Aktualne wsparcie dla „wody” w ramach Wspólnej Polityki Rolnej

W ramach Wspólnej Polityki Rolnej, a konkretnie PS WPR 2023 – 2027 interwencji 10.4. (Inwestycje przyczyniające się do ochrony środowiska i klimatu), wspierane będą inwestycje mające na celu poprawę gospodarowania wodą, w tym budowę, zakup lub instalację elementów infrastruktury technicznej niezbędnych do pozyskiwania i magazynowania jej w zamkniętych zbiornikach. Drugim wspieranym obszarem w ramach Wspólnej Polityki Rolnej będzie zagospodarowywanie wody deszczowej oraz budowa lub zakup instalacji do powtórnego obiegu wody lub oszczędnego gospodarowania nią.

Zgodnie z informacjami uzyskanymi z Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi przewidywany termin naboru wniosków to 2024 r.

Środki w ramach Wspólnej Polityki Rolnej – płatności bezpośrednie

Zgodnie z informacjami Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Plan Strategiczny Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023 – 2027 (PS WPR 2023-2027) w systemie płatności bezpośrednich daje możliwość przyznania środków do retencjonowania wody na trwałych użytkach zielonych (TUZ) w ramach ekoschematów.

Celem jest promowanie retencjonowania wody, a tym samym poprawa gospodarki wodnej, a także zmniejszenie emisji dwutlenku węgla do atmosfery (poprzez ograniczenie rozkładu materii organicznej).

Warunkiem uzyskania płatności jest wystąpienie na TUZ zalania lub podtopienia zdefiniowanego jako stan wysycenia profilu glebowego wodą na poziomie przynajmniej 80% przez co najmniej 12 następujących po sobie dni w okresie od 1 maja do 30 września. Potwierdzenie spełnienia warunków będzie oparte o monitoring satelitarny.

Płatność dotyczy TUZ, które są jednocześnie zalane i objęte jednym z poniższych dofinansowań:

• wsparciem ekologicznym;
• w ramach praktyki Ekstensywne użytkowanie TUZ z obsadą zwierząt (w ekoschemacie Rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi;
• rolno-środowiskowo-klimatycznym związanym z zachowaniem niektórych cennych siedlisk przyrodniczych i zagrożonych gatunków ptaków;
• ekstensywnym użytkowaniem łąk i pastwisk na obszarach Natura 2000.

Takie ograniczenie ukierunkowuje wsparcie do retencjonowania wody na TUZ na:

• siedliska hydrogeniczne, szczególnie predestynowane do funkcji retencyjnej, których kondycja przyrodnicza jest uzależniona od obecności wody;
• tereny o ekstensywnym lub ekologicznym systemie produkcji, gdzie możliwości lub potrzeby produkcyjne mogą być stosunkowo łatwe do pogodzenia z wykorzystaniem terenu na cele usług ekosystemowych w zakresie retencjonowania wody.

Środki w ramach Wspólnej Polityki Rolnej a dodatkowa „płatność retencyjna”

Rolnicy mogą wnioskować również o przyznanie dodatkowej „płatności retencyjnej” do obszarów przyrodniczych niebędących użytkami rolnymi w przypadku ich zalania lub podtopienia w ramach wybranych wariantów Pakietu 4 i 5 Działania rolno-środowiskowo-klimatycznego PROW 2014 – 2020 oraz wybranych wariantów przyrodniczych interwencji rolno-środowiskowo-klimatycznych PS Wspólnej Polityki Rolnej 2023 – 2027. Warunki do przyznania dodatkowej płatności retencyjnej do obszarów przyrodniczych są identyczne, jak w przypadku omówionego wcześniej ekoschematu (80% wysycenia profilu glebowego przez 12 dni między majem a wrześniem).

Scalanie gruntów wraz z zagospodarowaniem poscaleniowym

W ramach PS WPR 2023 – 2027, a konkretnie Interwencji 10.8. Scalanie gruntów wraz z zagospodarowaniem poscaleniowym, przewiduje się realizację projektów, które przyczynią się do poprawy rozłogu gruntów, a w konsekwencji – do wzrostu konkurencyjności polskiego rolnictwa poprzez realizację inwestycji polegających na budowie lub modernizacji dróg dojazdowych do gruntów rolnych i leśnych oraz urządzeń wodnych zwiększających retencję. Dla przedmiotowej interwencji, przy wyborze operacji do realizacji, zaplanowano kryteria premiujące wdrażanie m.in. inwestycji przyczyniających się do zwiększenia retencji wodnej na gruntach rolnych lub inwestycji zawierających rozwiązania ukierunkowane na ochronę przyrody i środowiska.

