English
O tym, że turystyka może wpływać na bioróżnorodność informujemy w „Wodnych Sprawach” od początku lata. Również Komisja Europejska przedstawiła ostatnio interesujący materiał na ten temat. Podsumowuje on badania w zakresie rekreacyjnego użytkowania gruntów, które zmniejsza morską bioróżnorodność. Chodzi o pogłębianie w pobliżu domów wakacyjnych w archipelagu Finlandii.
Finlandia a pogłębianie dna
Finlandia, uznawana za najszczęśliwszy kraj na świecie, posiada ponad 98 tys. wysp. Na wielu z nich zlokalizowane są tzw. drugie domy, wykorzystywane rekreacyjnie w okresie wakacyjnym. Jak podaje KE, za danymi publikowanymi przez fiński urząd statystyczny, mowa nawet o 500 tys. budynków. Mają one, podobnie jak ich wakacyjne wykorzystanie, wpływ na środowisko wysp. KE przedstawia szczególny aspekt rekreacyjnego użytkowania terenów nadmorskich. Mowa o pogłębianiu dna na małą skalę, aby poprawić dostęp łodzią i warunki do pływania i żeglarstwa.
Wpływ pogłębiania dna na bioróżnorodność
Naukowcy z fińskiego Instytutu Środowiska ocenili potencjalny wpływ nowych drugich domów na utratę gatunków w Morzu Bałtyckim w wyniku pogłębiania. Zbadano bioróżnorodność i przeanalizowano dane zebrane z ponad 170 tys. podmorskich obszarów. Zestawiono je z informacjami o rekreacyjnym wykorzystaniu terenu. Na tej podstawie określono obszary wysokiego ryzyka z uwagi na pogłębienia. Naukowcy odkryli, że takie działania, nawet na małą skalę. mają negatywny wpływ na różnorodność biologiczną, w szczególności gatunki przybrzeżne. Wynika to z faktu, iż dotyczy ono płytkich zatok i lagun z miękkimi osadami morskimi, do których dociera światło słoneczne i które są domem dla różnorodnych glonów i roślin morskich.
W badaniu podkreślono, że nie stwierdzono liniowego związku łączącego bioróżnorodność i wielkość obszaru pogłębianego, co zinterpretowano jako potwierdzenie, że zmiany nawet na niewielkim obszarze, np. przy pomoście, negatywnie wpływają na organizmy morskie. Dodatkowym czynnikiem jest kumulacja oddziaływań. Skutki pogłębiania są odczuwalne daleko poza samym obszarem prac.
Artykuł podsumuję cytatem: „Co najmniej 489 nowych domów jest budowanych rocznie na wybrzeżu Finlandii, a naukowcy apelują o bardziej rygorystyczne przepisy dotyczące użytkowania gruntów w celu lepszej ochrony morskiej różnorodności biologicznej, co stanowi priorytet szerszej dyrektywy ramowej UE w sprawie strategii morskiej. Dokładniej rzecz ujmując, wskazują one na potrzebę większej kontroli nad użytkowaniem gruntów w obszarach miękkich, płytkich dna morskiego, które otrzymują najwięcej światła słonecznego, oraz surowszą regulację pogłębiania”.
