Biogazownie rolnicze to instalacje odnawialnego źródła energii, w których – w trakcie procesu fermentacji metanowej – wytwarzany jest gaz. Z dniem 11 września 2023 r. wejdą w życie przepisy ustawy z 13 lipca 2023 r. o ułatwieniach w przygotowaniu, realizacji i funkcjonowaniu inwestycji (Dz.U. poz. 1597), w tym m.in.:
- przyspieszenie procesu budowy biogazowni rolniczej;
- ułatwienia w wydawaniu warunków przyłączenia biogazowni rolniczej do sieci;
- zwolnienie z obowiązku zmiany przeznaczenia gruntów oraz ich wyłączenia pod biogazownie rolnicze lokalizowane w gospodarstwach rolnych na powierzchni nie większej niż 1ha;
- dopuszczenie lokalizacji obiektów na gruntach należących do zakładu przetwórstwa rolno-spożywczego, jeśli ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego przewidują taką możliwość, a powierzchnia gruntów pod biogazownie rolnicze nie jest większa niż 1ha;
- szczególny tryb lokalizacji biogazowni powyżej 1 MW – uchwała lokalizacyjna rady gminy;
- zwolnienie określonych, bezpiecznych rodzajów biomasy spod restrykcyjnych przepisów odpadowych;
- łatwiejsze zagospodarowanie produktu pofermentacyjnego jako nawozu.
Więcej informacji dotyczących ustawy z dnia 13 lipca 2023 r. o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie biogazowni rolniczych, a także ich funkcjonowaniu można znaleźć w jednym z poprzednich artykułów: Ustawa o biogazowniach rolniczych i biopaliwach.
Biogazownie rolnicze – potencjał wykorzystania w Polsce
Biogazownie rolnicze w Polsce mają dość duży potencjał. Zgodnie z szacunkami przewiduje się, że wprowadzanie ww. ustawy spowoduje powstanie około 2000 nowych obiektów. Zgodnie z założeniami budowa 2000 MW mocy zainstalowanej przyczyni się do:
- zmniejszenia emisji CO2 o 12,5 mln t rocznie;
- produkcji 60 mln t pofermentu rocznie, co może zastąpić ¼ nawozów azotowych i ½ nawozów potasowych;
- zatrudnienie 10 000 osób obsługujących biogazownie rolnicze.
Biogazownie rolnicze – rejestr wytwórców biogazu rolniczego
Zgodnie z ustawą o odnawialnych źródłach energii, działalność gospodarcza w zakresie wytwarzania biogazu rolniczego jest regulowana w rozumieniu przepisów ustawy Prawo przedsiębiorców i wymaga wpisu do rejestru prowadzonego przez Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa (KOWR).
Wraz z wejściem w życie ustawy z dnia 13 lipca 2023 r. KOWR opublikuje na stronie internetowej zmienione „Warunki uzyskania wpisu do rejestru wytwórców biogazu rolniczego oraz zasady wykonywania działalności objętej wpisem”, a także nowy formularz „Wniosku o wpis do rejestru wytwórców biogazu rolniczego”.
Z danych ośrodka wynika, że na dzień 29 sierpnia 2023 r. do rejestru wytwórców biogazu rolniczego było wpisanych 129 podmiotów, których łączna zainstalowana moc elektryczna wynosiła ponad 150,141 MWe.
Masa pofermentacyjna z biogazowni rolniczych
Biogazownie rolnicze charakteryzują się tym, że powstająca w nich masa pofermentacyjna ma wysoką zawartość łatwo przyswajalnych dla roślin składników odżywczych. Stosowana jako nawóz korzystnie wpływa na strukturę gleby i z powodzeniem może zastąpić nawozy mineralne, obniżając tym samym koszty produkcji.
Ponadto, z uwagi na wysoką temperaturę rozpadu substratów, masa pofermentacyjna jest nawozem pozbawionym chwastów i mikroorganizmów chorobotwórczych. Dodatkowo nie wydziela przykrych zapachów, które mogłyby być uciążliwe dla okolicznych mieszkańców.
Biogazownie rolnicze – dofinansowanie budowy
Dofinansowanie budowy biogazowni rolniczej jest możliwe dzięki środkom przewidzianym w programie „Energia dla wsi”. Aktualnie, w związku z ogromnym zainteresowaniem rolników inwestycjami w OZE, w szczególności w biogazownie rolnicze, zwiększono pulę środków w ramach pierwszego naboru w programie z kwoty 100 mln zł do 500 mln zł. W ramach programu można uzyskać aż do 65 proc. dotacji na budowę biogazowni rolniczej oraz pożyczkę do 100 proc. kosztów kwalifikowalnych. Więcej informacji dotyczących tego programu zamieściliśmy w jednym z poprzednich artykułów: Wystartowała pierwsza odsłona programu „Energia dla wsi”.