English
Znajdujemy się obecnie u progu dużych zmian związanych z rosnącą świadomością klimatyczną. Komisja Europejska wprowadza szereg przepisów i programów mających na celu zmniejszenie emisji dwutlenku węgla oraz rozwój nowych technologii, które pozwolą na odejście od paliw kopalnych. Jednym z kierunków działania jest bank wodoru. W przyszłym miesiącu odbędzie się pierwsza aukcja, na którą przeznaczonych zostanie 800 mln euro ze środków europejskich.
Bank wodoru – pierwsza aukcja
Bank wodoru działa w systemie aukcyjnym. Pilotażowa aukcja odbędzie się 23 listopada 2023 r. i potrwa do lutego. Przeznaczone na nią zostanie 800 mln euro z unijnego funduszu innowacyjnego. W ramach akcji nagrodzone dotacjami zostaną najbardziej innowacyjne i konkurencyjne pomysły na efektywną i możliwie tanią produkcję zielonego wodoru. Wyróżnieni producenci zostaną nagrodzeni dotacją w formie dziesięcioletniej stałej premii za kilogram produktu. Dzięki temu jego produkcja będzie tańsza i będzie mogła być bardziej rozpowszechniana, co ożywi wodorowy rynek europejski.
Do aukcji zostaną dopuszczone projekty obejmujące nowe elektrolizery o mocy co najmniej 5 MWe. Muszą one zostać oddane do użytku w ciągu najbliższych 5 lat. Drugim warunkiem jest konieczność zlokalizowania ich na terenie Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Zakładany koszt produkcji kilograma wodoru nie powinien przekroczyć 4,5 euro.
Europejski bank wodoru
Europejski bank wodoru jest inicjatywą KE z marca 2023 r. Budżet projektu to 3 mld euro, z czego 800 mln zostanie przeznaczone na udział w pierwszej aukcji, która odbędzie się już w listopadzie. Celem nie tylko tej inicjatywy, ale całej działalności banku wodoru jest wspieranie producentów tego gazu na terenie Europy i zmniejszenie ryzyka wynikającego z wdrażania ich projektów.
Poprzez finansowe wsparcie innowacyjności i wyrównanie luki cenowej między produkcją odnawialnego oraz kopalnego wodoru, mają wzmocnić i ustabilizować europejski rynek wodorowy, a także przyspieszyć rozwój wdrożonych już technologii. Mają również wspierać import zielonego wodoru. Według planu REPowerEU celem na najbliższe lata jest produkcja 10 mln ton odnawialnego wodoru i import podobnej jego ilości. Dodatkowo bank wodoru dąży do stworzenia w Europie silnego na tle świata rynku wodoru.
Wodór i jego rola w Europejskim Zielonym Ładzie
Europejski Zielony Ład (ang. European Green Deal) to zestaw inicjatyw przedstawionych w 2019 r. przez KE. Mają one inicjować i wdrażać transformację i unowocześnienie europejskiej gospodarki w celu osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 r. Jednym z programów wchodzących w skład przedsięwzięcia jest pakiet „Gotowi na 55” (ang. Fit for 55), którego głównym zadaniem jest doprowadzenie do zredukowania emisji CO2 o co najmniej 55 proc. do 2030 r.
Priorytetem KE jest rozwój czystszych źródeł energii. Główną rolę odgrywa tu odnawialny zielony wodór pozyskiwany przez elektrolizę wody przy użyciu energii z odnawialnych źródeł. Obecnie jego produkcja nie jest mocno rozpowszechniona z uwagi na koszty wytwarzania, które są wyższe w porównaniu z wodorem kopalnym. Bank wodoru ma za zadanie wyrównanie tych cen.
Stan rynku wodorowego w Polsce i w Europie
Od początku uruchomienia programu Europejski Zielony Ład na Starym Kontynencie powstało 38 fabryk czystej stali, w których produkcja oparta jest na wodorze i zerowej emisji dwutlenku węgla. Na rozwój 80 projektów wodorowych przeznaczono 17 mld euro. Obecna wydajność elektrolizerów wynosi 67 GW. Liczba ta znacząco przekroczyła próg 40 GW, czyli zakładany do osiągnięcia do 2030 r.
Trwają prace nad budową dolin wodorowych, infrastruktury łączącej producentów i odbiorców korytarzami do jego przesyłu (na wzór gazociągów). Coraz częściej widzimy pociągi i pojazdy komunikacji miejskiej napędzane wodorem. W Polsce działa Klaster Wodorowy, powstało 8 dolin wodorowych, a także planowana jest produkcja gazu przy użyciu energii pochodzącej z bałtyckich farm wiatrowych. Powstaje również magazyn tego paliwa w Damasławku. Ma on stać się centrum krajowego szkieletu wodorowego.
