KE konsultuje zalecenia dla obszaru Morza Śródziemnego

Komisja Europejska przygotowała zalecenia dla obszaru Morza Śródziemnego i planuje wdrożenie do prawa Unii Europejskiej środków ochrony i zarządzania w dziedzinie rybołówstwa przyjętych w 2021 i 2022 r. przez Generalną Komisję Rybołówstwa Morza Śródziemnego (GFCM). Pierwsze wdrożenie środków ochrony i zarządzania GFCM nastąpiło poprzez rozporządzenie (UE) nr 1343/2011, zmienione m.in. w latach 2015, 2019 i 2023 odpowiednio przez rozporządzenia (UE) 2015/21022, 2019/9823 oraz 2023/2124.

W celu konsultacji wdrożenia do prawa UE obowiązujących w latach 2021-2022 środków GFCM, Komisja Europejska przygotowała wniosek rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/2124 z dnia 4 października 2023 r. w sprawie niektórych przepisów dotyczących połowów na obszarze objętym porozumieniem Generalnej Komisji Rybołówstwa Morza Śródziemnego. Wniosek ten w dniach od 2 maja 2024 r. do 27 czerwca 2024 r. podlega konsultacjom ze wszystkimi zainteresowanymi stronami. Otrzymane opinie zostaną zamieszczone na stronie Komisji Europejskiej oraz wzięte pod uwagę przy opracowywaniu ostatecznego kształtu tej inicjatywy.

Generalna Komisja Rybołówstwa Morza Śródziemnego (GFCM)

GFCM jest regionalną organizacją ds. zarządzania rybołówstwem. Odpowiada za zarządzanie zasobami rybnymi w Morzu Śródziemnym i w Morzu Czarnym. Stronami porozumienia są Unia Europejska oraz 10 państw członkowskich, takich jak: Bułgaria, Chorwacja, Cypr, Francja, Grecja, Hiszpania, Malta, Słowenia, Włochy i Rumunia. Głównymi celami GFCM jest rozwój, ochrona, racjonalne zarządzanie i optymalne wykorzystanie żywych zasobów morskich oraz zrównoważony rozwój akwakultury w Morzu Śródziemnym i Morzu Czarnym.

Komisja GFCM uprawniona jest do przyjmowania wiążących decyzji (zaleceń) dotyczących ochrony i zarządzania w dziedzinie rybołówstwa w obszarze swoich kompetencji. Decyzje GFCM kierowane są głównie do stron porozumienia, ale również nakładają obowiązki na operatorów (np. kapitanów statków).

KE a zalecenia dla obszaru Morza Śródziemnego

Zadaniem KE jest zapewnienie zgodności prawa UE ze środkami stanowiącymi międzynarodowe zobowiązania, w tym decyzji GFCM, gdy tylko wejdą one w życie. Ważne jest, aby unijna działalność połowowa poza jej wodami opierała się na tych samych zasadach i normach co na wewnętrznych, jednocześnie promując uczciwą konkurencję wśród podmiotów unijnych oraz państw trzecich.

Ponieważ decyzje GFCM przyjęte w 2021 i 2022 r. nie zostały jeszcze objęte obowiązującym prawem UE, niezbędne stało się wdrożenie ich do systemu prawnego w celu zapewnienia jednolitego i skutecznego stosowania w całej UE. Dlatego KE przygotowała wniosek rozporządzenia, który stanowi piąte wdrożenie zaleceń GFCM do prawa UE. Ponadto, jak wskazuje wnioskodawca, uwzględnia on cele zreformowanej wspólnej polityki rybołówstwa, a także inne zobowiązania międzynarodowe podjęte przez UE.

Jaki jest zakres wniosku KE?

Przygotowany przez KE wniosek odnosi się do następujących kwestii:

• zrównoważonej ochrony i zarządzania w dziedzinie rybołówstwa;
• wpływu działalności połowowej na niektóre gatunki morskie na obszarach Morza Śródziemnego i Morza Czarnego.

Zawiera on również środki techniczne dotyczące:

• zrównoważonej eksploatacji węgorza europejskiego i korala czerwonego na obszarze objętym porozumieniem GFCM;
• łagodzenia przypadkowych połowów ptaków morskich, żółwi morskich i waleni na obszarze objętym porozumieniem GFCM;
• ochrony mniszek, rekinów i rai na obszarze objętym porozumieniem GFCM.

Dodatkowo zapisy wniosku wprowadzają:

• do prawa Unii określone środki dotyczące połowów małych stad pelagicznych w Morzu Adriatyckim;
• nowe przepisy dotyczące szprota i kolenia pospolitego w Morzu Czarnym;
• dwa nowe rozdziały dotyczące przeładunków i połowów rekreacyjnych na obszarze podlegającym GFCM.

