Instalacje OZE realizowane przez społeczności energetyczne

W dniu 9 grudnia 2023 r. zatwierdzono regulamin wyboru przedsięwzięć i inwestycji pod nazwą Instalacje OZE realizowane przez społeczności energetyczne. Będą one wprowadzane w ramach Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności, którego celem jest wyłonienie 20 projektów klastrów energii, spółdzielni energetycznych lub obywatelskich społeczności energetycznych, w ramach których będzie można realizować przedsięwzięcia infrastrukturalne w zakresie instalacji OZE. Aktualny budżet na tę części inwestycji wynosi około 532 mln zł.

Zakres wsparcia na instalacje OZE

Przedmiotem wyboru przedsięwzięć jest wsparcie inwestycyjne istniejących społeczności energetycznych. Finansowanie obejmie m.in.:

1. budowę, rozbudowę, zakup i instalację stabilnych źródeł wytwarzania energii elektrycznej z OZE wraz z infrastrukturą towarzyszącą, która umożliwia odprowadzenie wyprodukowanej energii do magazynu energii, sieci lub bezpośrednio do odbiorców. Za stabilne źródła wytwarzania energii elektrycznej z OZE przyjmuje się:
2. instalacje do wytwarzania energii elektrycznej i ciepła z biogazu (pozyskiwanego z substratów rolniczych, z oczyszczalni ścieków lub składowisk odpadów), sprzężone z magazynami biogazu oraz kogeneracyjnymi (lub trigeneracyjnymi) generatorami prądu z biogazu lub odnawialnych gazów syntetycznych;
3. ogniwa paliwowe lub silniki wodorowe zasilane odnawialnym wodorem, elektrolizery sprzężone z magazynami odnawialnego wodoru i ogniwami paliwowymi lub silnikami wodorowymi zasilanymi odnawialnym wodorem, inne technologie produkcji odnawialnego wodoru i odnawialnych gazów syntetycznych;
4. małe elektrociepłownie biomasowe (do 5 MWe), które wykorzystują lokalne zasoby biomasy;
5. małe elektrownie wodne (do 5 MWe);
6. budowę, rozbudowę, zakup i instalację innych niż stabilne źródeł wytwarzania energii elektrycznej z OZE wraz z infrastrukturą towarzyszącą, która umożliwia odprowadzenie wyprodukowanej energii do magazynu, sieci lub bezpośrednio do odbiorców, ale wyłącznie na potrzeby zaopatrzenia w energię;
7. zakup i instalację magazynów energii elektrycznej lub cieplnej sprzężonych z jednostkami wytwórczymi energii z OZE;
8. budowę lub rozbudowę lokalnych sieci elektroenergetycznych oraz komponentów tych sieci, ukierunkowanych na równoważenie dostaw energii elektrycznej z OZE z zapotrzebowaniem na tę energię lub przeciwdziałanie zakłóceniom pracy sieci energetycznych współpracujących z jednostkami wytwórczymi energii z OZE;
9. opracowanie lub wdrożenie systemów wspomagających zarządzanie energią lub daną społecznością energetyczną, monitorowanie pracy urządzeń wytwórczych i odbiorników, jak również optymalizację energetyczną;
10. prowadzenie działań związanych z komunikacją, informacją i propagowaniem efektów przedsięwzięcia w obszarze lokalnego wytwarzania i równoważenia zapotrzebowania, dystrybucji lub obrotu energią.

Wymienione kategorie wydatków kwalifikowalnych stanowią koszty bezpośrednie realizacji przedsięwzięcia. Do tej kategorii należą również ogólne koszty zarządzania przedsięwzięciem, zwane pośrednimi. Będą one rozliczane w formie ryczałtu w wysokości 1 proc. faktycznie poniesionych wydatków kwalifikowalnych bezpośrednich. Powyższy zapis ma zastosowanie w przypadku inwestycji, które nie są objęte pomocą publiczną lub są finansowane na zasadach pomocy de minimis.

Podmioty uprawnione do składania wniosków

Podmiotami uprawnionymi do składania wniosków o objęcie wsparciem bezzwrotnym przedsięwzięcia z planu rozwojowego w ramach „Instalacji OZE realizowanych przez społeczności energetyczne” jest:

• podmiot reprezentujący wybrany klaster energii i jednocześnie będący jego członkiem lub koordynatorem;
• spółdzielnia energetyczna;
• obywatelska społeczność energetyczna prowadząca działalność wyłącznie w zakresie odnawialnych źródeł energii.

Przedsięwzięcie w ramach klastra energii może być realizowane w formule partnerskiej. Partnerami mogą zostać członkowie lub koordynator klastra energii.

Wysokość dofinansowania i warunki udzielania pomocy

W związku z przyjęciem w dniu 8 grudnia 2023 r. przez Radę Unii Europejskiej decyzji w sprawie zmienionego polskiego KPO i nowego rozdziału REPowerEU (w rozdziale REPowerEU inwestycja B2.2.2 została oznaczona jako G1.1.2), o której pisaliśmy w jednym z poprzednich numerów „Wodnych Spraw”, w artykule: “Zmiany w polskim KPO“, liczba wybranych projektów została zwiększona z 10 do 20, a budżet na tę części inwestycji będzie wynosił około 532 mln zł.

Minimalna i maksymalna kwota dofinansowania na jedno przedsięwzięcie wynosi odpowiednio 1 mln zł i 50 mln zł, a maksymalny poziom wsparcia to 90 proc. wydatków kwalifikowalnych bezpośrednich. Wsparcie będzie przekazywane w formie zaliczki lub refundacji poniesionych wydatków. Zaliczka będzie przekazywana w transzach.

Termin i sposób przyjmowania wniosków

Wnioski przyjmowane są od dnia 11 grudnia 2023 r. do dnia 29 lutego 2024 r., za pośrednictwem formularza w aplikacji WOD2021. Aktualny nabór koordynowany jest przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii.