English
Pierwsze na świecie naukowe cele dla przyrody zostały opublikowane przez Science Based Targets Network (SBTN). SBTN to inicjatywa, której głównym celem jest transformacja systemów gospodarczych i ochrona globalnych dóbr wspólnych – powietrza, wody, ziemi, różnorodności biologicznej i oceanów. Skupia ona ekspertów z ponad 60 organizacji pozarządowych, stowarzyszeń biznesowych i firm konsultingowych.
Cele dla przyrody opublikowane przez SBTN umożliwiają firmom podejmowanie zintegrowanych działań w zakresie ochrony słodkiej wody, lądu, oceanu, różnorodności biologicznej i klimatu. Cele te są wprowadzane w kontekście konsensusu naukowego, który podkreśla, że osiągnięcie ambicji ograniczenia globalnego ocieplenia do 1,5°C nie jest możliwe bez przeciwdziałania niszczeniu przyrody i pracy nad przywróceniem utraconych ekosystemów. Nowe, oparte na nauce cele dla przyrody dostarczają firmom wskazówek, jak całościowo oceniać i ustalać priorytety ich wpływu na środowisko oraz przygotować się do wyznaczenia celów, zaczynając od troski o słodką wodę i grunty oraz klimat. Pierwsze wydanie naukowych celów dla przyrody bezpośrednio wspiera również różnorodność biologiczną, gwarantując, że firmy przyczynią się do zachowania i odbudowy ekosystemów.
Przedstawione cele dla przyrody zawierają zintegrowane wytyczne techniczne umożliwiające przedsiębiorstwom ocenę i priorytetowe traktowanie ich wpływu na jakość i ilość wód słodkich, a także cele lądowe w zakresie ochrony i odbudowy ekosystemów. Ma to zmniejszyć negatywne skutki i poprawić korzystne oddziaływanie na przyrodę i ludzi w ramach bezpośredniej działalności przedsiębiorstw i łańcuchów dostaw.
Naukowe cele dla przyrody – jak rozpocząć ich wyznaczanie
Wyznaczanie, wdrażanie i śledzenie postępów w zakresie naukowych celów dotyczących przyrody to proces składający się z pięciu kroków. W pierwszej wersji opracowano szczegółowe wytyczne techniczne dotyczące trzech początkowych etapów, a dodatkowe wskazówki, odnoszące się do końcowych faz, pojawią się w 2024 r. Poniżej przedstawiono bardziej szczegółowe informacje:
- ocena
Na pierwszym etapie firma określa, którym wpływem na środowisko najprawdopodobniej będzie musiała zająć się za pomocą celów i które aspekty działalności mają najwyższy priorytet. Etap ten jest niezbędny. Niezależnie od sektora, położenia geograficznego lub poziomu doświadczenia w zakresie zrównoważonego rozwoju, prawie wszystkie przedsiębiorstwa powinny być w stanie ukończyć ten krok i spełnić wymagane kryteria walidacji, aby przejść do kolejnego etapu. Szczegółowe informacje dotyczące oceny można znieść na stronie SBTN.
- ustalenie priorytetów
W drugim kroku firma wykorzystuje informacje z pierwszego etapu. Analizując wszystkie części łańcucha wartości i presji zidentyfikowanych jako istotne, określa, które cele, oparte na podstawach naukowych, należy wyznaczyć, które lokalizacje i rodzaje działalności gospodarczej uwzględnić w granicach docelowych oraz gdzie działać w pierwszej kolejności, aby skutecznie łagodzić najistotniejsze negatywne oddziaływania na przyrodę i aby zwiększać potencjał pozytywnych wpływów. Wskazówki techniczne dotyczące ustalenia priorytetów można znieść na stronie SBTN.
- wyznaczenie i przedstawienie celów
Kiedy firma oceni i uszereguje elementy swojego wpływu na przyrodę (zgodnie z wskazówkami technicznymi zawartymi w poprzednich etapach), pozyska wiedzę o kwestiach, w odniesieniu do których powinna wyznaczyć cele.
Wytyczne techniczne zawierają szczegółowe metodologie wyznaczania celów dotyczących wód słodkich i lądowych oraz częściowo uwzględniają temat różnorodności biologicznej. Cele klimatyczne są ustalane w ramach inicjatywy Science Based Targets, a te dotyczące oceanów będą dostępne w 2024 r.
- wyznaczanie celów dla wody słodkiej
Oparte na nauce cele dotyczące wody słodkiej koncentrują się na dwóch kluczowych kwestiach: poborze wód powierzchniowych i podziemnych oraz zanieczyszczeniu wody słodkiej azotem i fosforem.
