Uprawnienia do połowów w Morzu Bałtyckim na 2024

Uprawnienia do połowów to limity połowowe dla większości gatunków ryb, oparte na opiniach naukowych, nazywane również całkowitymi dopuszczalnymi połowami (TAC). Uprawnienia do połowów proponowane są co roku przez Komisję Europejską dla wszystkich basenów morskich UE, w tym Bałtyku. Aktualnie zasugerowano wartości na rok 2024 dla trzech z dziesięciu stad zarządzanych w Morzu Bałtyckim. Pozostałe propozycje zostaną opracowane na późniejszym etapie.

Uprawnienia do połowów dla poszczególnych gatunków ryb

Komisja Europejska w przyjętym wniosku proponuje zwiększyć uprawnienia do połowów łososia w Zatoce Fińskiej o 7 proc., wnosząc jednocześnie o zmniejszenie połowów łososia w basenie głównym o 15 proc. oraz śledzia w Zatoce Ryskiej o 20 proc.

W przypadku pozostałych stad w Bałtyku (dorsz i śledź w zachodniej części Morza Bałtyckiego, dorsz we wschodniej części Morza Bałtyckiego, śledź w Zatoce Botnickiej i w środkowej części Morza Bałtyckiego, szprot i gładzica) Komisja Europejska zwróciła się do Międzynarodowej Rady Badań Morza (ICES) o dodatkowe informacje w celu lepszego uwzględnienia faktu, że połowów dorsza dokonuje się wraz z płastugokształtnymi, a śledzia wraz ze szprotem. Uprawnienia do połowów są tematem wymagającym wielokierunkowego podejścia w celu możliwie skutecznej ochrony zasobów.

Proponowane TAC opierają się na najlepszych dostępnych opiniach naukowych ICES i są zgodne z wieloletnim planem zarządzania dla regionu Morza Bałtyckiego, przyjętym w 2016 r. przez Parlament Europejski i Radę.

Pozostałe propozycje Komisji Europejskiej określające uprawnienia do połowów

W odniesieniu do dorsza we wschodniej i zachodniej części Morza Bałtyckiego, którego stan jest słaby, a biomasa w 2022 r. utrzymywała się na najniższym poziomie – wynikającym prawdopodobnie ze znacznej śmiertelności naturalnej – Komisja Europejska proponuje utrzymanie TAC ograniczonego do nieuniknionych przyłowów i wszystkich środków towarzyszących od 2023 r.

W przypadku śledzia w zachodniej części Morza Bałtyckiego, którego liczebność utrzymuje się poniżej minimalnego poziomu, Komisja Europejska proponuje utrzymanie TAC ograniczonego do nieuniknionych przyłowów oraz zniesienie wyłączenia dla łodziowego rybołówstwa przybrzeżnego. W odniesieniu do śledzia w Zatoce Botnickiej oraz liczebności stada śledzia w środkowej części Bałtyku, którego liczebność utrzymuje się poniżej minimalnego poziomu, Komisja proponuje zamknięcie połowów ukierunkowanych i ograniczenie TAC do nieuniknionych przypadków.

W przypadku pozostałych gatunków ryb (gładzica, szprot, łosoś) Komisja, przygotowując uprawnienia do połowów, zwróciła się do ICES o przekazanie dodatkowych informacji.

Sytuacja połowowa Morza Bałtyckiego

Morze Bałtyckie jest wrażliwe, zwłaszcza ze względu na jego płytki charakter, ograniczone połączenie z oceanem i powolny przepływ wody. Naukowcy szacują, że od początku lat 90. liczebność stada śledzia w środkowej części Morza Bałtyckiego kształtuje się na poziomie zbliżonym do minimalnego lub niższym, a w Zatoce Botnickiej spadła poniżej odpowiedniego poziomu z powodu mniejszej liczby młodych osobników i mniejszego rozmiaru starszych.

Obecna sytuacja jest trudna dla rybaków, ponieważ na stada poławiane do celów handlowych mają wpływ dodatkowe, niekorzystne czynniki, które wynikają zwłaszcza z utraty siedlisk w zdegradowanym środowisku. Uprawnienia do połowów są dla nich tematem kluczowym.

Państwa członkowskie muszą zapewnić wdrożenie prawodawstwa UE w zakresie ochrony środowiska w celu poprawy stanu Bałtyku oraz ich skuteczniejsze egzekwowanie, aby umożliwić odbudowę stad ryb.

Uprawnienia do połowów – dalszy etap prac

Wniosek przedstawiający uprawnienia do połowów wpisuje się w przyjęte przez Unię Europejską podejście przewidujące takie dostosowanie poziomu połowów, aby umożliwić osiągnięcie długoterminowych celów w zakresie zrównoważonego rozwoju – tzw. maksymalne podtrzymywalne połowy (MSY) – które zostały uzgodnione przez Radę i Parlament Europejski we wspólnej polityce rybołówstwa. Wniosek Komisji jest zgodny również z intencjami politycznymi wyrażonymi w komunikacie Komisji „Zrównoważone rybołówstwo w UE: aktualna sytuacja i kierunki na 2024 r.” oraz z wieloletnim planem zarządzania stadami dorsza, śledzia i szprota w Morzu Bałtyckim.

Na podstawie tych wniosków państwa UE podejmą ostateczną decyzję w celu określenia maksymalnych ilości najważniejszych gatunków ryb eksploatowanych w celach handlowych, które można poławiać w basenie Morza Bałtyckiego. Rada Europejska przeanalizuje wniosek Komisji, aby mógł zostać przyjęty na posiedzeniu ministerialnym w dniach 23-24 października br.

Więcej informacji dotyczących zrównoważonych połowów w UE można znaleźć w jednym z poprzednich artykułów: “Zrównoważone połowy w UE: aktualna sytuacja i kierunki działań na 2024 r.”.