Agroturystyka i jej cele
Obszary wiejskie cechuje różnorodność środowiska przyrodniczego oraz zróżnicowany krajobraz, dzięki czemu stanowią idealne miejsce do wypoczynku. Naturalne warunki obszarów wiejskich nie tylko zachęcają do rozwoju turystyki, w tym agroturystyki, ale wręcz to ułatwiają, ponieważ ludzie pragną bliskiego kontaktu z naturą.
Przyjmuje się, że agroturystyka to rodzaj wypoczynku w gospodarstwie rolnym, w którym można znaleźć nocleg, delektować się lokalnym jedzeniem, obserwować hodowlę zwierząt, uprawę roślin czy uczestniczyć w pracach, np. polowych. Jej celem, poza zapewnieniem warunków do wypoczynku, jest przeciwdziałanie wyludnieniu wsi i miejscowości górskich, wzrost dochodów miejscowej ludności, poprawienie atrakcyjności obszarów wiejskich, edukacja oraz rozwój infrastruktury wspierającej turystykę.
Być blisko przyrody
Zainteresowanie turystów, głównie mieszkańców większych miejscowości i miast, oraz coraz bardziej odczuwalna potrzeba obcowania z przyrodą, wymusza rozszerzanie i uatrakcyjnianie usług świadczonych w ramach agroturystyki.
Dzięki walorom krajobrazu wiejskiego coraz powszechniejsze staje się wędkarstwo, jazda konna, przebywanie wśród zwierząt gospodarskich (zagrody zwierzęce), zagrody i ścieżki edukacyjne, wycieczki rowerowe, uczestnictwo w pracach gospodarskich, nauka tradycyjnego rzemiosła artystycznego (np. rzeźbienie w glinie, haftowanie, szydełkowanie), udział w obrzędach ludowych czy też w przygotowywaniu potraw regionalnych.
Dlatego, aby zachęcić do wypoczynku na obszarach wiejskich, a jednocześnie zapewnić ochronę zasobom naturalnym (woda, gleby), siedliskom czy krajobrazowi, niezbędne jest zorganizowanie odpowiedniej infrastruktury m.in. bazy noclegowej, ścieżek rowerowych, szlaków spacerowych, miejsc odpoczynku (np. wiaty z zadaszeniem, dostępem do Wi-Fi, stacje napraw rowerów itp.), ale także toalet, koszy na śmieci czy też usług związanych ze zdrowiem.
Odpowiednie przygotowanie regionu umożliwi zarówno podniesienie atrakcyjności obszaru i rozwój gospodarczy, jak również zapewni ochronę przyrody i zasobów środowiska.
Rolnictwo społeczne
Coraz bardziej popularnym podejściem do agroturystyki i rolnictwa jest wprowadzenie usług społecznych, które będą bazowały na zasobach i aktywnościach danego gospodarstwa rolnego.
Istotą rolnictwa społecznego jest wielofunkcyjność, w ramach której dąży się do zaspokojenia potrzeb zarówno produkcyjno-rynkowych, jak i pozarolniczych (środowiskowych, kulturowych, gospodarczych i ogólnospołecznych).
W ramach rolnictwa społecznego wyróżnia się: turystykę społeczną, zagrody edukacyjne, gospodarstwa opiekuńcze, wsie tematyczne, komercjalizacje lokalnego potencjału kulturowego, kooperatywy spożywcze w ramach krótkich łańcuchów dostaw.
Potrzeba finansowania zrównoważonej agroturystyki
Kluczową rolę w zapewnieniu rozwoju turystyki na obszarach wiejskich, w tym agroturystyki, odgrywają instrumenty finansowe. Znaczenie dla podnoszenia atrakcyjności obszarów wiejskich jako miejsca wypoczynku oraz promowania ich walorów turystycznych i przyrodniczych ma Wspólna Polityka Rolna oraz instrumenty wsparcia oferowane w ramach Planu Strategicznego Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023 – 2027.
Interwencje LEADER/RLKS
Interwencja LEADER/ Rozwój Lokalny Kierowany przez Społeczność (RLKS) ukierunkowana jest na budowanie lokalnej tożsamości poprzez aktywizowanie społeczności lokalnej przy wykorzystaniu posiadanej wiedzy, miejscowych zasobów, innowacji i rozwiązań cyfrowych.
Wdrożenie interwencji polega na realizacji przez lokalne grupy działania (LGD) wybranych lokalnych strategii rozwoju (LSR). Jej celem jest m.in. zaspokojenie potrzeb miejscowej społeczności, jak i osób przebywających czasowo na obszarach wiejskich. Cele interwencji mogą zostać osiągnięte m.in. przez realizację operacji w następujących zakresach wsparcia:
- Rozwój pozarolniczych funkcji gospodarstw rolnych, szczególnie w zakresie:
- gospodarstw agroturystycznych;
- zagród edukacyjnych;
- gospodarstw opiekuńczych.
- Rozwój przedsiębiorczości, w tym rozwój biogospodarki lub zielonej gospodarki, w szczególności:
- podejmowanie pozarolniczej działalności gospodarczej przez osoby fizyczne;
- rozwijanie pozarolniczej działalności gospodarczej;
- rozwijanie przedsiębiorstw społecznych.
Więcej informacji można znaleźć na stronach:
O tym, jak można w aktywny sposób spędzać czas na łonie natury, przeczytacie w naszym artykule “Wiślana Trasa Rowerowa, czyli jak pogodzić interesy turystyczne z przeciwpowodziowymi“.