COP29 w cieniu dezinformacji. Kogo wspierają podejrzane konta na platformie X?

COP29, nadchodzący szczyt klimatyczny Organizacji Narodów Zjednoczonych, który odbędzie się w dniach 11–22 listopada 2024 r. w Baku, budzi kontrowersje jeszcze przed oficjalnym rozpoczęciem. Wraz z rosnącym globalnym zainteresowaniem tegorocznymi rozmowami klimatycznymi, śledztwo przeprowadzone przez organizację Global Witness ujawnia niepokojące działania w mediach społecznościowych. Na platformie X zauważono liczne podejrzane konta wspierające prorządową narrację Azerbejdżanu.

Sieć fałszywych kont i ich mechanizmy działania

Global Witness przeprowadziła śledztwo, które ujawnia sieć kont na platformie X, pozornie zaangażowanych i autentycznych, a w rzeczywistości służących promowaniu przekazu rządu Azerbejdżanu. Konta te, starannie zaprojektowane, aby wyglądały na prawdziwe, konsekwentnie rozpowszechniają treści budujące pozytywny wizerunek Azerbejdżanu, reagując również na krytyczne głosy mogące zaszkodzić reputacji rządu. W szczególności zwraca uwagę ich intensywne wsparcie dla proekologicznych inicjatyw Azerbejdżanu, aktywna obrona przed oskarżeniami o łamanie praw człowieka oraz entuzjazm wobec zapowiadanych inwestycji prośrodowiskowych.

Analiza wykazała, że 71 powiązanych profili stosuje spójny styl – większość z nich ma zdjęcia profilowe nawiązujące do natury, często z powtarzającymi się obrazami przyrody, co nadaje im pozory autentyczności i zainteresowania tematyką klimatyczną. Posty publikowane są w niemal równych odstępach czasu i konsekwentnie kreują wizerunek Azerbejdżanu jako lidera zrównoważonego rozwoju oraz kluczowego dostawcy gazu dla Europy. Według Global Witness, konta te wykorzystują narzędzia automatyzacji, w tym boty, co pozwala na szybkie, masowe rozpowszechnianie treści i zwiększenie ich zasięgu. Wzajemne promowanie publikacji pomiędzy profilami dodatkowo potęguje ich widoczność, co sugeruje istnienie zorganizowanej kampanii mającej na celu budowanie pozytywnego odbioru Azerbejdżanu na arenie międzynarodowej.

Gaz, polityka i klimat

Rosnący kryzys energetyczny w Europie wynosi Azerbejdżan na pozycję kluczowego gracza, oferującego się jako alternatywny dostawca gazu. Dla kraju stanowi to istotną kartę przetargową, szczególnie w kontekście nadchodzącego COP29, gdzie poza kwestiami klimatycznymi, coraz częściej podnoszone będą tematy bezpieczeństwa energetycznego. Azerbejdżan, którego gospodarka wciąż opiera się na paliwach kopalnych, dostrzega okazję do umocnienia swojego wizerunku jako strategicznego partnera Europy w dostawach energii.

Eksperci ostrzegają jednak, że budowanie takiej narracji, zwłaszcza z użyciem podejrzanych kont w mediach społecznościowych, może zaszkodzić dążeniom do ochrony klimatu. Tego rodzaju przekazy mogą nie tylko odwracać uwagę od inwestycji w odnawialne źródła energii, ale również łagodzić naciski na rozwój zielonych technologii, przesuwając debatę w stronę wspierania przemysłu gazowego i postrzegania paliw kopalnych jako “bezpiecznej” alternatywy.

Platforma X pod ostrzałem

W swojej analizie Global Witness wyraża krytykę wobec platformy X za brak odpowiednich mechanizmów monitorowania i weryfikacji kont. Wprowadzenie płatnej weryfikacji kont w 2023 r. mogło ułatwić podejrzanym profilom zdobycie statusu wiarygodności, zwiększając ich zasięg i wpływ. System ten pozwala kontom na skuteczniejsze kształtowanie narracji, szczególnie wśród użytkowników, którzy uznają takie konta za zweryfikowane i godne zaufania.

W odpowiedzi na te odkrycia, Global Witness apeluje o wdrożenie bardziej rygorystycznych środków monitorowania oraz identyfikacji podobnych kampanii dezinformacyjnych, zwłaszcza przed wydarzeniami o międzynarodowym znaczeniu, jak COP29. Organizacja zauważa, że algorytmy platformy X, zamiast ograniczać zasięg fałszywych wiadomości, mogą w rzeczywistości promować angażujące, choć niekoniecznie rzetelne treści, które zyskują szeroką popularność na platformie.

Manipulacja i jej konsekwencje dla COP29

Kampania dezinformacyjna wspierająca prorządową narrację Azerbejdżanu może wpłynąć na przebieg COP29 i zakłócić merytoryczną debatę nad globalnymi wyzwaniami klimatycznymi. W przypadku, gdy fałszywe lub skoordynowane konta zaczną znacząco kształtować przekaz w mediach społecznościowych, istnieje poważne ryzyko, że część międzynarodowej opinii publicznej zostanie wprowadzona w błąd. W efekcie obraz sytuacji klimatycznej oraz samego celu COP29 może zostać wypaczony, co w dłuższej perspektywie grozi osłabieniem wsparcia dla rzeczywistych działań na rzecz ochrony klimatu.