Monitoring wód – skomplikowany proces oceny stanu wody czy szybki pomiar in situ. Każdy chce wiedzieć tu i teraz, jaka jest jakość wody w rzece. I ważne jest to „tu i teraz”, a nie za dwa tygodnie, po wnikliwej ocenie próbek w laboratorium. Trwa istny boom na wszelkiego rodzaju stacje pomiarowe. Przyjrzyjmy się zatem, kto i kiedy może zainstalować stację pomiarową i pozyskiwać z niej dane o jakości wody.
Krok I. Zanim przystąpisz do realizacji swojego zamierzenia
W pierwszej kolejności konieczne jest określenie parametrów jakości wody, które są możliwe do zmierzenia poprzez urządzenie gwarantujące pomiary in situ. I tu następuje pierwsze, wprawdzie niewielkie, ale jednak rozczarowanie, bo jest ich obecnie na rynku zaledwie pięć. To te same wskaźniki, które są monitorowane w ramach automatycznego monitoringu Odry. Pisaliśmy o nich w wydaniu z 15 czerwca 2023 r. w artykule Odra – automatyczny monitoring parametrów rzeki.
Drugie rozczarowanie, już trochę bardziej znaczące, następuje wówczas, gdy dowiadujemy się, że wykonanie, odbudowa, rozbudowa, przebudowa lub rozbiórka urządzeń pomiarowych bez jakichkolwiek zgód wodnoprawnych możliwa jest wyłącznie w przypadku urządzeń należących do służb państwowych lub Wód Polskich. I to też nie całkiem, ponieważ wymaga ona powiadomienia właściwego ministra o potrzebie ich zainstalowania.
Ustawa Prawo wodne wskazuje w art. 394, że wykonanie urządzeń mierzących ilość i jakość wód służących do badania przewodności i temperatury wody w celu szacowania sumarycznego stężenia chlorków i siarczanów wymaga zgłoszenia wodnoprawnego.
Krok II. Niezbędne dokumenty
Lokalizacja i umieszczenie urządzenia pomiarowego w wodzie wymaga uzyskania zgłoszenia wodnoprawnego. Zgłoszenie wodnoprawne uzyskasz we właściwej jednostce Wód Polskich – w najbliższym Nadzorze Wodnym.
We wniosku muszą znajdować się podstawowe informacje, takie jak:
- kto = wpisz swoje dane kontaktowe/adresowe;
- w jakim celu = określ cel planowanych czynności, robót;
- na czyjej działce = określ stan prawny nieruchomości, na której czynności, roboty będą wykonywane;
- jak = określ wykonywane roboty w sposób opisowy, wskazując podstawowe parametry je charakteryzujące oraz wskaż warunki ich wykonania;
- gdzie = określ lokalizację czynności, robót z podaniem nazwy lub numeru obrębu ewidencyjnego z numerem lub numerami działek ewidencyjnych oraz współrzędnymi;
- kiedy = określ planowany termin rozpoczęcia robót lub czynności.
Do wniosku dołącz:
- mapę sytuacyjno-wysokościową pobraną z państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego z naniesionym schematem planowanych czynności, robót lub urządzeń wodnych i zasięgiem ich oddziaływania lub inną mapę opatrzoną przez organ Służby Geodezyjnej i Kartograficznej odpowiednią klauzulą urzędową;
- odpowiednie szkice lub rysunki;
- wypis i wyrys z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku jego braku – decyzję o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego albo decyzję o warunkach zabudowy;
- poświadczenie wniesienia opłaty za zgodę wodnoprawną, która wynosi 114,66 zł i wnoszona jest na konto Wód Polskich.
Jeżeli wniosek jest kompletny i organ nie będzie miał wątpliwości co do lokalizacji i wykonania urządzenia, to po 30 dniach otrzymasz zaświadczenie o niezgłoszeniu sprzeciwu.
Krok III. Roboty i eksploatacja
Możesz przystąpić do realizacji robót z zachowaniem wszystkich pozostałych obowiązujących przepisów. Na tym etapie może okazać się, że przestrzeganie ich wymaga dodatkowych nakładów organizacyjnych. Ponieważ zlokalizujesz swoje urządzenie na wodzie, w większości przypadków będzie to ciek, którym administrują Wody Polskie. Konieczne będzie zatem zawarcie umowy na użytkowanie gruntów pokrytych wodami płynącymi.
Może również okazać się, że twoje urządzenie wymaga przymocowania do innego obiektu. Wówczas konieczna będzie zgoda jego właściciela. Pozostaje również kwestia np. odpłynięcia urządzenia podczas wezbrania czy wszelkiego rodzaju aktów wandalizmu, na chęci kradzieży skończywszy. Ostatnim elementem, na który zwracamy uwagę, jest cel wykonania takiego urządzenia pomiarowego. Ustawodawca bowiem opisał dość precyzyjnie przeznaczenie urządzeń, wskazując, że wykonuje się je w celu szacowania sumarycznego stężenia chlorków i siarczanów. A co w przypadku, kiedy cel wykonania urządzenia jest inny?
Zapis ustawy opracowywany był jako antidotum na katastrofę odrzańską i obecnie wymaga szybkiej korekty legislacyjnej, zmieniającej przeznaczenie i cel wykonywania urządzeń pomiarowych innych niż te wykorzystywane przez służby państwowe.
Zdj. główne: dzięki uprzejmości T-Mobile Polska SA