English
W Krasnymstawie otwarto najnowocześniejszą w Polsce stację zlewną, symbol innowacji w gospodarce ściekowej. Projekt, wsparty przez Bank Gospodarstwa Krajowego oraz Instytut Edukacji Środowiskowej, stawia na bezpieczeństwo ekologiczne i współpracę międzysektorową, kreując przyszłość zarządzania ściekami w Polsce.
Stacje zlewne w Polsce – konieczne spore inwestycje
W obliczu rosnącej świadomości ekologicznej i zaostrzających się przepisów dotyczących ochrony środowiska, kluczowym wyzwaniem staje się modernizacja i rozwój infrastruktury służącej gospodarce ściekowej, zwłaszcza stacji zlewnych. Dane Głównego Urzędu Statystycznego za 2022 r. alarmują, że ponad 90 proc. ścieków z terenów nieskanalizowanych jest nielegalnie odprowadzanych do środowiska. Oznacza to, że na stacje zlewne trafia tylko ułamek nieczystości płynnych. Dodatkowym problemem systemu obiegu jest stan techniki stacji zlewnych.
Badanie przeprowadzone w 2023 r. pokazało, że aż 45 proc. kontenerowych stacji zlewnych w Polsce nie posiada odpowiedniego wyposażenia do separowania zanieczyszczeń stałych, a 89,3 proc. z nich nie spełnia obowiązujących wymogów prawnych, wynikających z rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków wprowadzania nieczystości ciekłych do stacji zlewnych. Blisko 90 proc. z tych obiektów nie prowadzi ewidencji odbieranych nieczystości, a część nawet nie potwierdza odbioru.
Wyzwanie to skomentowała Agata Sobolewska z Banku Gospodarstwa Krajowego:
Stacje zlewne w Polsce wymagają szeregu inwestycji, które dostosują je do wymogów nałożonych przez przepisy prawa. Nowoczesne, scyfryzowane stacje zlewne to nie tylko uszczelniony system obiegu nieczystości płynnych, lepszy stan środowiska naturalnego, ale też ogromne ułatwienie raportowania kontroli zbiorników bezodpływowych, do którego zobowiązane są referaty środowiska w samorządach. W BGK dostrzegamy wyzwania, przed jakimi stoją samorządy, które chcą sprostać wymogom prawa w zakresie obiegu nieczystościami płynnymi, stanu stacji zlewnych i oczyszczalni ścieków. Stąd też nasze zaangażowanie w badanie takich obiektów w Polsce oraz w pilotażową modernizację stacji w Krasnymstawie.
Nowoczesna stacja zlewna
Za przykład godny naśladowania można uznać zmodernizowaną stację zlewną w Krasnymstawie, która została uroczyście otwarta 21 marca w obecności burmistrza miasta oraz przedstawicieli Banku Gospodarstwa Krajowego oraz firmy Ścieki Polskie i Instytutu Edukacji Środowiskowej. To najnowocześniejszy obiekt tego typu w Polsce, wyposażony w zaawansowaną technologię, umożliwiającą m.in. autoryzację oraz identyfikację kierowców firm asenizacyjnych; identyfikację adresów posesji, z których pochodzą ścieki; automatyczną ewidencję danych dotyczących każdorazowego zrzutu czy raportowanie ich w czasie rzeczywistym.
Oddana do użytku mobilna stacja zlewna jest bardzo istotna i potrzebna dla całej sieci kanalizacyjnej i systemu, jaki udało nam się utworzyć po modernizacji oczyszczalni ścieków. Można powiedzieć, że właśnie postawiona została kropka nad i. Dzięki spółce Ścieki Polskie i Bankowi Gospodarstwa Krajowego możemy teraz monitorować i analizować zrzuty nieczystości oraz szybko reagować na nieprawidłowości. Tym samym jest to kolejny element, który posłuży ochronie naszego środowiska – podkreślił burmistrz Krasnegostawu Robert Kościuk. Warto również dodać, że nowoczesna stacja zlewna umożliwia nie tylko efektywną kontrolę ilości dostarczanych ścieków, ale również ich jakość – pomiar wybranych parametrów, tj.: pH, przewodności, temperatury, mętności, gęstości, chemiczne zapotrzebowanie na tlen (ChZT).
Przyszłość stacji zlewnych
Przyszłość stacji zlewnych w kraju to dalsza modernizacja i adaptacja do obowiązujących oraz przyszłych wymogów prawnych. Innowacje technologiczne, jakie zastosowano w Krasnymstawie, wskazują drogę rozwoju podobnym obiektom na obszarze całej Polski. Zdaniem Wojciecha Witowskiego, prezesa spółki Ścieki Polskie, kluczem do efektywnej gospodarki ściekowej jest stały monitoring i kontrola ścieków dowożonych, co umożliwia identyfikację i szybką reakcję na potencjalne zagrożenia dla oczyszczalni i sieci kanalizacyjnej. Wdrażane rozwiązania, takie jak chociażby dostosowane do warunków oprogramowanie, umożliwiają nie tylko kontrolę, ale również zwiększają świadomość mieszkańców i ich odpowiedzialność za środowisko.
Na co warto zwrócić uwagę
Modernizacja stacji zlewnych, jak pokazuje przykład Krasnegostawu, jest kluczowa dla efektywnej gospodarki ściekowej, zwłaszcza na obszarze gmin wiejskich. W obliczu istniejących wyzwań, takich jak nielegalne zrzuty ścieków czy niespełnianie wymogów prawnych przez istniejące obiekty, konieczne są dalsze inwestycje i wdrożenie nowoczesnych technologii. Współpraca między samorządami lokalnymi, instytucjami finansowymi oraz przedsiębiorstwami specjalizującymi się w technologiach ściekowych może przynieść znaczące korzyści całemu systemowi gospodarki wodno-ściekowej w Polsce. Przykład Krasnegostawu to przykład tego, jak zaawansowane rozwiązania mogą przyczynić się nie tylko do zwiększenia efektywności w zarządzaniu ściekami, ale również do ochrony środowiska naturalnego i zdrowia publicznego.
Niedoinwestowanie i przestarzała infrastruktura stacji zlewnych w Polsce stanowią duże wyzwanie w zakresie gospodarki ściekowej. Tylko odpowiednie inwestycje i wykorzystanie innowacji technologicznych mogą przynieść trwałe i efektywne rozwiązania. Uporządkowanie gospodarki ściekowej poza aglomeracjami, na obszarach nieskanalizowanych, zależeć będzie od kontynuacji działań mających na celu nie tylko spełnienie obowiązujących standardów, ale również zapewnienie bezpieczeństwa środowiskowego, ochronę zasobów wodnych i poprawę jakości życia lokalnych społeczności.
