Rosnąca temperatura, zmiany w schemacie opadów oraz wzrost populacji sprawiają, że w Egipcie dostęp do czystej wody staje się coraz bardziej problematyczny. Na ostatnim forum Inwestycji Wodnych, organizowanym we współpracy z Unią Europejską, egipska Minister Współpracy Międzynarodowej ogłosiła, że rząd planuje zainwestować w projekty wodne ponad 4,7 bln dol. Egipt zmaga się z dużymi niedoborami wody i w obliczu wzrastającego stresu wodnego państwo to sukcesywnie podejmuje kolejne działania w celu zmniejszenia zagrożenia jej brakiem.
Niedobór płynnego złota – Egipt w poważnym kryzysie wodnym
Nil to skarb Egiptu – życiodajna woda nazywana tam płynnym złotem – od zarania dziejów warunkuje istnienie kraju. Ten region cechuje lejący się z nieba żar i piaski pustyni. Rzeka zapewnia dostęp do czystej wody, która umożliwia przetrwanie i dobrobyt tamtejszym mieszkańcom, przez co skupia w swojej dolinie 95 proc. społeczeństwa.
Egipt należy do krajów mocno odczuwających zmianę klimatu. W połączeniu ze stałym wzrostem populacji powoduje ona nasilenie się kryzysu wodnego. Wzrastająca temperatura otoczenia intensyfikuje parowanie, zmieniają się też schematy opadów – częściej występują susze, a także okresy bardzo intensywnych deszczy, które wypłukują nawozy z pól, a tym samym silnie zanieczyszczają wody powierzchniowe i gruntowe.
Ilość wody w Nilu maleje, a liczba ludności stale się zwiększa, co powoduje deficyt i utrudnienia w dostępie do czystej wody. Rzeka zaspokaja aż 97 proc. zapotrzebowania na wodę w Egipcie, a obniżenie się jej poziomu to najprostsza droga do tragedii ekologicznej, ekonomicznej i przede wszystkim humanitarnej. Przy tak dużej gęstości zaludnienia niedobór wody nasila problemy sanitarne, przez co wzrasta ryzyko rozprzestrzeniania się chorób.
W dodatku Egipt niedawno stracił monopol na korzystanie z wód Nilu i musi się nimi dzielić z Sudanem czy Etiopią. To właśnie tama zbudowana w drugim z tych krajów powoduje, że Egipcjanie z lękiem patrzą w przyszłość. Na razie nie jest znany wpływ ogromnej zapory, która funkcjonuje od zeszłego roku w Etiopii na Niebieskim Nilu – dopływie dostarczającym 70 proc. wody najdłuższej rzece Afryki. Przy tzw. Tamie Wielkiego Odrodzenia powstała największa elektrownia w Afryce. Przewiduje się, że ten obiekt znacząco wpłynie na dolny odcinek Nilu, zmniejszając jeszcze bardziej dostęp do czystej wody, a także zaburzając coroczne wylewy rzeki i znacznie ograniczając wielkość obszarów rolniczych. Może też dojść do erozji wstecznej, polegającej na wdzieraniu się wody morskiej w głąb delty.
Spór pomiędzy Egiptem a Etiopią na tym polu był na tyle poważny, że część obserwatorów uznawała za wysoce prawdopodobne przerodzenie się go w konflikt zbrojny. Na szczęście do tej pory tak się nie stało, jednak pogłębiający się kryzys wodny z pewnością będzie jednym z głównych czynników kształtowania się sytuacji politycznej w tamtym regionie.
Egypt Vision 2030 i zmiany w sposobie zarządzania wodą
Wśród celów zapisanych w krajowej strategii zrównoważonego rozwoju zwanej Egypt Vision 2030 znajduje się m.in. zrównoważenie systemu wodnego.
Rząd chce zwiększyć bezpieczeństwo wodne i zapewnić dostęp do czystej wody poprzez modernizację i rozbudowę infrastruktury, co zwiększy wykorzystanie zasobów wodnych spoza rzeki oraz zmniejszy straty w obecnych systemach wykorzystywania wody. Główne działania obejmują m.in. rozbudowę dróg wodnych i melioracyjnych, zwiększenie wykorzystania wód deszczowych, budowę nowych oczyszczalni ścieków i odsalania wody morskiej oraz nakłady finansowe wspierające przejście na bardziej zrównoważone wzorce konsumpcji.
Egipt zwiększy dostęp do czystej wody, finansując kolejne inwestycje
Do tej pory w egipskim sektorze wodnym wdrożono kilka projektów na dużą skalę. Zalicza się do nich m.in. uruchomienie oczyszczalni ścieków w Kairze, która jest największym tego typu obiektem na świecie, a także instalacji odsalania wody zlokalizowanych wzdłuż wybrzeży kraju.
Obecne zapowiedzi rządu dotyczą sfinansowania 30 kolejnych projektów, z których 9 przekazano Ministerstwu Nawadniania, a 21 Ministerstwu Mieszkalnictwa.
Ogłoszenie przez egipską Minister informacji o kolejnych planowanych projektach dowodzi, że kraj jest mocno zaangażowany w poprawę stosunków wodnych oraz dokłada wszelkich starań, by zwiększyć dostęp do czystej wody dla mieszkańców. Koszty tych działań są ogromne, a fundusze ograniczone, dlatego niezwykle istotna jest współpraca międzynarodowa w zakresie badań i innowacji oraz pożyczek na inwestycje.