Zalecenia GFCM przyjęte w 2021 i 2022 r.

GFCM w 2021 i 2022 r. podczas corocznych posiedzeń przyjęła następujące zalecenia:

• GFCM/44/2021/2 w sprawie ustanowienia obszaru ograniczonych połowów na obszarze głębia Jabuka/Pomo w Morzu Adriatyckim, zmieniające zalecenie GFCM/41/2017/3 i GFCM/44/2021/5 w sprawie ustanowienia obszaru ograniczonych połowów w Zatoce Lwiej w celu ochrony skupisk tarłowych i wrażliwych siedlisk głębinowych, uchylające zalecenie GFCM/33/2009/1;
• GFCM/44/2021/9 w sprawie środków zarządzania zrównoważoną eksploatacją szprota w Morzu Czarnym;
• GFCM/44/2021/10 w sprawie środków zarządzania zrównoważonymi połowami kolenia pospolitego w Morzu Czarnym;
• GFCM/44/2021/13 w sprawie łagodzenia wpływu rybołówstwa na ochronę ptaków morskich w Morzu Śródziemnym;
• GFCM/44/2021/14 w sprawie łagodzenia wpływu rybołówstwa na ochronę żółwi morskich;
• GFCM/44/2021/15 w sprawie łagodzenia wpływu rybołówstwa na ochronę waleni;
• GFCM/44/2021/16 w sprawie dodatkowych środków łagodzących służących ochronie spodoustych w Morzu Śródziemnym;
• GFCM/44/2021/17 w sprawie regionalnego programu badawczego dotyczącego systemu świadectw połowowych w odniesieniu do turbota w Morzu Czarnym;
• GFCM/44/2021/19 w sprawie ustanowienia wykazu statków, co do których istnieje domniemanie, że prowadziły nielegalne, nieraportowane i nieuregulowane połowy, uchylające zalecenie GFCM/43/2019/8;
• GFCM/44/2021/20 w sprawie ustanowienia wieloletniego planu zarządzania zrównoważoną eksploatacją małych gatunków pelagicznych w Morzu Adriatyckim;
• GFCM/45/2022/1 dotyczące wieloletniego planu zarządzania węgorzem europejskim w Morzu Śródziemnym, zmieniające zalecenie GFCM/42/2018/1;
• GFCM/45/2022/2 w sprawie planu zarządzania zrównoważoną eksploatacją korala czerwonego w Morzu Śródziemnym, zmieniające zalecenie GFCM/43/2019/4;
• GFCM/45/2022/3 w sprawie wieloletniego planu zarządzania na rzecz zrównoważonej eksploatacji morlesza bogara w Morzu Alborańskim, uchylające zalecenia GFCM/44/2021/4, GFCM/43/2019/2 i GFCM/41/2017/2;
• GFCM/45/2022/4 ustanawiające wieloletni plan zarządzania zrównoważoną eksploatacją stad dennych w Cieśninie Sycylijskiej, uchylające zalecenia GFCM/44/2021/12 i GFCM/42/2018/5;
• GFCM/45/2022/5 w sprawie wieloletniego planu zarządzania na rzecz zrównoważonej eksploatacji stad czerwonej krewetki głębinowej oraz bladoczerwonej krewetki głębinowej w Cieśninie Sycylijskiej, uchylające zalecenia GFCM/44/2021/7 i GFCM/43/2019/6;
• GFCM/45/2022/6 w sprawie wieloletniego planu zarządzania na rzecz zrównoważonej eksploatacji stad czerwonej krewetki głębinowej oraz bladoczerwonej krewetki głębinowej w Morzu Jońskim, uchylające zalecenia GFCM/44/2021/8 i GFCM/42/2018/4;
• GFCM/45/2022/7 w sprawie wieloletniego planu zarządzania zrównoważonymi połowami przy użyciu włoka dennego, ukierunkowanymi na czerwoną krewetkę głębinową oraz bladoczerwoną krewetkę głębinową w Morzu Lewantyńskim, uchylające zalecenie GFCM/42/2018/3;
• GFCM/45/2022/12 w sprawie ustanowienia zestawu minimalnych zasad dotyczących zrównoważonych połowów rekreacyjnych na Morzu Śródziemnym;
• GFCM/45/2022/11 w sprawie ustanowienia zestawu minimalnych norm dla obszarów ograniczonych połowów na obszarze podlegającym GFCM;
• GFCM/45/2022/14 w sprawie uregulowania przeładunku na obszarze podlegającym GFCM;
• GFCM/45/2022/15 i GFCM/45/2022/16 w sprawie międzynarodowych wspólnych programów inspekcji i nadzoru poza wodami podlegającymi jurysdykcji krajowej w Cieśninie Sycylijskiej i w Morzu Jońskim.