Zielona retencja – przyszłość polskich miast

W obliczu narastających problemów z zarządzaniem wodami opadowymi w miejskich przestrzeniach, zielona retencja wyrasta na jedno z najbardziej obiecujących rozwiązań. Błękitno-zielona infrastruktura nie tylko skutecznie zmniejsza ryzyko powodzi miejskich i zanieczyszczenie wód, ale także przyczynia się do znaczącej poprawy jakości powietrza oraz zwiększenia bioróżnorodności w miastach. Tym samym, zielona retencja staje się kluczowym elementem strategii adaptacyjnych, które mogą radykalnie zmienić nasze podejście do urbanistycznych wyzwań ekologicznych.

Konferencja Zielona Retencja

Dziś zakończyła się trzydniowa konferencja Zielona Retencja, która odbyła się w Gdańsku. Poświęcona była tematyce zarządzania wodami opadowymi z wykorzystaniem zieleni miejskiej. Wydarzenie zgromadziło niemal 250 ekspertów z całego kraju, którzy omawiali nowe strategie i rozwiązania wspierające zieloną retencję w polskich miastach. Konferencję zorganizowali Gdańskie Wody, Gdańska Fundacja Wody, Izba Gospodarcza Wodociągi Polskie oraz miasto Gdańsk.

Pierwszy dzień konferencji zainaugurowali Piotr Grzelak, Zastępca Prezydenta Miasta Gdańska ds. Zrównoważonego Rozwoju i Inwestycji, oraz Ryszard Gajewski, Prezes Gdańskich Wód, przedstawiając cele i znaczenie zielonej retencji dla miejskiego zarządzania wodami opadowymi. Debatę otwierającą konferencję pod hasłem Forum Wody i Zieleni poprowadziła Agnieszka Hobot, Redaktor Naczelna Wodnych Spraw. W debacie udział wzięli również Joanna Kopczyńska, Prezes PGW Wody Polskie, Magdalena Młochowska, Dyrektor Koordynator ds. Zielonej Warszawy, Andrzej Schleser, Dyrektor Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Gdańsku oraz ponownie Piotr Grzelak. Tego dnia uczestnicy mieli również okazję uczestniczyć w warsztatach terenowych, które dotyczyły praktycznych aspektów projektowania i wdrażania zielonej retencji oraz modelowania hydrodynamicznego.

Kolejne dni spotkań i warsztatów

W trakcie dwóch kolejnych dni konferencji uczestnicy mieli możliwość dalszego zgłębienia tematów związanych z zarządzaniem wodami opadowymi poprzez zastosowanie zielonej infrastruktury miejskiej. Program obejmował sesje plenarne, panele dyskusyjne oraz warsztaty skupiające się na analizie danych, modelowaniu hydrodynamicznym i finansowaniu zielonej retencji. Omówiono także ochronę mokradeł i drzew w miastach oraz rolę wodociągów w implementacji zielonej retencji. Uczestnicy zdobywali praktyczną wiedzę podczas wycieczek terenowych po ogrodach deszczowych i zbiornikach retencyjnych oraz debatowali na temat adaptacji do zmiany klimatu.

Zielona retencja – wyzwania

W obliczu rosnących wyzwań związanych ze zmianą klimatu, miasta stają przed koniecznością adaptacji do częstszych i intensywniejszych zjawisk pogodowych, takich jak ulewne deszcze czy fale upałów. Wrażanie rozwiązań opartych o zieloną retencję wymaga jednak przemyślanej polityki przestrzennej, innowacji technologicznych oraz współpracy między różnymi sektorami i dyscyplinami. Do najważniejszych uwarunkowań dotyczących wdrażania tych rozwiązań należą:

• Finansowanie

Jednym z najważniejszych tematów poruszonych na konferencji było finansowanie projektów związanych z zieloną retencją. Skuteczne zarządzanie wodami opadowymi wymaga konkretnych inwestycji, co podkreślali wszyscy prelegenci. Paweł Jaworski z Ministerstwa Klimatu i Środowiska przedstawił krajowy system wspierania rozwoju zielonej retencji, obejmujący zarówno fundusze krajowe, jak i środki europejskie. Piotr Czarnocki z tego samego ministerstwa zaznaczył, że dostępne fundusze europejskie mogą odegrać kluczową rolę w realizacji tych projektów. Konieczne jest także tworzenie lokalnych i regionalnych programów finansowania, które umożliwią gminom i miastom skuteczne wdrażanie zielonych rozwiązań.

