Nowe cele Taksonomii przyjęte

Nazwa Taksonomia odnosi się do dokumentu unijnego, który określa ramy umożliwiające ocenę inwestycji pod kątem jej zgodności z ideą zrównoważonego rozwoju. Dnia 21 listopada 2023 r. Komisja Europejska opublikowała rozporządzenie delegowane 2023/2486 do Taksonomii. Cele Taksonomii zostały rozszerzone o nowe kryteria. Dotyczy ono czterech celów innych niż klimatyczne określanych jako Environmental Delegated Act. Nowe akty prawne z wyszczególnionymi technicznymi kryteriami oceny mają pomóc w trafnej kwalifikacji działań w przestrzeni gospodarczej i przemysłowej.

Cele Taksonomii – klimatyczne i środowiskowe

W Taksonomii określono sześć celów. Nowe rozporządzenie dotyczy:

• zrównoważonego wykorzystywania i ochrony zasobów wodnych i morskich;
• przejścia na gospodarkę o obiegu zamkniętym;
• zapobiegania zanieczyszczeniu i jego kontroli.
• ochrony i odbudowy bioróżnorodności i ekosystemów.

Wymienione cele Taksonomii to tzw. Environmental Delegated Act (EDA). Pozostałe dwa, tzw. cele klimatyczne (Climate Delegated Act, CDA), dotyczą łagodzenia zmiany klimatu i adaptacji do niej. Zmiany do rozporządzenia 2021/2139 odnoszącego się do tzw. klimatycznych celów Taksonomii zostały przyjęte już wcześniej (2023/2485) i dotyczą głównie działalności w sektorach produkcji i transportu. Szerzej o Taksonomii i jej celach pisaliśmy już wcześniej w „Wodnych Sprawach”.

Nowe kryteria Taksonomii ułatwią klasyfikację działań

Taksonomia, czyli rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady 2020/852 z dnia 18 czerwca 2020 r., zawiera zapisy pomagające kierować inwestycje na pożądane, proekologiczne tory.

Celem ich wprowadzenia jest ochrona środowiska i zwiększenie udziału działalności zrównoważonej poprzez zmniejszenie poziomu szkodliwości inwestycji. A wszystko to w myśl strategii Green Deal, czyli planów osiągnięcia neutralności klimatycznej przez Europę do 2050 r.

Sposobem na realizację tego założenia jest wprowadzenie preferencyjnych rozwiązań dla ekologicznych alternatyw. Taksonomia ma pomóc w określeniu, które działania w obszarze gospodarki są zgodne z ideą zrównoważonego rozwoju, a które nie. Co daje ta klasyfikacja? Tworzy swoistą mapę oraz słownik ułatwiający poruszanie się w obszarze zrównoważonego rozwoju, czyni rynek bardziej przejrzystym oraz ułatwia transformację ekologiczną. Zrównoważone działania będą się po prostu bardziej opłacać, otrzymując na przykład korzystniejsze warunki finansowania.

Do tej pory zapisy dotyczące tej inicjatywy były dość ogólne i brakowało w nich jasnych kryteriów, na podstawie których mogła być dokonana ocena. Opublikowane niedawno rozporządzenie uzupełnia brakujące warunki, włączając tym samym pozostałe cztery cele Taksonomii do unijnych praktyk.

Cele Taksonomii – co znajduje się w rozporządzeniu?

Nowe rozporządzenie do Taksonomii zawiera techniczne kryteria klasyfikacji, według których mają być oceniane działalności gospodarcze z określonych obszarów. Na ich podstawie możliwe będzie określenie, czy dana inwestycja lub działalność ma istotny wpływ na poprawę jakości środowiska w ramach przynajmniej jednego z celów Taksonomii, nie wyrządzając przy tym szkód żadnemu z pozostałych.

Zasadniczą część treści rozporządzenia stanowią wyszczególnione w tabelach kryteria z uwzględnieniem:

• szczegółowego opisu działalności;
• opisu wkładu wspierającego osiąganie założeń danego celu;
• odniesień do pozostałych celów, jeśli działalność ich dotyczy, zgodnie z myślą „nie czyń poważnych szkód”.

Nowe przepisy umożliwiają objęcie kwalifikacjami większej liczby obszarów gospodarki. Przyczynia się to do wzrostu użyteczności inicjatyw oraz zwiększenia efektywności działań UE w zakresie zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska.