English
Ryzyka klimatyczne w miastach są inne niż na terenach niezurbanizowanych i dlatego też adaptacja do zmian klimatu stanowi istotny element w planowaniu ich rozwoju. Podstawowym dokumentem wyznaczającym kierunki działań są Miejskie plany adaptacji do zmian klimatu, w skrócie nazywane MPA. Największe polskie miasta – te powyżej 100 tys. mieszkańców – opracowały MPA we wspólnym projekcie w latach 2016 – 2018. Oddzielnie MPA przygotowała Warszawa w ramach AdaptCity, a obecnie swoje strategie opracowują kolejne, mniejsze miasta.
Opracowanie MPA stanowi dopiero pierwszy krok w procesie dostosowywania przestrzeni miejskiej do zmian klimatu. Etap ten jest z pewnością kluczowy i, jak można przeczytać w wywiadzie z dr. Krzysztofem Skotakiem z Instytutu Ochrony Środowiska PIB, wcale nie taki prosty do przygotowania. Samo planowanie to za mało. Konieczne jest jeszcze wdrożenie działań, a to wiąże się ze znacznymi kosztami.
Adaptacja do zmian klimatu jest wysoko na liście priorytetów krajowych i unijnych, dlatego też na realizacje planów mają być przeznaczane znaczne środki. Potencjalnym źródłem pieniędzy jest Program FEnIKS 2021 – 2027 (Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko). Można go traktować jako pewną kontynuację Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko (POIiŚ) Program FEnIKS został zaakceptowany przez Komisję Europejską w październiku 2022 r.
Na stronie programu FEnIKS zamieszczony jest harmonogram naborów wniosków. Wynika z niego, iż proces składania dokumentów rozpocznie się w drugiej połowie roku.
Dla działań FENX.01.02 – Adaptacja terenów zurbanizowanych do zmian klimatu w zakresie zrównoważonych systemów gospodarowania wodami opadowymi z udziałem zieleni/zielono‐niebieskiej infrastruktury/rozwiązań opartych na przyrodzie – nabór wniosków zacznie się w lipcu 2023 r.
O fundusze dla działań FENX.02.04 Adaptacja do zmian klimatu, zapobieganie klęskom i katastrofom w zakresie:
- wsparcia zrównoważonych systemów gospodarowania wodami opadowymi z udziałem zieleni/zielono‐niebieskiej infrastruktury/rozwiązań opartych na naturze wnioskować można od października 2023 r.
- edukacji w tematach klimatycznych, adaptacji do zmian klimatu oraz ochrony zasobów wodnych wnioskować można od listopada 2023 r.
Środki przewidziane na finansowanie powyższych aktywności to ponad 1 mld złotych. W ramach FEnIKSa dofinansowywane będą też opracowania MPA. Nabór dla tego etapu prac rozpocznie się w czerwcu 2023 r. Przewidywana kwota wsparcia wynosi 20 mln złotych.
FENiKS to nie tylko środki na adaptację do zmian klimatu, ale także na ochronę zdrowia, infrastrukturę czy gospodarkę wodno-ściekową, warto więc zapoznać się z ofertą finansowania. Aktualności oraz dokumenty programowe FEnIKSa dostępne są na stronie internetowej.