Magdalena Młochowska również podkreśliła konieczność wsparcia finansowego projektów zielonej retencji, zaznaczając, że korzyści z zieleni miejskiej trudno przeliczyć na pieniądze. Wskazała przykłady renaturyzacji zbiorników w Warszawie, gdzie Pole Mokotowskie przeszło proces „odbetonowania”, co ożywiło to miejsce dzięki całorocznej wodzie i roślinom oczyszczającym wodę. Młochowska zauważyła, że takie inicjatywy inspirują mieszkańców do podobnych działań, jak wprowadzenie rabat hybrydowych, a w przyszłości może także do tworzenia ogrodów deszczowych.

• Konieczność edukacji

Drugim istotnym aspektem poruszonym na konferencji była edukacja i podnoszenie świadomości społecznej na temat zielonej retencji. Ilona Biedroń z fundacji Zdrowa Rzeka podkreśliła, że edukacja jest kluczowa, aby zrozumieć korzyści płynące z zielonej retencji i aktywnie wspierać takie inicjatywy. W ostatnich latach obserwuje się rosnącą liczbę projektów obywatelskich zgłaszanych przez mieszkańców, którzy dostrzegają potrzebę zrównoważonego zarządzania wodami opadowymi. Uczestnicy konferencji zgodnie uznali, że edukacja jest fundamentem sukcesu zielonej retencji.

• Współpraca na różnych szczeblach

Trzecim kluczowym elementem dyskusji była konieczność współpracy na różnych szczeblach – od lokalnych społeczności po władze krajowe. Piotr Grzelak zaznaczył, że miasta muszą współpracować z władzami regionalnymi i krajowymi, a także z sektorem prywatnym i organizacjami pozarządowymi. Taka współpraca jest niezbędna do efektywnego wdrażania projektów zielonej retencji. Joanna Kopczyńska wskazała na potrzebę tworzenia wspólnych strategii i rozwiązań, które ułatwią realizację projektów retencyjnych. Przykłady udanych inicjatyw z różnych miast pokazały, że współpraca między różnymi podmiotami przynosi wymierne korzyści. Dyskutowano również o potrzebie tworzenia platform wymiany wiedzy i doświadczeń, które pozwolą na lepsze zrozumienie i implementację zielonej retencji. Współpraca między naukowcami, inżynierami, urbanistami oraz przedstawicielami administracji publicznej jest kluczowa dla osiągnięcia długoterminowych celów.

Wody Polskie są otwarte na dialog z użytkownikami wód dla wypracowania najlepszych rozwiązań w zakresie przeciwdziałania suszy i powodzi oraz ochrony i odbudowy wodnych ekosystemów. Wspieramy i wdrażamy dobre praktyki w gospodarce wodnej, wśród których można wymienić działania dla renaturyzacji wód, ochrony istniejących ekosystemów wodnych czy rozwoju błękitno-zielonej infrastruktury – zaznaczyła Joanna Kopczyńska.

Konferencja Zielona Retencja stała się platformą dla ekspertów i praktyków z całej Polski do wymiany wiedzy i doświadczeń dotyczących zarządzania wodami opadowymi. Trzydniowe spotkanie umożliwiło nie tylko pogłębienie teoretycznych podstaw, ale także zdobycie praktycznych umiejętności niezbędnych do efektywnego wdrażania rozwiązań z zakresu zielonej retencji. Dzięki temu, uczestnicy konferencji mogą przyczynić się do przekształcenia polskich miast w bardziej odporne na skutki zmian klimatycznych i przyjazne dla ich mieszkańców przestrzenie.