English
W dniu 1 kwietnia rozpoczyna się Tydzień Czystości Wód, który przypomina, że ochrona ekosystemów wodnych to nie primaaprilisowy żart, a nasz wspólny obowiązek. Tydzień ten służy nie tylko podnoszeniu świadomości społecznej na temat zagrożeń, na które narażone są rzeki, jeziora i oceany, ale także inspirowaniu do podejmowania konkretnych działań mających na celu redukcję zanieczyszczeń i ochronę wód przed degradacją. Czy uda się jeszcze puszczać kaczki w czystej wodzie?
Tydzień Czystości Wód – woda to wspólne dobro
Tydzień Czystości Wód, który obchodzony jest od 1 do 7 kwietnia, szczególną uwagę zwraca na potrzebę ochrony zasobów wodnych. W tym czasie w całej Polsce odbywają się akcje sprzątania brzegów rzek i jezior oraz plaż, a także edukacyjne kampanie podnoszące świadomość konsekwencji zanieczyszczania wód. Woda jest podstawą życia i rozwoju ludzkości, choć nie zawsze zdajemy sobie z tego sprawę. Tydzień Czystości Wód nie tylko przypomina o jej kluczowej roli w naszym życiu, ale również podkreśla, jak ważna jest odpowiedzialność za stan zasobów. A ten nadal pozostawia wiele do życzenia.
Do rzek i zbiorników wodnych wciąż trafiają niewłaściwie oczyszczone lub nieoczyszczone ścieki przemysłowe i komunalne. Problemem jest też intensywne rolnictwo, zwłaszcza nadmierne stosowanie nawozów i pestycydów, ale także wyrzucanie śmieci do rzek i zbiorników wodnych. Skutkiem tych działań jest zaburzenie równowagi ekosystemów wodnych, co negatywnie wpływa m.in. na bioróżnorodność.
Trzeba też pamiętać, że zanieczyszczenia z polskich rzek trafiają do Bałtyku, pogarszając jego stan i zagrażając ekosystemowi. Rzeki o charakterze górskim i wyżynnym, których w Polsce nie brakuje, szybko transportują zanieczyszczenia, co powoduje kumulację szkodliwych substancji właśnie w Morzu Bałtyckim. W efekcie eutrofizacja, ściekowe zastoiska i przybrzeżne wysypiska to smutna rzeczywistość, z którą borykają się mieszkańcy wybrzeży i turyści.
Tydzień Czystości Wód – jak oszczędzać wodę na co dzień?
W łazience:
- zakręcajmy kran podczas mycia zębów – można zaoszczędzić do 15 l wody;
- naprawiajmy cieknącą baterię – 15 l wody dziennie może wyciec przez niewielką nieszczelność;
- wybierajmy prysznic zamiast wanny – zużyjemy 10 razy mniej wody;
- zainstalujmy perlator w bateriach – napowietrzy strumień wody, zmniejszając jej zużycie;
- nie wyrzucajmy odpadków do toalety i zlewu;
- ograniczmy ilość detergentów do prania i sprzątania.
W kuchni:
- używajmy zmywarki tylko po całkowitym zapełnieniu;
- zbierajmy deszczówkę do podlewania roślin – to naturalny i ekologiczny sposób na nawadnianie ogrodu;
- nie marnujmy wody podczas gotowania – gotujmy pod przykryciem i używajmy garnków o odpowiedniej wielkości.
W ogrodzie:
- wybierajmy łąkę kwietną zamiast trawnika – wymaga mniej podlewania i służy bioróżnorodności;
- sadźmy drzewa i krzewy – zatrzymują wodę w glebie;
- stosujmy mulczowanie – warstwa ściółki wokół roślin ogranicza parowanie wody z gleby;
- podlewajmy rośliny rano lub wieczorem, gdy słońce jest mniej intensywne.
Puszczanie kaczek – zabawa z przesłaniem
Aż chce się powiedzieć: kto nigdy nie puszczał kaczek na wodzie, niech pierwszy rzuci kamieniem! Jak się okazuje, jest to znana i chętnie przekazywana z pokolenia na pokolenie forma zabawy i spędzania czasu z rodziną. Jak wygląda puszczanie kaczek? Wystarczy znaleźć płaski kamień i rzucić na wodę tak, by odbił on się od jej powierzchni kilkukrotnie. Jest to nie lada wyzwanie i może wiązać się z dążeniem do pobijania rekordów. Przykładowo, najdłuższy dystans pokonany przez kaczkę to 120 m. Ten rekord został ustanowiony w 2010 r. Natomiast trzy lata później pobito Rekord Guinnessa w liczbie odbić puszczonych kaczek – udało się to zrobić 88 razy!
Tradycja puszczania kaczek na wodzie wywodzi się z Chin, gdzie praktykowano ją już tysiące lat temu. Początkowo wiązała się z religijnymi rytuałami i symbolizowała oczyszczenie z grzechu oraz płodność. Z czasem tradycja rozprzestrzeniła się na inne kraje, w tym do Europy, gdzie zyskała nowe znaczenia. Amerykanie poszli o krok dalej, organizując wyścigi gumowych kaczek w rzekach i strumieniach. Jest to nie tylko świetna zabawa, ale również okazja do zbierania funduszy na działania na rzecz ochrony środowiska. Początki tej tradycji sięgają lat 80. XX w.
Aby jednak mieć gdzie te kaczki puszczać, trzeba zadbać o stan wód. Reagujmy, jeśli zobaczymy dzikie wysypiska śmieci. Można zgłosić je pod numerem alarmowym 112 lub regionalnym ekipom Wód Polskich: [email protected], podając dokładną lokalizację zdarzenia i krótki opis. Choć 1 kwietnia primaaprilisowe żarty płyną szerokim strumieniem, to Tydzień Czystości Wód zwraca uwagę na śmiertelnie poważne problemy. Może za jakiś czas ulecą jak puszczana na wodzie kaczka, niestety teraz, zamiast śmiać się, trzeba działać.
