Światowy Dzień Walki z Pustynnieniem i Suszą 2023

W dniu 17 czerwca obchodzony jest Światowy Dzień Walki z Pustynnieniem i Suszą. Święto ustanowiono w 1995 roku przez Zgromadzenie Ogólne ONZ, które nagłaśnia problem i pomaga w edukowaniu kolejnych grup zainteresowanych. Przedstawiciele państw z całego świata pogłębiają swoją świadomość na temat potrzeby międzynarodowej współpracy w zwalczaniu zjawiska pustynnienia i skutków suszy. Głównym celem jest realizacja postanowień w krajach poważnie dotkniętych tym kataklizmem. Jak się okazuje, problem suszy od kilku lat zaczyna dotyczyć również Polski.

Światowy Dzień Walki z Pustynnieniem i Suszą  – „Jej ziemia. Jej prawa”

W tym roku Światowy Dzień Walki z Pustynnieniem i Suszą odbędzie się w siedzibie ONZ w Nowym Jorku, a pojedyncze wydarzenia, związane ze świętem, będą mieć miejsce również na Fidżi, na Węgrzech, we Włoszech, w Kenii, Meksyku, Maroku, Serbii i Wietnamie.

Tegoroczne wydarzenie zatytułowano hasłem: „Her Land. Her Rights: Advancing Gender Equality and Land Restoration Goals”(„Jej ziemia. Jej prawa: promowanie równości płci i celów rekultywacji gruntów”). Światowy Dzień Walki z Pustynnieniem i Suszą i jego organizatorzy chcą w roku 2023 skupić się na prawach kobiet do dziedziczenia i posiadania ziemi. Okazują się one niezbędne do osiągnięcia powiązanych z wydarzeniem globalnych celów w zakresie równości płci i neutralności degradacji gruntów do 2030 r.

Kobiety na całym świecie odgrywają istotną rolę w produkcji rolnej. Zapewniają bezpieczeństwo żywności i żywienia, zarządzają gruntami oraz zasobami naturalnymi, a także uczestniczą w budowie odporności na zmiany klimatu. Obecnie prawie połowa światowej siły roboczej w rolnictwie to kobiety, lecz aż czterech na pięciu posiadaczy ziemskich to mężczyźni. W wielu regionach świata kobiety nadal podlegają dyskryminującym prawom i praktykom. Najbardziej widocznym przejawem tego zjawiska jest ograniczenie praw kobiet do dostępu do usług, zasobów, do ziemi i kontroli nad nią. W ponad 100 krajach, na mocy zwyczajowych, religijnych lub tradycyjnych praw i praktyk, kobiety nadal nie mogą dziedziczyć majątku po mężu.

Start kampanii #HerLand – o istotnej roli kobiet

Przed tegorocznym Dniem Pustynnienia i Suszy UNCCD (United Nations Convention to Combat Desertification) uruchomiło kampanię #HerLand w celu pokazania przykładów kobiet z sukcesami zarządzającymi gruntami w sposób zrównoważony. W ten sposób UNCCD chce zachęcić do wsparcia praw kobiet do ziemi na całym świecie. Światowy Dzień Walki z Pustynnieniem i Suszą oraz hasło „Her Land. Her Rights” podkreślają, że inwestowanie w dostęp kobiet do ziemi i związanych z nią aktywów na równi z mężczyznami jest inwestycją w ich przyszłość, a także przyszłość ludzkości. Rok 2023 dla wielu kobiet jest szansą, aby mogły zawalczyć o swoje prawa i stanąć na czele światowych akcji na rzecz rekultywacji gruntów i przeciwdziałania suszom.

Sekretarz wykonawczy UNCCD, Ibrahim Thiaw, powiedział: „Spośród wszystkich nierówności płci, jakich doświadczamy na świecie, brak równowagi w dostępie kobiet do żyznej ziemi pozostaje prawdopodobnie najbardziej szokujący. W każdym zakątku świata wypełnienie tej szczególnej luki między płciami pozostaje niedokończoną sprawą. Dlatego w tegorocznym Dniu Pustynnienia i Suszy mobilizujemy społeczność międzynarodową do poparcia praw kobiet do ziemi”.

Powody i następstwa suszy na świecie

Kluczowym problemem XXI w. jest nadmierna eksploatacja zasobów naturalnych. W efekcie ludzkość doświadcza ekstremalnych zmian klimatu i ograniczeń w dostępie do zasobów wodnych. Około 170 krajów na całym świecie (w tym Polska) jest zagrożonych pustynnieniem, odwodnieniem i degradacją gleby. Przyczyny tego stanu są złożone, ponieważ składa się na wiele czynników takich jak: pożary lasów, fale upałów, masowe migracje, powodzie, czy podnoszenie się poziomu mórz.

Pustynnienie jest degradacją gruntów na obszarach suchych, półsuchych i okresowo suchych (nie odnosi się ono do powiększania się istniejących pustyń). Skutkuje pojawieniem się takich problemów jak: zmniejszona produkcja żywności, spadek żyzności gleby, ograniczenie naturalnej odporności gruntów i gorsza jakość wód. Ekosystemy terenów suchych, które pokrywają ponad jedną trzecią powierzchni lądów na świecie, są wyjątkowo podatne na nadmierną eksploatację i niewłaściwą działalność człowieka, zmiany klimatu i złe gospodarowanie wodą.

Pustynnienie i susze należą do największych zagrożeń dla zrównoważonego rozwoju, zwłaszcza w krajach rozwijających się, lecz także, w coraz większym stopniu, w krajach rozwiniętych. Susze, zaostrzone przez degradację gruntów i zmiany klimatyczne, są coraz częstsze i bardziej dotkliwe. To globalny i poważny problem. Szacuje się, że do 2050 r. susze mogą dotknąć trzy czwarte światowej populacji. Ponad 2,3 mld ludzi już boryka się z niedoborem wody. Rozwiązanie tych problemów wymaga wspólnych działań społeczności międzynarodowej, zwłaszcza w Afryce. Światowy Dzień Walki z Pustynnieniem i Suszą ma na celu zwrócenie uwagi na wynikające z tych zjawisk problemy, lecz przede wszystkim –poszukiwanie rozwiązań i możliwych sposobów zapobiegania tragedii.

Źródło zdjęć: UN Convention to Combat Desertification