English
Dnia 21 lutego br. w Ministerstwie Klimatu i Środowiska odbyła się konferencja prasowa dotycząca ochrony lasów o szczególnych walorach przyrodniczych. W trakcie wydarzenia wiceminister Mikołaj Dorożała podsumował kroki przedsięwzięte dotychczas przez nowy rząd i zapowiedział dalsze działania. Celem resortu jest wypracowanie multidyscyplinarnego podejścia do ochrony cennych przyrodniczo terenów leśnych po latach zaniedbywania tych jakże ważnych kwestii. Co konkretnie obiecuje Ministerstwo?
Nowy zespół w MKiŚ
W zarządzeniu z 7 lutego 2024 r. minister klimatu i środowiska powołał Zespół do spraw wzmocnienia ochrony lasów cennych przyrodniczo i ważnych społecznie. Jego przewodniczącym został wiceminister Dorożała, a w skład, oprócz pracowników resortu, weszli również przedstawiciele Lasów Państwowych oraz niezależni eksperci z dziedziny leśnictwa, ochrony przyrody oraz prawa unijnego. Zadaniem Zespołu jest wypracowanie rekomendacji w zakresie sposobów, w jakie można chronić tereny cenne przyrodniczo, a zarazem prowadzić na nich gospodarkę leśną.
Podobny zespół powołano w strukturach Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych (DGLP). Według wiceministra Dorożały współpraca między obiema jednostkami układa się bardzo dobrze. Udało się już nawet wypracować metody komunikacyjne usprawniające przepływ informacji.
Ograniczenie wyrębu polskich lasów – chronimy tereny cenne przyrodniczo
Wcześniej, 8 stycznia br., minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska poinformowała o wydaniu decyzji w sprawie ograniczenia oraz wstrzymania wycinek lasów o szczególnych walorach przyrodniczych. Pierwszym zadaniem nowo powołanego przy MKiŚ zespołu była analiza zgłoszeń otrzymanych z nadleśnictw oraz zakładów usług leśnych (ZUL) w związku z realizacją tej decyzji. Przedstawiciele przemysłu drzewnego oraz ZUL zostali zaproszeni do udziału w kolejnych spotkaniach zespołu.
Wiceminister Dorożała ostrzega, że tereny cenne przyrodniczo mogą być wykorzystywane w manipulacjach politycznych przed zbliżającymi się wyborami samorządowymi. Jego zdaniem działań takich należy zaniechać, skupiając się na konstruktywnym ograniczaniu inicjatyw, które szkodzą przyrodzie.
Na szczęście pierwsze efekty intensywnej współpracy na rzecz lasów polskich są już widoczne. Po dwóch tygodniach spotkań i konsultacji udało się na bazie problemów zgłaszanych przez nadleśnictwa wypracować wytyczne, które zostały następnie przekazane do DGLP. Na drugą połowę marca Ministerstwo zaplanowało przeprowadzenie ogólnopolskiej narady o lasach, otwartej dla wszystkich zainteresowanych stron. Docelowo praca rozdzielona zostanie pomiędzy zespoły zadaniowe skupiające się na przyrodniczym, społecznym i gospodarczym aspekcie ochrony cennych terenów.
Lasy o szczególnych walorach przyrodniczych w Polsce
Wstrzymanie wycinki lasów dotyczyło dziesięciu kluczowych obszarów, uznanych przez MKiŚ za wymagające pilnej ochrony. Konkretnie chodzi o Puszczę Borecką, Puszczę Świętokrzyską, Puszczę Augustowską, Puszczę Knyszyńską, Puszczę Karpacką, Puszczę Romnicką, a także Bieszczady, Trójmiejski Park Krajobrazowy oraz cenne przyrodniczo tereny leśne wokół Wrocławia i Iwonicza-Zdroju. Ograniczenie wyrębu dotyczy łącznie 20-30 proc. wcześniej zaplanowanych wycinek i będzie obejmować starodrzew, lasy wodochronne oraz obszary górskie. Na stronie MKiŚ znalazły się mapy przedstawiające miejsca, w których wyręby zostaną wstrzymane lub ograniczone.
Wspomniane wyżej mapy obrazują też projektowane rezerwaty, w których istotne jest zachowanie aktualnego stanu zadrzewienia. Decyzję o ograniczeniu wycinki resort argumentuje dodatkowo zasięgiem obszarów Natura 2000 oraz funkcją leśnych kompleksów promocyjnych. Uratowane przed piłą i zlokalizowane wokół dużych aglomeracji lasy mają też pomóc w retencji wody, zapobiegając powodziom, których możemy spodziewać się coraz więcej w dobie zmiany klimatu. MKiŚ zapowiada, że w najbliższej przyszłości uruchomi na stronie formularz, dzięki któremu społeczeństwo będzie mogło zgłaszać sugestie odnośnie do cennych przyrodniczo terenów, które warto objąć ochroną.
Potrzeba wdrażania zrównoważonej gospodarki leśnej
Wiceminister Dorożała podczas konferencji zaznaczył, że tereny cenne przyrodniczo zostaną objęte programem działań związanych z rozwojem elementów zrównoważonej gospodarki. W skrócie chodzi o to, aby pogodzić interesy różnych grup społecznych oraz środowiska naturalnego. Ochrona bioróżnorodności i wykorzystanie rekreacyjno-edukacyjnego potencjału obszarów zalesionych muszą współistnieć z ważną funkcją gospodarczą, jaką lasy pełnią w Polsce. Według Polskiej Izby Gospodarczej Przemysłu Drzewnego sektor leśno-drzewny w kraju wypracowuje nawet 2,5 proc. PKB i zatrudnia ponad 350 tys. pracowników.
Zapraszając do rozmów przedstawicieli przemysłu drzewnego, MKiŚ daje możliwość wypracowania rozwiązań na długi okres czasu. Przyszłość pokaże, czy ambicje te uda się zrealizować.
