Wielka Rafa Koralowa jest naturalnym cudem świata, lecz w ostatnich dziesięcioleciach uległa znacznemu zmniejszeniu. Zagrożeniem jest nie tylko zmiana klimatu. W jaki sposób mały krab może przyczynić się do jej ochrony? Rozgwiazda korony cierniowej (Acanthaster planci) jest drapieżnikiem żerującym na koralowcach. Według szacunków rządu Australii w latach 1985–2012 organizmy te były odpowiedzialne za ok. 40 proc. spadku pokrywy koralowców. Obecnie, z powodu zanieczyszczenia i ocieplenia wód, dochodzi do rozrostu populacji korony cierniowej. Według badań przeprowadzonych na University of Queensland, czerwony krab dekorator (Schizophrys aspera) ma żarłoczny apetyt na młode rozgwiazdy. „To jeden z największych drapieżników korony cierniowej, jakie widzieliśmy” – powiedziała badaczka i doktorantka Amelia Desbiens. – „Krab ten może być naturalną formą obrony przed przyszłymi epidemiami toksycznych rozgwiazd.”
Czerwony krab dekorator (S. aspera) odkryciem, które daje nadzieję na ratowanie Wielkiej Rafy Koralowej
Amelia Desbiens, doktorantka ze Szkoły Nauk Biologicznych UQ, przebadała ponad 100 gatunków krabów, krewetek, robaków, ślimaków oraz małych ryb, by znaleźć zwierzę, które będzie polować na drapieżną rozgwiazdę. Odkryła, że jeden gatunek wyróżnia się w ilości spożywanych młodych rozgwiazd korony cierniowej. Najbardziej konsekwentnym drapieżnikiem okazał się czerwony krab dekorator (S. aspera) – konsumował rozgwiazdy w 89 proc. prób żywieniowych. „Byliśmy zaskoczeni jego żarłocznością. Każdy czerwony krab dekorator pożerał ponad pięć rozgwiazd dziennie, podczas gdy większość innych gatunków zjadała zaledwie jedną” – powiedziała Desbiens.
Krab dekorator pochodzi z tropikalnego Indo-Pacyfiku i Australii. Swoją nazwę zawdzięcza zdolności do pokrywania swojego egzoszkieletu algami, gąbkami czy hydroidami w celu kamuflażu i odstraszania drapieżników. Osiąga maksymalnie 6 cm długości i można go znaleźć na głębokości do 40 m. Apetyt małego kraba może być wyjaśnieniem tajemnicy, dlaczego niektóre rafy unikają epidemii rozgwiazd korony cierniowej, podczas gdy pobliskie koralowce są dziesiątkowane. Drapieżnictwo kraba dekoratora (S. aspera) powinno skłonić naukowców do dalszych rozważań nad jego rozmieszczeniem i liczebnością, zwłaszcza w kontekście stref ogniskowych epidemii rozgwiazd korony cierniowej. Dr Kenny Wolfe, współautor badań nad S. aspera, zapowiedział, że badania nad rolą czerwonego kraba dekoratora w ochronie raf koralowych będą kontynuowane.
„To wstępne badanie ustawia nas na właściwej ścieżce do odkrycia roli, jaką naturalnie istniejące drapieżniki mogą odgrywać w kontrolowaniu epidemii rozgwiazdy korony cierniowej” – powiedział dr Wolfe. – „Ponadto badania te mogą utorować drogę do przygotowania programu ochrony rafy.”
Korona cierniowa (A. planci) zagrożeniem dla Wielkiej Rafy Koralowej
Gruz koralowy lub martwy koral to preferowany dom dla młodych rozgwiazd korony cierniowej. Zwierzęta te mają do 21 ramion, ponad 600 jajników i setki cierni zakończonych jadowitymi kolcami. Każdy osobnik może zjeść rocznie 10 m2 koralowców – a są ich miliony – ponieważ z powodu ocieplenia wód oceanicznych rozmnażają się bardzo dynamicznie. Żerują na żywych koralowcach i pozostawiają za sobą połacie martwych i wyblakłych raf. Dzięki kolcom są odporne na większość drapieżników. „Niewiele zwierząt z powodzeniem zjada dorosłe osobniki korony cierniowej, ale młode są wrażliwe, ponieważ są małe i nie mają toksycznych kolców. To wtedy drapieżniki, takie jak krab dekorator, mogą być najbardziej skuteczne” – tłumaczy Desbiens. Świadomość tego dała naukowcom szansę kontrolowania rozgwiazd.
Korona cierniowa (A. planci) – potrzeba kontroli rozgwiazdy przez drapieżniki
W badaniach przeprowadzonych na rafach koralowych w centralnym rejonie Wielkiej Rafy Koralowej wykazano, że duże osobniki A. planci (o średnicy 40 cm lub więcej) zjadały ok. 161 cm2 powierzchni koralowców dziennie w okresie zimowym i 357– 478 cm2 w okresie letnim. Mniejsze rozgwiazdy zabijały odpowiednio 155 i 234 cm2 powierzchni koralowców na dzień. Rozgwiazdy A. planci osiągają średnio prędkość 35 cm/min, co pokazuje, że w wyniku nagłego rozmnożenia się korony cierniowej, w sytuacji, w której jej populacje nie byłyby kontrolowane przez drapieżniki, duże obszary rafy koralowej zostałyby zniszczone w stosunkowo krótkim czasie.
„Jest to idealny czas dla drapieżników do ataku, a dla naukowców i menedżerów do zrozumienia naturalnego procesu, który może zmniejszyć liczbę osobników korony cierniowej” – mówi dr Wolfe. – „Korona cierniowa rozmnaża się masowo i może przekształcić się w duże populacje, dlatego tak ważne jest, abyśmy szybko znaleźli sposób na radzenie sobie z jej epidemiami.”
Więcej na temat raf koralowych i o tym, co im zagraża można przeczytać w artykule: “Rafy koralowe Oceanu Spokojnego ujawniły miliony rodzajów bakterii“.
Źródło zdjęć: University of Queensland