Rozprzestrzenianie się cholery jest bezpośrednio powiązane z brakiem dostępu do czystej wody, odpowiednich urządzeń sanitarnych i środków higieny. W niektórych regionach świata, mimo wysiłków organizacji międzynarodowych, problemy te pogłębiają się pod wpływem zmiany klimatu, braku stabilności gospodarczej, konfliktów i przesiedleń. Zapewnienie bezpieczeństwa w dostawach wody, poprawa warunków sanitarnych oraz dostęp do szczepionek są kluczowe do zatrzymania ekspansji choroby.
Apel ICG
Międzynarodowa Grupa Koordynacyjna ds. Dostarczania Szczepionek (ICG) apeluje o pilne działania w celu zahamowania bezprecedensowej, trwającej od kilku lat tendencji wzrostowej w liczbie zachorowań na cholerę na całym świecie. Wśród zalecanych środków znajduje się inwestowanie w dostęp do czystej wody i środków sanitarnych oraz higienicznych, szybkie wykrywanie i reagowanie na ogniska choroby, poprawa dostępności i jakości opieki zdrowotnej, a także zintensyfikowanie produkcji oraz dystrybucji przystępnej cenowo doustnej szczepionki przeciwko cholerze (OCV).
Cholera może być śmiertelna
Cholera, choroba bakteryjna, przenoszona przez skażoną wodę, może prowadzić do śmiertelnej w skutkach utraty płynów w organizmie już w ciągu kilku godzin od wystąpienia pierwszych objawów. Choroba brudnych rąk, jak potocznie się o niej mówi, jest prosta w leczeniu, a jeszcze prostsza w zapobieganiu. Jednak w niektórych regionach świata nadal stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia publicznego, głównie z powodu braku podstawowej infrastruktury sanitarno-higienicznej.
Jak podaje Światowa Organizacja Zdrowia (WHO), od 2021 r. obserwowany jest globalny wzrost zachorowalności na cholerę – w roku 2022 odnotowano 473 tys. przypadków, co stanowi ponad dwukrotny wzrost w porównaniu z rokiem poprzednim. Wstępne dane za 2023 r. wskazują na kontynuację tego trendu z ponad 700 tys. zgłoszonych przypadków. Alarmujący jest także wysoki wskaźnik śmiertelności, przekraczający w niektórych ogniskach 1 proc., co sygnalizuje potrzebę skutecznego i wczesnego leczenia pacjentów. Wzrost zachorowań jest szczególnie niepokojący, jeśli weźmiemy pod uwagę, że cholera jest chorobą uleczalną, a liczba przypadków w poprzednich latach malała. Obecnie kryzys dotyka przede wszystkim takie kraje, jak: Demokratyczna Republika Konga, Etiopia, Haiti, Somalia, Sudan, Syria, Zambia i Zimbabwe.
Dostęp do czystej wody to podstawa
Badania opublikowane w ubiegłym roku w Journal of Environmental Management and Sustainability wskazują, że poprawa dostępu do czystej wody i podstawowych środków sanitarnych może zmniejszyć liczbę przypadków zachorowań na cholerę nawet o 40 proc. w najbardziej zagrożonych regionach świata. Natomiast badanie przeprowadzone przez Global Health Institute podkreśla, że zwiększenie globalnych zapasów szczepionek przeciwko tej chorobie jest niezbędne do ochrony społeczności przed kolejnymi falami epidemii. Brak dostępu do czystej wody i podstawowych środków higieny jest szczególnie palącym problemem w regionach dotkniętych ubóstwem, konfliktami i katastrofami naturalnymi.
WHO w raporcie opublikowanym na początku tego roku deklaruje, że planowanie i priorytetyzacja działań w obliczu zagrożenia cholerą będą na bieżąco aktualizowane. Szczególnie w kontekście silnego wpływu zjawiska El Niño na poziomie globalnym, regionalnym i krajowym. Równocześnie ICG wzywa do podejmowania działań wielosektorowych w walce z cholerą, zachęcając kraje dotknięte lub zagrożone chorobą do zapewnienia swoim mieszkańcom dostępu do czystej wody, środków sanitarnych i higienicznych oraz niezbędnych informacji w celu zapobiegania chorobie. Realizacja tych działań wymaga politycznej inicjatywy i inwestycji obejmujących budowanie zdolności do wczesnego wykrywania i reagowania, lepszego rozpoznawanie objawów, szybkiego dostępu do leczenia i opieki oraz współpracy z lokalnymi społecznościami.