Zrównoważone rolnictwo ma być częścią Taksonomii UE

Unijna Taksonomia Środowiskowa, wprowadzona rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady z 2020 r., stanowi swoisty słownik definiujący zrównoważony rozwój na potrzeby ocen i finansowania działań potocznie nazywanych zielonymi. Ustanawia 6 celów środowiskowych określonych jako:

• łagodzenie zmian klimatu;
• adaptacja do zmian klimatu;
• zrównoważone wykorzystywanie i ochrona zasobów wodnych i morskich;
• przejście na gospodarkę o obiegu zamkniętym;
• zapobieganie zanieczyszczeniu i jego kontrola;
• ochrona i odbudowa bioróżnorodności i ekosystemów.

To, czy dana działalność jest zgodna z Taksonomią ma być oceniane na podstawie technicznych kryteriów publikowanych przez KE w specjalnych, delegowanych aktach. Obecnie zostały wydane dokumenty dla dwóch pierwszych celów środowiskowych – dotyczących zmian klimatu. Przedstawione warunki określają branże, dla których spełnione muszą zostać szczegółowe wymogi. Zgodne z Taksonomią mogą być działalności dotyczące 9 sektorów:

• leśnictwo;
• działalność w zakresie ochrony i odbudowy środowiska;
• przetwórstwo przemysłowe;
• energetyka;
• dostawa wody, gospodarowanie ściekami i odpadami oraz remediacja;
• transport;
• budownictwo i działalność związana z obsługą rynku nieruchomości;
• informacja i komunikacja;
• działalność profesjonalna, naukowa i techniczna.

Na liście sektorów brakuje rolnictwa. Zgodnie z przyjętym podejściem, żadna działalność rolnicza nie może więc zostać zakwalifikowana jako zrównoważona. Efektem tego mogą być m.in. ograniczenia w dostępie do finansowania. Z jednej strony, KOBiZE podaje, że rolnictwo odpowiada za 8% krajowej emisji gazów cieplarnianych. Z drugiej, rola gospodarki rolnej w kształtowaniu bioróżnorodności, retencji wody czy adaptacji do zmian klimatu jest bardzo duża. Strategia dla rolnictwa jest integralną częścią Europejskiego Zielonego Ładu, dlatego też trwają prace nad uwzględnieniem go w kryteriach technicznych dla celów środowiskowych. Jak podaje Komisja Europejska, powodem pominięcia tego sektora w wydanych w 2020 roku dokumentach, był brak ostatecznej wersji Wspólnej Polityki Rolnej.

WPR została jednak już przyjęta i nic nie stoi na przeszkodzie w uzupełnieniu Taksonomii. Co więcej, Platforma Zrównoważonego Rozwoju opracowała już raport z rekomendacjami, więc można więc spodziewać się włączenia sektora rolnego do Taksonomii UE w niedługim czasie.

W następnych numerach „Wodnych Spraw” będziemy szerzej przedstawiać tematykę Taksonomii i ocen zgodności z nią.