Gdzie na naszej planecie odnotowujemy największe opady? Większość z nas zapewne wskazałaby Wyspy Brytyjskie, bujne i tropikalne dżungle lub rozległe, monsunowe tereny Azji Południowej. Nic bardziej mylnego. Najbardziej deszczowe miejsce na świecie to mała wieś w Indiach – Mawsynram. Każdego roku natura stawia przed tą osadą ogromne wyzwania, a ostatnia, rekordowa ulewa, nie tylko zaskoczyła swoją intensywnością, ale także przypomniała o nieprzewidywalnej sile, jaką posiada przyroda. Mieszkańcy Mawsynram, którzy przyzwyczajeni są do obfitych opadów, stali się świadkami historycznego momentu.
Mawsynram
Mawsynram znajduje się w stanie Meghalaya, w północno-wschodnich Indiach i od lat niezmiennie nosi mało zaszczytny tytuł najbardziej deszczowego miejsca na Ziemi. Średnia roczna suma opadów w tym miejscu, według Księgi Rekordów Guinnessa, wynosi aż 11 873 mm, co jest efektem unikalnego mikroklimatu regionu.
Nazwa Mawsynram pochodzi od słów w lokalnym języku Khasi: maw oznacza kamień, a synram – zimno. Tłumaczy się to jako miejsce zimnych kamieni, co jest odniesieniem do chłodnego klimatu i licznych skalnych formacji, tak charakterystycznych dla tego regionu. Okres deszczowy trwa tutaj od czerwca do września, przynosząc ciągłe, obfite opady deszczu, które zazwyczaj osiągają zaskakująco wysokie wartości. Najbardziej znaczący z tych rekordów padł w czerwcu 2022 r., kiedy to w ciągu jednego dnia na Mawsynram spadło aż 1004 mm deszczu, co zdecydowanie przekroczyło dotychczasowe wartości. Aby zrozumieć skalę tych opadów, warto zauważyć, że w Polsce średnia waha się ona od 600 do 700 mm.
Przyczyny silnych opadów
Wysokie opady w Mawsynram są rezultatem specyficznych warunków geograficznych i klimatycznych, które współtworzą niezwykle mokre środowisko.
- Położenie geograficzne: Mawsynram znajduje się na skraju wysokiego Płaskowyżu Shillong, który działa jak bariera dla monsunowych wiatrów wiejących znad Zatoki Bengalskiej. Kiedy wilgotne, monsunowe masy powietrza nadciągają z południa, są zmuszane do wznoszenia się po stokach płaskowyżu. Wzrost wysokości powoduje ochłodzenie powietrza, kondensację i opady deszczu. Orograficzne, a więc powstające w opisany powyżej sposób, opady są typowe dla tego regionu
- Monsuny: region ten doświadcza bardzo intensywnego sezonu monsunowego, który trwa zazwyczaj od czerwca do września. Monsun południowo-zachodni przynosi ogromne ilości wilgoci znad oceanu, co jest głównym źródłem opadów w Mawsynram.
Najbardziej deszczowe miejsce na świecie – jak wygląda tu codzienność?
W wiosce Mawsynram życie toczy się w rytmie nieustających opadów deszczu. Wieś dostosowała się do swoich wyjątkowych warunków klimatycznych w niezwykle innowacyjny sposób. Mieszkańcy każdego roku, zanim nadejdzie pora deszczowa, przygotowują się do niej w sposób systematyczny i zaplanowany. Naprawiają dachy, które są pokryte trawą, aby tłumić ogłuszający hałas padających kropli. Choć te naturalne izolacje są skuteczne, silne opady potrafią je przemieścić, a nawet porwać, co wymaga częstych napraw. Ludzie zbierają także drewno, które służy im jako opał, ale także jako źródło światła podczas częstych przerw w dostawie prądu. Magazynują również żywność, ponieważ w najbardziej deszczowych miesiącach, od maja do lipca, zakupy stają się dużym wyzwaniem.
Znaczącą rolę w codziennym życiu odgrywają specjalne osłony przeciwdeszczowe, zwane knups. Są one wytwarzane z bambusa, plastikowych płacht i trawy miotłowej. Te wielkie, ręcznie robione parasole, przypominają kształtem skorupę żółwia i chronią przed deszczem nie tylko głowę, ale też resztę ciała powyżej kolan. Produkcja jednego takiego parasola zajmuje kilka godzin, co stanowi ważne zajęcie dla kobiet w okresie monsunowym.
Mieszkańcy Mawsynram, mimo trudnych warunków mikroklimatycznych, z pogodą ducha podchodzą do swojej sytuacji. Adaptacja do życia w ciągłym deszczu stała się częścią ich codzienności. Szkoły i inne instytucje często zawieszają działalność. Dietę dostosowano do warunków – lokalne przysmaki, takie jak tungtap, czyli chutney z chilli, pomidorów i sfermentowanych ryb, stały się podstawą wyżywienia, szczególnie w najtrudniejszych miesiącach.
Aby minimalizować negatywne skutki intensywnych deszczy, mieszkańcy Mawsynram budują żywe mosty z korzeni drzew, które z czasem stają się wystarczająco mocne, aby wytrzymać skrajne warunki pogodowe. Te naturalne konstrukcje nie tylko pomagają przetrwać w trudnych warunkach, ale również stanowią przykład zrównoważonego podejścia do inżynierii ekologicznej. Poza tym stosowanie lokalnych materiałów budowlanych, które są dostosowane do wilgotnego klimatu, przyczynia się do zwiększenia odporności infrastruktury.
Życie w Mawsynram nie jest wolne od ryzyka. Obfite opady prowadzą do częstych osunięć ziemi i powodzi, co stanowi poważne zagrożenie, szczególnie dla najmłodszych mieszkańców. Ograniczony dostęp do wody pitnej w okresach przepełniania się zbiorników jest kolejnym wyzwaniem. Mimo tych trudności duch wspólnoty i głębokie korzenie kulturowe sprawiają, że mieszkańcy nie wyobrażają sobie życia w innym miejscu. Wspólnie radzą sobie z wyzwaniami, które niesie mieszkanie w najbardziej mokrym miejscu na ziemi, podkreślając swoją wyjątkową odporność i zdolności adaptacyjne.
O najbardziej mokrym miejscu w Wielkiej Brytanii możesz natomiast przeczytać w artykule: Lake District – najbardziej mokre miejsce w Anglii wysycha.
Zdj. główne: Rasheda Akter/Unsplash