Presje te są pierwszymi, które mają zostać uwzględnione w naukowych celach związanych ze słodką wodą ze względu na ich znaczenie dla większości przedsiębiorstw (wykorzystanie słodkiej wody) i ich rolę w określonych sektorach i kwestiach środowiskowych (zanieczyszczenie słodkiej wody). Razem są kluczowymi presjami, które napędzają straty w przyrodzie na całym świecie.
- wyznaczenie celów lądowych
Cele oparte na nauce o ziemi mają zachęcać przedsiębiorstwa do działań na wysokim poziomie, działań niezbędnych do osiągnięcia celów przyrodniczych w systemach lądowych. Przykładami są: powstrzymanie przekształcania naturalnych ekosystemów, uwolnienie gruntów rolnych pod naturalne odtwarzanie ekosystemów i poprawa integralności ekologicznej krajobrazów, w tym terenów uprawnych, w celu poprawy struktury składu i funkcji ekosystemów. Pierwsze cele lądowe są na wstępnym etapie wdrażania i przeszły wewnętrzne konsultacje z ekspertami z branży, środowiska akademickiego i organizacji pozarządowych. Po nich odbył się panel ekspertów i konsultacje publiczne. Obecnie cele są wdrażane w ramach programu pilotażowego przez początkową grupę przedsiębiorstw. Umożliwi to wyciągnięcie wniosków i dokonanie optymalizacji przed wdrożeniem ostatecznej wersji, której opublikowanie zaplanowane jest na początek 2024 r.
- różnorodność biologiczna w ramach naukowych celów dotyczących przyrody
Głównym celem pracy SBTN jest łagodzenie utraty różnorodności biologicznej poprzez skłonienie firm do ochrony, odbudowy i zrównoważonego użytkowania naturalnych ekosystemów. Istotne jest zatem, aby wszystkie działania podejmowane w ramach celów skutecznie wspierały bioróżnorodność. Pierwsza wersja wytycznych zajmuje się niektórymi dominującymi czynnikami utraty różnorodności w ekosystemach. Szczegółowa analiza zostanie opublikowana w dalszej części roku. Zawierać będzie również plany dotyczące kolejnych wydań.
- wyznaczenie celów klimatycznych
Wskazówki techniczne, służące ocenie i ustalaniu priorytetów wpływu na środowisko, dotyczą również klimatu. W związku z tym oczekuje się, że wszystkie firmy wnoszące istotny wkład w emisję gazów cieplarnianych wyznaczą cel klimatyczny za pośrednictwem inicjatywy Science Based Targets (SBTi) i będą dążyły do minimalizacji, a wręcz likwidacji problemu. Firmy, które zebrały już dane i wyznaczyły cele klimatyczne są o krok do przodu.
Wskazówki techniczne dotyczące wyznaczania i przedstawiania celów można znieść na stronie SBTN.
- działania wdrażające cele dla przyrody
Szczegółowe wytyczne dotyczące tego etapu zostaną przedstawione w 2024 r. Obecnie na stronie internatowej SBTN można znaleźć interaktywny schemat, przedstawiający przykładowe działania, jakie mogą podejmować firmy w celu wdrażania wyznaczonych celów dla przyrody.
- monitorowanie wprowadzonych działań
Działania związane z pomiarami, raportowaniem i weryfikacją (MRV) są niezbędne w trakcie całego procesu ustalania SBTN:
- podczas pomiaru wpływu na przyrodę (krok 1),
- do ustalenia priorytetów (krok 2),
- do wyznaczenia i przedstawienia celów (krok 3),
- do działania w ramach SBT dla przyrody (krok 4).
Szczegółowe wytyczne MRV dla firm chcących wdrożyć naukowe cele dla przyrody są obecnie opracowywane. Ich stosowanie pozwoli sformalizować wymagania dotyczące sprawozdawczości korporacyjnej (np. do SBTN lub innych stron), a także udostępniać wyniki uzyskane dzięki monitorowaniu (np. przez satelitę lub inne technologie) oraz poprzez weryfikację (np. za pośrednictwem podmiotów zewnętrznych zaangażowanych przez przedsiębiorstwa do oceny ich postępów).
Pierwsze na świecie naukowe cele dla przyrody – program pilotażowy
Obecnie grupa siedemnastu globalnych firm, wybranych ze względu na ich gotowość i przydatność, przygotowuje się do wyznaczenia swoich pierwszych naukowych celów dla przyrody. Firmy te, to m.in.: AB InBev, Alpro (część Danone), Bel, Carrefour, Corbion, GSK, H&M Group, Hindustan Zinc Limited, Holcim Group, Kering, L’OCCITANE Group, LVMH, Nestlé, Neste Corporation, Suntory Holdings Limited, Tesco i UPM. Pełne wdrożenie we wszystkich firmach nastąpi na początku 2024 r.
Więcej informacji na temat pierwszych na świecie naukowych celów dla przyrody można znaleźć na stronie internetowej Science Based Targets Network.
