Woda do chłodzenia i ogrzewania domu

Każdy z nas marzy o komfortowej temperaturze w domowych wnętrzach – nie lubimy, gdy jest zimno ani też za gorąco. Ciekawą alternatywą dla klasycznych kaloryferów i klimatyzacji są dziś systemy ogrzewania i chłodzenia wodą. Sprawdź, jakie oferują korzyści i z czym wiąże się ich instalacja oraz eksploatacja.

Dlaczego woda

Wykorzystanie wody w systemach ogrzewania i chłodzenia nie jest oczywiście przypadkowe. Nie tylko jest to ciecz łatwo dostępna i relatywnie tania, ale także nietoksyczna i bezpieczna nawet w przypadku awarii i wycieków. Przede wszystkim zaś woda charakteryzuje się wysoką pojemnością cieplną właściwą, co oznacza, że jest w stanie zaabsorbować duże ilości ciepła, zanim osiągnie wysoką temperaturę. W skali globalnej widzimy to w morzach i oceanach, które pomagają stabilizować temperaturę powietrza dzięki powolnemu oddawaniu lub absorbowaniu ciepła. Na podobnej zasadzie wodę można wykorzystywać w domach.

Ogrzewanie podłogowe

Jedną z najpopularniejszych współcześnie metod ogrzewania wnętrz jest ogrzewanie podłogowe wodne. W systemie tym pod posadzką instaluje się spiralną, serpentynową lub równoległą sieć rur polietylenowych, którymi przepływa woda o pożądanej temperaturze. Zgromadzone w niej ciepło przekazywane jest przez podłogę, przez co ogrzewa powietrze w pomieszczeniu w sposób bardzo równomierny – jest to jedna z kluczowych zalet ogrzewania podłogowego. Woda w rurach ma zazwyczaj temperaturę ok. 40°C, co pozwala uzyskać komfortowe 21–22°C we wnętrzach.

Skąd bierze się ciepła woda w rurach? Może ona pochodzić z kotłowni lub pompy ciepła, przy czym ten drugi wariant jest zdecydowanie bardziej efektywny i ekologiczny. W jednorodzinnych domach możesz wybierać między powietrzną pompą ciepła, tańszą i łatwiejszą w instalacji, oraz pompą ciepła gruntową, która jest znacznie droższa i którą należy zakopać na głębokość 60–200 m, jednak zapewnia ona większą efektywność.

Warto dodać, że płytki ceramiczne najefektywniej przewodzą ciepło pochodzące z wodnego ogrzewania podłogowego. Nie oznacza to, że nie można zainstalować podłogi winylowej, linoleum czy drewnianego parkietu. Odradza się natomiast pokrywania podłogi dywanem lub wykładziną.

Ogrzewanie ścienne

Analogicznie do ogrzewania podłogowego ciepło może pochodzić z instalacji w ścianach. Taką sieć rur jest łatwiej zamontować (nie wymaga usuwania posadzki), ale z drugiej strony zmniejsza ona wymiary pomieszczenia i ogranicza opcje aranżacyjne – do ściany z ogrzewaniem nie powinno się przystawiać mebli. Na niekorzyść ściennego ogrzewania wodnego przemawia również ryzyko powstawania przecieków, które mogą prowadzić do rozwoju pleśni.

Ogólnie rzecz biorąc zarówno wodne ogrzewanie ścienne, jak i podłogowe oferują cały szereg zalet funkcjonalnych:

• gwarantują przyjemnie równomierną temperaturę w całym pomieszczeniu;
• nie wzmagają dystrybucji alergenów, tak jak powietrzne systemy grzewcze i chłodzące;
• są ciche;
• wymagają mniejszej ilości energii niż klasyczne kaloryfery (nawet o 19 procent.);
• utrzymują pożądaną temperaturę przez dłuższy czas po wyłączeniu – w przeciwieństwie do np. klasycznego pieca czy kominka.

Chłodzenie za pomocą wody

Te same systemy podłogowe i ścienne, które zimą dostarczają nam ciepła, latem mogą spełniać funkcję chłodzącą. Tym razem jednak w rurach płynie zimna woda, która obniża temperaturę danej powierzchni. W przypadku, gdy wnętrza są nagrzane, zachodzi transfer ciepła z powietrza do ściany lub podłogi, co w efekcie daje obniżenie temperatury w domu.

Chłodzenie przy użyciu wody to cicha i ekologiczna alternatywa dla klimatyzacji, uważanej za jeden z poważniejszych problemów w walce z kryzysem klimatycznym. Jednostki klimatyzacyjne generują nawet 3 procent globalnych emisji, a według Międzynarodowej Agencji Energetycznej (IEA) do 2050 r. ich liczba może się nawet potroić.

IEA szacuje też, że klimatyzacja i elektryczne wiatraki zużywają prawie 20 procent. całkowitej energii wykorzystywanej w budynkach. Wodne systemy chłodzenia mogą więc dodatkowo obniżyć rachunki za prąd.

Co warto wziąć pod uwagę

Pomimo wszystkich zalet wodne systemy grzewczo-chłodzące mają oczywiście pewne wady. Najpoważniejszą jest cena instalacji, która obejmuje materiał, pracę specjalisty, a często i pompę ciepła. Koszty stopniowo zwracają się w czasie dzięki niższym rachunkom za energię, ale początkowo mogą być poważnym obciążeniem. Dodatkowo, położenie rur w ścianach, zwłaszcza pod podłogą, jest interwencją, która wymaga większego remontu i jest sporym, choć tymczasowym, utrudnieniem w codziennym życiu.