W Unii Europejskiej trwa przegląd różnych polityk w zakresie ochrony środowiska. Działania te, z jednej strony, związane są z dość długim okresem ich obowiązywania. Z drugiej zaś, weryfikacja ma na celu dostosowanie zapisów do nowego, ambitnego kierunku, w którym chce podążać Europa. Został on opisany w Europejskim Zielonym Ładzie (Green Deal).
Jednym z dokumentów podlegających przeglądowi jest tzw. dyrektywa ściekowa. Reguluje ona wymagania w zakresie oczyszczania ścieków komunalnych w obrębie aglomeracji. To jeden z aktów prawa UE, który miał ogromny wpływ na Polskę. Na potrzeby dostosowania kanalizacji i oczyszczalni ścieków do zapisów dyrektywy ściekowej wydano miliardy ze środków unijnych i krajowych. Na realizację specjalnie opracowanego i wielokrotnie aktualizowanego Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków Komunalnych (KPOŚK) do 2018 r., zgodnie z danymi Wód Polskich, przeznaczono ponad 62 mld zł. Kolejna, VI aktualizacja KPOŚK realizowana od 2020 r. ma pochłonąć następne 28 mld zł.
Zapisy dyrektywy ściekowej obowiązują od ponad 30 lat, a postawione w niej cele powinny być już dawno osiągnięte. Prowadzony przez Komisję Europejską przegląd jest więc jak najbardziej zasadny. Zwłaszcza w kontekście nowych problemów dotyczących ścieków komunalnych.
Propozycja KE dla dyrektywy ściekowej dostosowuje wymogi tego aktu do wyzwań, z jakimi mierzy się sektor komunalny. Zakres stosowania przepisów miałby zostać rozszerzony na mniejsze aglomeracje – powyżej 1000 RLM (równoważnej liczby mieszkańców – wskaźnik do porównywania aglomeracji). Ponadto szczególny nacisk położono na kontrolę oczyszczania ścieków z szamb. Zupełną nowością są zapisy dotyczące wprowadzenia rozszerzonej odpowiedzialności producentów kosmetyków i zakładów farmaceutycznych. Ma to przynajmniej częściowo rozwiązać problem mikrozanieczyszczeń w ściekach powstających w wyniku produkowania i używania leków i kosmetyków. Propozycja dyrektywy ściekowej przewiduje także dostosowanie sektora komunalnego do zmian klimatu i osiągniecia neutralności klimatycznej.
Trwające od 5 stycznia 2023 r. konsultacje społeczne właśnie się zakończyły. Materiały podane do publicznej wiadomości są nadal dostępne na stronie Ministerstwa Infrastruktury. Kolejnym krokiem KE jest rozpatrzenie zgłoszonych uwag, w tym także wprowadzenie zmian zapisów dyrektywy. W kolejnych krokach dokument będzie przechodził procedury legislacyjne w Parlamencie Europejskim. Warto więc śledzić następne etapy procedowania dyrektywy i poznać jej ostateczny kształt.