FEnIKS (Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027) to program, którego celem jest budowa efektywnej, bezpiecznej infrastruktury o jak najmniejszym wpływie na środowisko, obniżenie emisyjności gospodarki, a także wzmocnienie systemu zdrowotnego i roli kultury w rozwoju państwa. Budżet programu wynosi ponad 24 mld euro. W dniu 31 października rozpoczął się nabór wniosków o dofinansowanie projektów w ramach działania „FEnIKS 2.5: Woda do spożycia”. Jakie projekty będą wspierane i kto może być beneficjentem?
Kto może zgłaszać wnioski?
Beneficjentem mogą zostać przedsiębiorstwa realizujące cele publiczne (przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne w rozumieniu art. 2 pkt 4 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków) oraz jednostki administracji publicznej – samorządu terytorialnego. Należy tu zaznaczyć, że program FEnIKS przewiduje wsparcie dla projektów zaopatrzenia w wodę gmin o liczbie ludności wynoszącej co najmniej 15 tys., natomiast projekty rozbudowy infrastruktury wodociągowej muszą dotyczyć zaopatrzenia w wodę aglomeracji, w których gospodarka ściekowa jest zgodna z przepisami krajowymi i unijnymi. Projekt powinien być gotowy do realizacji oraz nie może zostać zakończony przed złożeniem wniosku o dofinansowanie, choć może być już rozpoczęty. Wydatki podlegające wsparciu mogą pochodzić z okresu od początku roku 2021 do końca roku 2029. Projekt powinien się zakończyć przed upływem tego czasu.
Jakie projekty będą brane pod uwagę?
„FEnIKS 2.5: Woda do spożycia” dotyczy samodzielnych projektów systemów zaopatrzenia w wodę. Mogą to być inicjatywy dotyczące zarówno budowy, jak i modernizacji infrastruktury zapewniającej ludności dostęp do odpowiedniej ilości dobrej jakościowo wody do spożycia. W ramach programu można zgłaszać projekty dotyczące budowy i modernizacji ujęć wody, stacji uzdatniania, rozwiązań dotyczących magazynowania i dystrybucji, np. sieci wodociągowych, inteligentnych systemów monitorowania i inne. Mogą one dotyczyć też pomysłów związanych z ograniczaniem strat, odzyskiem i ponownym użyciem wody, a także zapewnieniem bezpieczeństwa jej dostarczania i podnoszeniem świadomości ekologicznej ludności w zakresie oszczędzania zasobów. Program FEnIKS 2.5 posiada budżet 300 mln zł, przy czym minimalna kwota dofinansowania projektu biorącego udział w naborze to 500 tys. zł.
Program FEnIKS – jak złożyć wniosek o dofinansowanie?
Program FEnIKS obejmuje 110 różnych działań w podziale na 8 grup priorytetów, które dotyczą: energetyki i środowiska, transportu, zdrowia i kultury. Działanie „FENX.02.05 Woda do spożycia” ujęte zostało w priorytecie „FENX.02 Wsparcie sektorów energetyka i środowisko z EFRR”. Projekty w ramach każdego działania powinny spełniać zarówno cele ogólne programu, jak i cele danego priorytetu oraz specyficzne cele szczegółowe. Przed złożeniem wniosku należy upewnić się, że projekt spełnia wszystkie wyżej wymienione warunki. Wnioski przyjmowane są przez NFOŚiGW i należy je składać drogą elektroniczną. Wniosek powinien być przygotowany zgodnie z udostępnioną wraz z regulaminem instrukcją i wzorem, a następnie złożony przez aplikację CST2021 dostępną na stronie. Dokumenty przyjmowane są od 31 października 2023 r. do końca stycznia 2024 r.
Jak wybierane są projekty w ramach programu FEnIKS?
W pierwszej kolejności sprawdzane jest, czy zgłoszony projekt wpisuje się w określone cele, tzn. czy mógłby przyczynić się do zrównoważonego rozwoju kraju przy założeniach niskiej emisji i rozwiązań przyjaznych dla środowiska. Następnie brane pod uwagę są kryteria oceny projektów, z którymi można zapoznać się w załącznikach do regulaminu. Część z nich jest obligatoryjna (np. wielkość gminy czy odporność infrastruktury na zmianę klimatu), a część rankingująca (np. zastosowanie elementów edukacyjnych). Kryteria oceniane są w dwóch etapach – po uzyskaniu pozytywnej opinii komisji w pierwszym, mogą przejść do kolejnego. Dofinansowanie zostanie przyznane tym projektom, które otrzymają największą liczbę punktów, aż do wyczerpania budżetu. Rozstrzygnięcie naboru planowane jest na drugi lub trzeci kwartał 2024 r.