Pomoc dla rolników po powodziach 2024 – jakie wsparcie oferuje ARiMR?

W związku z niedawnymi powodziami, które w 2024 r. dotknęły polskie gospodarstwa rolne, Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) udzieliła odpowiedzi na nasze pytania, przekazując szczegółowe informacje dotyczące programów wsparcia dla poszkodowanych rolników. Przedstawione inicjatywy mają na celu pomoc w odbudowie zniszczonego potencjału produkcyjnego oraz złagodzenie negatywnych skutków powodzi.

Rodzaje dostępnej pomocy

ARiMR udziela wsparcia producentom rolnym, którzy ponieśli straty w wyniku powodzi. Pomoc krajowa ma dwie główne formy:

1. Pomoc finansowa dla producentów rolnych, którzy ponieśli straty w wyniku zalania wodami powodziowymi użytków rolnych, na których pozostały niezebrane plony kukurydzy, buraków cukrowych, ziemniaków, soi, konopi włóknistych, tytoniu, chmielu, lnu, winorośli, ziół, słonecznika lub warzyw.

Pomoc finansowa udzielana jest producentowi rolnemu:

a) w którego gospodarstwie rolnym powstały szkody w uprawach kukurydzy, buraków cukrowych, ziemniaków, soi, konopi włóknistych, tytoniu, chmielu, lnu, winorośli, ziół, słonecznika lub warzyw spowodowane wystąpieniem powodzi, która miała miejsce we wrześniu 2024 r. i w związku z którą wprowadzono stan klęski żywiołowej;

b) któremu został nadany numer identyfikacyjny w trybie przepisów o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności;

c) będącemu mikroprzedsiębiorstwem, małym albo średnim przedsiębiorstwem w rozumieniu załącznika I do rozporządzenia Komisji (UE) nr 2022/2472;

d) który w 2024 r. złożył wniosek o przyznanie płatności bezpośrednich, o których mowa w ustawie z dnia 8 lutego 2023 r. o Planie Strategicznym dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 i zadeklarował w tym wniosku powierzchnię uprawy kukurydzy, buraków cukrowych, ziemniaków, soi, konopi włóknistych, tytoniu, chmielu, lnu, winorośli, ziół, słonecznika lub warzyw.

Wysokość pomocy ustala się jako iloczyn wskazanej w oświadczeniu powierzchni uprawy, na której powstały szkody i stawki tej pomocy.

Stawka wynosi:

• 5000 zł na 1 ha powierzchni uprawy kukurydzy, buraków cukrowych, ziemniaków, konopi włóknistych, tytoniu, chmielu, lnu, winorośli, ziół, słonecznika lub warzyw;
• 4000 zł na 1 ha powierzchni uprawy soi

Nabór wniosków rozpoczął się 21 października 2024 r. i trwał do 15 listopada 2024 r. W ramach naboru wpłynęło 2149 wniosków.

2. Pomoc w formie refundacji III i IV raty podatku rolnego dla producentów rolnych poszkodowanych przez powódź.

Wsparcie jest udzielane producentom rolnym, w których gospodarstwach powstały szkody w uprawach spowodowane wystąpieniem powodzi, która miała miejsce we wrześniu 2024 r. i w związku z którą wprowadzono stan klęski żywiołowej, w wysokości stanowiącej równowartość kwoty III i IV raty podatku rolnego, na wniosek producenta rolnego złożony od 25 października 2024 r. do 29 listopada 2024 r. Nabór wniosków o pomoc prowadzony jest elektronicznie na stronie internetowej ARiMR – Platforma Usług Elektronicznych PUE. Do dnia 27 listopada 2024 r. wpłynęło ponad 400 wniosków.

Łączna kwota środków przewidzianych na realizację dwóch powyższych programów wynosi 150 mln zł.

Dodatkowa forma wsparcia

Rolnicy mogą liczyć także na pomoc w odtwarzaniu potencjału produkcyjnego gospodarstw, które ucierpiały w wyniku powodzi w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.

Wsparciem mogą zostać objęte gospodarstwa, w których wystąpiły szkody spowodowane przez powódź i wynoszące co najmniej 30 proc. średniej rocznej produkcji rolnej w uprawach rolnych lub zwierzętach gospodarskich oraz dotyczą składnika gospodarstwa, którego odtworzenie wymaga poniesienia kosztów kwalifikujących się do objęcia finansowaniem. Wysokość strat, jakie powstały w gospodarstwie rolnika, określa komisja powołana przez wojewodę.

Pomoc może być przyznana na inwestycje odtwarzające zniszczone składniki gospodarstwa, zgodne z katalogiem kosztów kwalifikowalnych, określonych w rozporządzeniu wykonawczym MRiRW (np. odtworzenie sadów, plantacji wieloletnich, zakup lub odbudowę infrastruktury związanej z prowadzoną działalnością rolniczą w gospodarstwie, w miejsce zniszczonej przez powódź). Wsparciem nie mogą być objęte inwestycje związane z odtworzeniem uszkodzonych lub zniszczonych budynków, które podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu.

Maksymalna kwota wsparcia, jaką może otrzymać rolnik, wynosi 300 tys. zł, z tym, że nie może ona przekroczyć poziomu 80 proc. kosztów kwalifikowalnych.

Na podstawie oszacowanej przez komisję wartości szkód w składniku gospodarstwa, którego odtworzenia dotyczy wniosek o przyznanie pomocy, określana jest wysokość wsparcia, jaką może otrzymać rolnik. Ponadto, jeżeli zniszczony składnik gospodarstwa był ubezpieczony, wówczas wysokość pomocy pomniejsza się o kwotę odszkodowania uzyskanego z tytułu jego ubezpieczenia. Jeżeli rolnik nie zawarł umowy obowiązkowego ubezpieczenia upraw, a będzie ubiegał się o pomoc na odtworzenie plantacji chmielu, sadów, plantacji krzewów owocowych gatunków owocujących efektywnie dłużej niż 5 lat, wówczas kwotę pomocy na odtworzenie tego składnika, pomniejsza się o połowę.

Wnioski o wsparcie można składać od 22 listopada do 30 grudnia 2024 r. Pomoc będzie przyznawana według kolejności wpływu do Agencji wniosków zawierających dane niezbędne do przyznania pomocy oraz wymagane załączniki. Nabór prowadzą oddziały regionalne Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Dokumenty można przekazać także za pośrednictwem biura powiatowego oraz drogą pocztową lub elektroniczną. Nabór dopiero się rozpoczął i wnioski zaczynają wpływać do Agencji. Informacje o liczbie wszystkich złożonych aplikacji będziemy mogli podać po zakończeniu naboru.

Źródło: na podstawie informacji prasowej ARiMR