Bezpieczeństwo wodne i sanitarne – co mówi roczny raport GWSP?

Globalne Partnerstwo na Rzecz Bezpieczeństwa Wodnego i Warunków Sanitarnych (GWPS) opublikowało roczny raport ze swojej działalności. Skupia się on na konieczności wsparcia krajów dotkniętych niestabilnością we wdrażaniu rozwiązań zwiększających bezpieczeństwo wodne oraz na poprawie warunków sanitarnych. Dzięki darczyńcom funduszu, do tej pory, udało się poprawić sytuację kilku milionów ludzi w kilkunastu krajach świata. Mimo to, główna konkluzja raportu nie jest optymistyczna. GWPS jasno zaznacza, co należy zrobić, aby osiągnąć szósty cel Zrównoważonego Rozwoju ONZ. Czy to będzie możliwe? Rozwój sytuacji zależeć będzie głównie od przyszłych decyzji społeczności międzynarodowej.

Globalne Partnerstwo na rzecz Bezpieczeństwa Wodnego i Sanitarnego – wsparcie finansowe i rozwojowe niestabilnych regionów

Globalne Partnerstwo na rzecz Bezpieczeństwa Wodnego i Sanitarnego (Global Water Security and Sanitation Partnership) to fundusz powierniczy administrowany przez Bank Światowy. Został on powołany w 2017 r. w celu wsparcia krajów borykających się z trudnościami i wyzwaniami, jakie wynikają z potrzeby realizacji Celów Zrównoważonego Rozwoju, a w szczególności celu szóstego, jakim jest dostęp do wody i warunków sanitarnych.

Główne działania GWPS polegają na:

• wspieraniu krajów we wdrażaniu polityki i ram prawnych przyczyniających się do stosowania zasad zrównoważonego rozwoju w zarządzaniu zasobami wodnymi i w świadczeniu usług;
• wdrażaniu inwestycji infrastrukturalnych wspierających zrównoważony rozwój w obszarze wody;
• wprowadzaniu programów inwestycyjnych zwiększających możliwości finansowania.

GWSP prowadzi też działalność doradczą w zakresie innowacji i wsparcia technicznego na poziomie krajowym, wykorzystując instrumenty finansowe Banku Światowego.

Roczny raport GWSP – najważniejsze informacje

Główną konkluzją tegorocznego raportu GWSP jest to, że świat nie znajduje się na dobrej drodze do osiągnięcia Celów Zrównoważonego Rozwoju, a bezpieczeństwo wodne jest silnie zagrożone. Według opublikowanych danych osiągnięcie szóstego celu Zrównoważonego Rozwoju do roku 2030 wymagałoby sześciokrotnego zwiększenia inwestycji w porównaniu z obecnym poziomem (obecnie zapotrzebowanie inwestycyjne w sektorze wodnym wynosi 1,37 biliona dolarów). W obliczu zagrożenia milionów ludzi skutkami kryzysu wodnego GWPS podkreśla, że konieczne jest przyspieszenie działań. 

Główne obszary działań GWSP w roku 2023 wymienione w raporcie to:

1. Wspieranie Banku Światowego w wypełnianiu jednego z priorytetów strategicznych, jakim jest rozwiązywanie problemów związanych z niestabilnością, konfliktami i przemocą. W roku 2023 GWSP wsparło sektor wodny w 18 krajach dotkniętych tego typu problemami, dzięki czemu 3,45 mln ludzi uzyskało dostęp do wody, a w przypadku 2,88 mln poprawiły się warunki sanitarne.
2. Wspieranie działań na rzecz poprawy dostępu do usług wodnych dla osób zmarginalizowanych, w tym także wspieranie włączenia społecznego i równości przyczyniających się do wzrostu odpowiedzialności oraz zaangażowania. Przykładem może być projekt w Gruzji, który zakłada dotacje wyrównawcze dla właścicielek gruntów na pokrycie kosztów technologii nawadniania, dając jednocześnie możliwość wyboru preferowanej metody. 
3. Działania na rzecz zwiększenia odporności na zmiany klimatu obejmujące pomoc rządom poszczególnych państw w zrozumieniu problemów i wyzwań, a także przedstawianie rozwiązań, które poprawią bezpieczeństwo wodne. Działania te obejmują zarówno tworzenie raportów i analiz dotyczących m.in. wpływu zagrożeń związanych z wodą na wzrost gospodarczy, jak i wdrażanie programów mających na celu m.in. zmniejszenie ryzyka powodziowego czy lepsze przewidywanie i dobór trafnych rozwiązań (modelowanie procesów związanych z zasobami wodnymi i środowiskiem).
4. Dostarczanie wiedzy, która wpływa na kształtowanie procesów decyzyjnych i polityki krajowej.

Bezpieczeństwo wodne silnie zagrożone

GWPS w roku 2023 wspierało bezpieczeństwo wodne nie tylko poprzez prowadzenie działań na rzecz poprawy powszechnego dostępu do wody i urządzeń sanitarnych. Zainteresowaniem objęło również komunikację pomiędzy sektorami związanymi z wodą, klimatem i gospodarką, a także prace na rzecz zwiększenia udziału sektora prywatnego w obszarze wodnym oraz działania edukacyjne. W raporcie czytamy, że rok 2023 był przełomowy. Pod jakim względem? Świat wyraźnie dostrzegł, że bezpieczeństwo wodne jest zagrożone i że konieczne jest podjęcie zdecydowanych działań na rzecz rozwiązania nasilającego się kryzysu. Jednocześnie autorzy raportu ostrzegają, że dalsze zaniedbania w tym obszarze mogą mieć poważne konsekwencje dla ludzkości w postaci problemów migracyjnych czy konfliktów zbrojnych.

Powodzie i susze będące efektem zmiany klimatu, które w ostatnim czasie pojawiają się coraz częściej w różnych miejscach na świecie, wpłynęły mocno na świadomość zarówno decydentów, jak i społeczeństw. Rodzi to realną nadzieję na wzrost efektywności przyszłych działań.