Wiele rejonów świata nie ma wystarczającej ilości wody, aby w pełni zaspokoić ciągle rosnące zapotrzebowanie. Inteligentne ponowne wykorzystanie wody, stało się zatem bardzo obiecującym rozwiązaniem, być może przełomem w zakresie bezpieczeństwa wodnego. Woda, która już raz została wykorzystana, może zostać powtórnie użyta w rolnictwie.
W 2018 roku Międzynarodowy Instytut Gospodarki Wodnej (IWMI) i jego partnerzy podczas Tygodnia Wody w Kairze, rozpoczęli czteroletni projekt rozszerzenia bezpiecznego ponownego wykorzystywania wody na Bliskim Wschodzie i w Afryce Północnej (MENA). Projekt ReWater MENA usuwał bariery i promował praktyki, które miały zagwarantować poprawę w zakresie bezpieczeństwa żywnościowego, zdrowia i źródła utrzymania.
Cztery lata później projekt wprowadzony przez IWMI zatoczył koło. W dniach 16 – 19 października 2022 roku, podczas Tygodnia Wody w Kairze 2022, Międzynarodowy Instytut Gospodarki Wodnej przedstawił Wspólnego Komitetu Technicznego ds. Wody i Rolnictwa Ligi Państw Arabskich (LOAS) raport polityczny. Opracowany w oparciu o wyniki badań oraz wnioski z projektu dokument zawiera zalecenia dotyczące większego i bezpieczniejszego ponownego wykorzystania wody.
Wykorzystanie potencjału ścieków w zakresie bezpieczeństwa wodnego
W przeciągu ostatnich 30 lat ilość wytwarzanych ścieków podwoiła się, a wydajność ich oczyszczania rosła w dużo mniej dynamicznym tempie. Spowodowało to zwiększenie ilości nieoczyszczonych ścieków zanieczyszczających zasoby słodkiej wody, co pogłębia jej niedobór w rejonach MENA.
Ale ścieki, to nie tylko problemy – to też ich rozwiązanie. To jedyne źródło wody, które proporcjonalnie rośnie wraz ze wzrostem populacji. Ścieki to w większości czysta woda zawierająca cenne dla roślin zasoby odżywcze oraz węgiel, który może być stosowany jako środek poprawiający właściwości gleby lub do wytwarzania energii. Jeśli ścieki zostaną odpowiednio oczyszczone, powstała w wyniku tego procesu woda może zostać ponownie użyta z korzyścią dla wszystkich.
Potencjał ścieków w zakresie bezpieczeństwa wodnego – jeszcze wiele jest do zrobienia
Potencjał ponownego używania ścieków pozostaje jednak wciąż w pełni niewykorzystany. Według badań ReWater MENA region traci w wyniku odpływu do morza lub parowania bez wykorzystania produkcyjnego około 54% wytwarzanych ścieków komunalnych. Tylko około 10% z nich jest bezpośrednio oczyszczanych i ponownie wykorzystywanych w sposób legalny i bezpieczny. Natomiast 36% jest wielokrotnie ponownie wykorzystywanych, pośrednio w sposób nieformalny i zagrażający zdrowiu. Takie działania są zdecydowanie najszerzej zakrojonym rodzajem ponownego wykorzystania w regionie.
Priorytetem zatem staje się odzyskiwanie utraconych ścieków i zwiększanie bezpieczeństwa wodnego tak, aby ponowne wykorzystanie wody było bezpieczniejsze. Niezwykle ważne jest przeprowadzanie większej liczby lepszych ocen ryzyka dla zdrowia, monitorowanie, lepsza komunikacja i zaangażowanie interesariuszy na wczesnym etapie.