Nowe przepisy, które weszły w życie z dniem 1 stycznia 2024 r., to m.in. rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie wymiarów i okresów ochronnych organizmów morskich poławianych przy wykonywaniu rybołówstwa rekreacyjnego (Dz.U. 2023 poz. 2816).
Rybołówstwo rekreacyjne
Dokument ten stanowi realizację upoważnienia zawartego w ustawie z dnia 19 grudnia 2014 r. o rybołówstwie morskim, zgodnie z którym minister właściwy do spraw rybołówstwa określa, w drodze rozporządzenia, wymiary i okresy ochronne organizmów morskich dla wykonywania rybołówstwa rekreacyjnego, szczegółowy sposób i warunki wykonywania tej aktywności i wysokość opłaty za nie.
Konieczność wydania nowego rozporządzenia wynika z treści ustawy z dnia 26 maja 2023 r. o wspieraniu zrównoważonego rozwoju sektora rybackiego z udziałem Europejskiego Funduszu Morskiego, Rybackiego i Akwakultury na lata 2021-2027. Rozporządzenie, oprócz wspomnianych wyżej wytycznych, uwzględnia również przepisy UE, zakazujące m.in. rekreacyjnych połowów dorsza, węgorza i łososia bez odciętej płetwy tłuszczowej.
W rozporządzeniu wskazano m.in. liczbę portów morskich, w których:
- od dnia 15 września do ostatniego dnia lutego zakazane jest prowadzenie połowów metodą spinningową;
- wprowadzono wymiar ochronny dla belony i umożliwiono jej połowy za pomocą sztucznej przynęty z przymocowaną do niej pętlą z włóczki, która nie okalecza ryb;
- ustanowiono nowe limity połowów dla niektórych gatunków ryb;
- wskazano nową listę gatunków nierodzimych, których po złowieniu nie wolno wypuszczać do wody;
- określono nowe stawki opłaty za uprawianie rybołówstwa rekreacyjnego.
Rozporządzenie ustalające uprawnienia do połowów na 2024 r.
Od 1 stycznia 2024 r. zaczęło obowiązywać rozporządzenie Rady (UE) z dnia 20 listopada 2023 r. ustalające uprawnienia do połowów na 2024 r. w odniesieniu do niektórych stad ryb i grup stad ryb w Morzu Bałtyckim oraz zmieniające rozporządzenie (UE) 2023/194 w odniesieniu do uprawnień do połowów w innych wodach. O pracach nad rozporządzeniem pisaliśmy w jednym z poprzednich artykułów: Porozumienie polityczne w sprawie kwot połowowych na Bałtyku osiągnięte.
Rozporządzenie Rady UE określa wysokość kwot połowowych:
- dorsza zachodniego;
- dorsza wschodniego;
- śledzia zachodniego;
- śledzia centralnego;
- szprota;
- łososia;
- gładzicy
możliwych do odłowienia przez unijne państwa basenu Morza Bałtyckiego.
Unijne rozporządzenie wskazuje również, które gatunki ryb objęte zostały, w celu ich ochrony, zakazem ukierunkowanych połowów oraz jakich gatunków nie można łowić rekreacyjnie na obszarze Morza Bałtyckiego.
Rozporządzenie zakazuje poławiania stad pelagicznych włokiem pelagicznym:
- w podrejonach 25 i 26 od dnia 1 kwietnia do dnia 30 kwietnia;
- w podrejonach 27 i 28.2 od dnia 16 kwietnia do dnia 15 maja;
- w podrejonach 29 i 32 od dnia 1 maja do dnia 31 maja.
W celu ochrony tarlisk śledzia atlantyckiego oraz tarła dorsza atlantyckiego zakazuje, uwzględniając pewne wyjątki, połowów przy użyciu dowolnego rodzaju narzędzi połowowych:
- w podrejonach 25 i 26 od dnia 1 maja do dnia 31 sierpnia;
- w podrejonie 24 od dnia 15 maja do dnia 15 sierpnia;
- w podrejonach 22 i 23 od dnia 15 stycznia do dnia 31 marca.
Rybołówstwo w Polsce
Zgodnie z najnowszym opracowaniem Głównego Urzędu Statystycznego zatytułowanego Gospodarka morska w Polsce w latach 2021-2022, opublikowanym w listopadzie 2023 r., polska flota rybacka w 2022 r. liczyła 824 jednostki (699 łodzi, 123 kutry i 2 trawlery), a połowy ryb i innych organizmów morskich w 2022 r. wyniosły 162,6 tys. t, przy czym na Morzu Bałtyckim złowiono 109,8 tys. t ryb. W strukturze gatunkowej połowów, podobnie jak w latach poprzednich, dominowały szproty poławiane wyłącznie na Morzu Bałtyckim. W 2022 r. złowiono 71,2 tys. t tej ryby, co stanowiło blisko 44 proc. masy polskich połowów ogółem.
W latach 2021 i 2022 polska flota rybacka, oprócz połowów na łowiskach bałtyckich, prowadziła również działalność na łowiskach dalekomorskich. W 2021 r. były to rejony: północno-wschodni na Atlantyku oraz południowo-wschodni w obrębie Oceanu Spokojnego. Połowy dalekomorskie w 2022 r. osiągnęły poziom 52,8 tys. t.