zakazane, została ustalona w grudniu 2023 r. na mocy rozporządzenia wykonawczego (UE) 2023/27702.
Biorąc pod uwagę zalecenia przedstawione przez Stały Komitet Konwencji o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem, Grupa ds. Przeglądu Naukowego doszła do wniosku, że zakaz wprowadzania do Unii Europejskiej okazów następujących gatunków: Trioceros montium i Trioceros quadricornis z Kamerunu; Trioceros feae z Gwinei Równikowej; Mantella cowanii, Mantella crocea, Mantella viridis i Scaphiophryne gottlebei z Madagaskaru oraz Varanus dumerilii, Varanus jobiensis i Varanus salvadorii z Indonezji nie jest już wymagany.
Aktualnie, w związku z zaleceniami Grupy ds. Przeglądu Naukowego, trwają konsultacje zmian we wprowadzonym w grudniu 2023 r. wykazie ograniczeń w handlu w odniesieniu do niektórych odmian roślin dziko żyjących oraz gatunków zwierząt z państw nie należących do UE. Proponuje się, aby z wykazu tego usunięte zostały niektóre gatunki.
Import niektórych gatunków dzikiej fauny i flory nadal zakazany
Gatunki dzikiej fauny i flory, których import do UE nadal będzie zakazany, wymienia załącznik do konsultowanego projektu rozporządzenia. W załączniku tym wskazuje się gatunki objęte zakazem oraz kraj, z którego importu się zakazuje. Wymienia się w nim m.in. gatunki ssaków, ptaków, gadów, owadów oraz gatunki flory, np. rośliny strączkowe, orchidee, różowate.
Przy czym za gatunek uznaje się w tym kontekście gatunek, podgatunek lub jego populację. Natomiast za okaz – każde zwierzę lub roślinę, żywe lub martwe, należące do gatunku wymienionego w załącznikach do rozporządzenia Rady nr 338/97, każdą jego część lub produkt pochodny, zawarty w innych towarach oraz wszelkie inne towary, które zgodnie z dołączonym dokumentem, opakowaniem, oznakowaniem, etykietą oraz wszelkimi innymi okolicznościami mogą zawierać lub zawierają części lub produkty pochodne zwierząt lub roślin należących do tych gatunków.
