English
Tuż za centrum Nairobi, stolicy Kenii, rozciąga się 117 km2 terenów zielonych – to park narodowy – miejsce, które jest rajem dla dzikich zwierząt. Zarejestrowano tam ponad 500 gatunków ptaków i ponad 100 gatunków ssaków. W skali ogólnoświatowej niewiele jest przykładów podobnego sąsiedztwa stolicy państwa i dzikiej przyrody. Nairobi znane jest jako „Zielone Miasto w Słońcu”.
Park Narodowy Nairobi to pierwszy park w Kenii
Park Narodowy Nairobi założono w 1946 r. jako pierwszy taki obiekt w Kenii. Znajduje się na południowych obrzeżach miasta i jako rezerwat daje schronienie wielu dzikim zwierzętom, takim jak lwy, lamparty, gepardy, hieny, bawoły czy żyrafy. W jego krajobrazie dominują łąki trawiaste z niewielką ilością rzadko rosnących drzew karłowatych. Park Narodowy Nairobi jest licznie odwiedzany przez zagranicznych i krajowych turystów, którzy chcą obserwować dziką faunę Afryki, a w szczególności podziwiać nosorożce: czarnego oraz białego. Często spotykanymi na terenie parku zwierzętami są: zebry, żyrafy, strusie, gazele, elandy, hipopotamy, sępy i lwy. Środki pochodzące z wydatków turystycznych są jednym z głównych źródeł utrzymania parku.
Park Narodowy Nairobi – park tuż przy „Zielonym Mieście w Słońcu”
Położone na wysokości 1795 m n.p.m. Nairobi znane jest jako „Zielone Miasto w Słońcu”, ponieważ przez cały rok panują tam łagodne temperatury i przyjemny klimat, a znaczną część powierzchni zajmują tereny zielone. Z punktu widzenia mieszkańców miasta park narodowy pełni niezwykle ważną funkcję jako obszar, który dostarcza czystego powietrza i ułatwia jego przewietrzanie (stanowi jego płuca). Badacze wykazali, że cień dojrzałych drzew pomaga zredukować – zwłaszcza w biednych dzielnicach – niebezpieczne wyspy ciepła. Pod względem demograficznym i gospodarczym Nairobi jest jednym z najszybciej rozwijających się miast tej części Afryki, a park narodowy stanowi przyrodniczą barierę dla jego swobodnego rozwoju przestrzennego. Stolica Kenii jest jedynym miastem na świecie, które sąsiaduje z obszarem ochrony dzikich zwierząt.
„Nairobi słusznie zasługuje na miano „Zielonego Miasta w Słońcu”, ponieważ jest miastem pełnym różnorodności biologicznej, niemniej jest ona bardzo zagrożona” – mówi Nickson Otieno, dyrektor Niko Green, firmy zajmującej się zrównoważonym rozwojem z siedzibą w Nairobi. – „Kilka lat temu zdarzył się incydent – po ulicach miasta spacerowały lwy. To każe zastanowić się nad infrastrukturą, by dawała wsparcie nam i jednocześnie chroniła przyrodę”.
Park Narodowy Nairobi stoi w obliczu niezliczonych zagrożeń
Eksperci uważają, że Park Narodowy Nairobi stoi w obliczu niezliczonej ilości zagrożeń ze strony: konfliktów między człowiekiem a dziką przyrodą, rozwoju infrastruktury miejskiej i zanieczyszczeń oraz kłusownictwa. Przez park przebiega linia kolejowa, a wraz z dynamicznym rozwojem miasta siedliska ludzkie coraz bardziej wkraczają w przestrzeń przeznaczoną dla dzikich zwierząt. Niektóre drzewa są wycinane pod nowe budynki. Próba zminimalizowania napięć między człowiekiem a przyrodą poprzez odgrodzenie części parku od miasta sprawiła, że park bezpośrednio graniczy z fabrykami, dzielnicami mieszkalnymi i handlowymi.
„Były dyrektor, David Western, sugerował, że Park Narodowy Nairobi powinien być [całościowo] ogrodzony, czemu osobiście jestem całkowicie przeciwny” – mówi David Mascall, konserwator przyrody w Nairobi. – „Park zamieniłby się wtedy w zoo, a to doprowadziłoby do genetycznego koszmaru. Na ogrodzonym ze wszystkich stron terenie nie ma ruchu zwierzyny, która wychodząc poza obszar parku, paruje się z nowymi osobnikami, rozmnaża się i wracając z powrotem dostarcza świeże geny. Ogrodzenie zablokuje wszystko, co dostarczane jest z wewnątrz”.
Park, z uwagi na atrakcyjne walory turystyczne, odgrywa ważną rolę społeczną, edukacyjną i ekonomiczną. Do podtrzymania jego wyjątkowości niezbędne jest zachowanie różnorodności dzikiej fauny w jej naturalnym środowisku i przestrzeni do zaspokajania potrzeb życiowych zwierząt. Szczególnie dotyczy to drapieżników oraz nosorożców, których tropienie i fotografowanie stanowi siłę napędową turystyki safari. Jeśli liczebność tych gatunków radykalnie spadnie, zniknie główne źródło ekonomicznego utrzymania parku, a tym samym ważny argument stojący za utrzymaniem tego obszaru w jego obecnej formie.
Źródło:
J. Adamus, M. Mika, T. Kępski, Aglomeracja a park narodowy. Trudna relacja w warunkach afrykańskich – przypadek Nairobi i Parku Narodowego Nairobi, Konwersatorium Wiedzy O Mieście 2018, 31(3), s. 23–30. https://dspace.uni.lodz.pl/bitstream/handle/11089/35062/8603-Tekst_artykulu-22379-1-10-20201113.pdf?sequence=1&isAllowed=y (dostęp: 19.08.2023)