Pierwszy rodzaj to prace obejmujące tworzenie lub odtworzenie śródpolnych oczek wodnych i mokradeł oraz małych zbiorników wodnych, a drugi to zachowanie zadarnionych skarp oraz zachowanie lub wyznaczanie pasów ochronnych o charakterze zakrzewień lub zadrzewień śródpolnych, wyznaczenie granicy polno-leśnej czy strefy buforowej.

Zgodnie z informacjami uzyskanymi od Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi przewidywany termin naboru wniosków to 2024 r.

Infrastruktura na obszarach wiejskich oraz wdrożenie koncepcji inteligentnych wsi

W ramach PS Wspólnej Polityki Rolnej 2023 – 2027, interwencji 10.10. Infrastruktura na obszarach wiejskich oraz wdrożenie koncepcji inteligentnych wsi, przewiduje się dwa obszary wsparcia:

• obszar A – Inwestycje w zakresie systemów indywidualnego oczyszczania ścieków;
• obszar B – Inteligentna wieś.

W obszarze B wspierane będą realizacje dotyczące wdrożenia wybranych elementów koncepcji inteligentnych wsi. Są to projekty infrastrukturalne, które w sposób oddolny, kompleksowy i innowacyjny dążyć będą do poprawy jakości życia ludzi, ograniczenia niekorzystnych trendów demograficznych, podniesienia jakości usług publicznych, poszanowania środowiska przyrodniczego, zwiększenia zatrudnienia oraz włączenia cyfrowego. W szczególności planuje się wsparcie działań odpowiadających na zdiagnozowane potrzeby społeczności lokalnych i angażujących ich zasoby. W ramach tej interwencji preferowane będą w szczególności inwestycje w zakresie nowoczesnej infrastruktury, w tym tej służącej adaptacji do zmian klimatu i ochronie środowiska (np. poprzez budowę instalacji odnawialnych źródeł energii, zbiorników retencyjnych oraz budownictwo pasywne).

Zgodnie z informacjami uzyskanymi z Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi przewidywany termin naboru wniosków to 2024 r.

Wsparcie w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 – 2020

Nadal istnieje możliwość uzyskania środków w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 – 2020 z następujących instrumentów wsparcia:

•  Inwestycje mające na celu ochronę wód przed zanieczyszczeniem azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych, głównie z produkcji zwierzęcej.

Celem działania jest ograniczenie zanieczyszczenia wód azotanami pochodzącymi z produkcji zwierzęcej.

Wsparcie inwestycyjne ma również na celu ułatwienie gospodarstwom rolnym dostosowanie się do określonych w programie azotanowym wymogów w zakresie przechowywania nawozów naturalnych oraz pasz soczystych, a także pozwoli na doposażenie gospodarstw w sprzęt do precyzyjnego nawożenia.

Do kosztów kwalifikowalnych zalicza się koszty budowy, przebudowy lub zakupu zbiorników do przechowywania nawozów naturalnych płynnych, płyt do gromadzenia nawozów naturalnych stałych, zbiorników lub płyt do przechowywania pasz soczystych oraz koszty zakupu nowych maszyn i urządzeń do aplikowania nawozów naturalnych.

Zgodnie z informacjami uzyskanymi z Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi przewidywany termin naboru wniosków to wrzesień/październik 2023 r.

• Zarządzanie zasobami wodnymi

Wsparcie ma na celu zwiększanie możliwości retencyjnych oraz przeciwdziałanie powodziom i suszy w zlewniach rolniczych. Finansowanie można uzyskać na budowę, przebudowę lub remont urządzeń wodnych lub budowli hydrotechnicznych na ciekach wodnych naturalnych lub sztucznych oraz budowę lub przebudowę otwartych zbiorników retencyjnych służących do gromadzenia wód opadowych lub roztopowych, gruntowych lub płynących.

Dofinansowanie może otrzymać Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie oraz gminy.

Maksymalna wysokość pomocy to 10 mln zł na operację w przypadku PGW WP i 500 tys. zł na operację w przypadku gmin. Maksymalna kwota wsparcia to 165 mln euro.

Poddziałanie jest wdrażane przez samorządy województw, które określą terminy naboru wniosków.

Zgodnie z informacjami uzyskanymi z Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi planowane nabory to koniec III kwartału 2023 r.

Więcej na temat wsparcia w ramach Wspólnej Polityki Rolnej, można przeczytać w naszych poprzednich artykułach: “Nabory w ramach PS WPR 2023 – 2027” oraz “Można wnioskować o środki w ramach PROW 2014 – 2020 i PS WPR 2023 – 2027“.