Śluza Guzianka I już gotowa! Wody Polskie inwestują na Mazurach

Na początku marca br. oddano do użytku kolejną ważną inwestycję, zrealizowaną w ostatnich latach na Szlaku Wielkich Jezior Mazurskich. Śluza Guzianka I to hydrotechniczny zabytek, a zarazem ważny element infrastruktury wodnej w regionie. Jej funkcjonowanie zwiększy bezpieczeństwo żeglarzy i wpłynie pozytywnie na rozwój turystyki na Mazurach. Projekt dofinansowany został przez Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego.

Śluza Guzianka I – kompleksowa modernizacja

Wybudowana w 1879 r. śluza Guzianka leży na szlaku prowadzącym z jeziora Mikołajskiego do jeziora Nidzkiego i łączy bezpośrednio jeziora Bełdany i Guziankę Małą, wyrównując dwumetrową różnicę poziomów. Remont obejmował wymianę wrót i kładek komunikacyjnych oraz mechanizmów, a także modernizację skarp i uszczelnienie podłoża. Renowacji doczekały się również okoliczne budynki. Cała inwestycja kosztowała około 16 mln zł, a zrealizowana została przy wsparciu Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Warmińsko-Mazurskiego na lata 2014-2020. Beneficjentem projektu było Stowarzyszenie Wielkie Jeziora Mazurskie 2020, a prace prowadzono w ramach partnerstwa z Państwowym Gospodarstwem Wodnym Wody Polskie.

Na czas zamknięcia remontowanego obiektu ruch żeglarski na szlaku obsługiwała śluza Guzianka II, wybudowana z dofinansowaniem unijnym trzy lata wcześniej z inicjatywy Wód Polskich. Jest ona w stanie pomieścić 10 dużych lub 12 mniejszych jachtów ustawionych w dwóch rzędach. Po otwarciu Guzianki I ruch wodny został rozdzielony w taki sposób, że wyremontowany obiekt obsługuje duże statki, a nowoczesna śluza Guzianka II – mniejsze jednostki pływające.

Inne mazurskie inwestycje Wód Polskich

Budowa Guzianki II była pierwszym etapem z serii inwestycji planowanych przez Wody Polskie na obszarze Krainy Wielkich Jezior Mazurskich. Jej łączny koszt wyniósł blisko 160 mln zł, a prace udało się zakończyć w 2023 r. Kolejnym będą remonty kanałów na trasie z Mikołajek do Giżycka. Jako pierwszy zaczęto remontować wybudowany w XVIII w. Kanał Łuczański, zwany dawniej Giżyckim. Prace objęły budowę umocnień brzegowych i nowych wylotów dla wód opadowych, a także instalację odbojnic, polderów, drabinek i schodków. Realizację, która pochłonęła ponad 69 mln zł, ukończono na początku grudnia 2023 r.

W ubiegłym roku Stowarzyszenie Wielkie Jeziora Mazurskie 2020, we współpracy z Wodami Polskimi, wyremontowały również Kanał Szymoński na pełnej długości 2,5 km, Kanał Węgorzewski oraz umocnienia na rzece Węgorapie. Inwestycje te kosztowały łącznie ponad 80 mln zł. Wcześniej modernizacji poddano również Kanał Grunwaldzki, Kanał Tałcki, Kanał Piękna Góra oraz Kanał Mioduński. Na początku 2024 r. Wody Polskie poinformowały również o oddaniu do użytku śluzy i jazu w Karwiku. Pochodzące z XIX w. obiekty pełnią ważną funkcję w mazurskiej żegludze, łącząc Pisz z systemem Wielkich Jezior, jednocześnie tworząc stopień wody o znaczeniu retencyjno-powodziowym. Koszt tej ważnej inwestycji wyniósł 13 mln zł.

Kompleksowy remont Szlaku Wielkich Jezior Mazurskich objął również przebudowę zniszczonych nabrzeży jezior, m.in. Mikołajskiego, Nidzkiego i Niegocin. Prowadzona jest także modernizacja nabrzeża Pisy, która niestety natknęła na biurokratyczne problemy. Już w 2024 r. miłośnicy sportów wodnych będą mogli korzystać z nowo otwartych śluz i kanałów.

Wielkie Jeziora Mazurskie a rozwój regionalnej turystyki

Śluzy Guzianka I i II oraz inne inwestycje Wód Polskich zmierzają do zwiększenia atrakcyjności turystycznej jednego z najpiękniejszych polskich regionów. Podejmowane działania poprawiają bezpieczeństwo żeglarzy, podwyższają komfort żeglugi, a wygenerowane zyski są przeznaczane na rozwój społeczno-gospodarczy województwa warmińsko-mazurskiego.

Wody Polskie planują dalsze inwestycje, które mają przyczynić się do wzrostu potencjału turystycznego Mazur. W 2025 r. zakończone zostanie przygotowanie dokumentacji dotyczącej odtworzenia drogi wodnej z Warszawy na Wielkie Jeziora Mazurskie. Mówi się również o budowie tuneli, które połączyłyby jeziora Tyrkło i Buwełno, dając żeglarzom możliwość opłynięcia Szlaku Wielkich Jezior dookoła. Pętla Mazurska – bo tak nazywa się ten dalekosiężny plan – ma kosztować 400 mln zł, a zakończenie prac prognozowane jest na rok 2029.

Według Centrum Promocji i Informacji Turystycznej w Giżycku w 2023 r. liczba turystów krajowych i zagranicznych na Mazurach wzrosła w stosunku do roku poprzedniego odpowiednio o 7 i 8 proc. Pozostaje mieć nadzieję, że nowe inwestycje pobudzą dynamikę tego korzystnego trendu.

Źródło zdj. główne: Wody Polskie