Jak bioróżnorodność wpływa na nasze zdrowie psychiczne? Smartfony pomogły w badaniach

bioróżnorodność

W obliczu zmiany klimatu coraz częściej podkreśla się potrzebę dbałości o zielone przestrzenie w urbanizowanych, zabetonowanych obszarach. Jak istotny jest kontakt z przyrodą dla naszego zdrowia i samopoczucia? W najnowszym badaniu, wykorzystującym aplikację na smartfony, naukowcy zbadali, jak bioróżnorodność wpływa na zdrowie psychiczne mieszkańców. Badanie to dostarcza nowych perspektyw na znaczenie integracji elementów naturalnych w miejskich przestrzeniach.

Co ma wpływ na nasze zdrowie fizyczne i psychiczne?

Wpływ warunków klimatycznych i otoczenia na zdrowie fizyczne i psychiczne człowieka to temat, który coraz częściej pojawia się w debatach naukowych i medialnych. Dostępne badania wskazują na złożoność tego zagadnienia, szczególnie w kontekście urbanizacji oraz skutków zmiany klimatu.

Z pewnością wpływ na nasze zdrowie fizyczne ma promieniowanie słoneczne, które odgrywa kluczową rolę w syntezie witaminy D, co ma istotny wpływ na prewencję chorób nowotworowych, autoimmunologicznych oraz zapobieganie krzywicy u dzieci [1]. Z kolei roślinność miejska może przyczyniać się do obniżenia poziomów zanieczyszczeń, takich jak cząsteczki stałe i tlenki azotu, które są emitowane przez pojazdy i przemysł. Badania wykazały, że drzewa w miastach mogą znacząco zmniejszyć poziom zanieczyszczeń, co przekłada się na niższe ryzyko chorób układu oddechowego i sercowo-naczyniowego [2].

Wpływ natury na zdrowie psychiczne jest tematem, który wymaga głębszego zrozumienia. Badania nad wpływem otoczenia naturalnego na dobrostan psychiczny często ograniczają się do ogólnych uwarunkowań, pomijając specyficzne elementy jak drzewa, ptactwo czy woda. Przykładowo, bioróżnorodność i bezpośredni kontakt z naturą mogą być kluczowe dla naszego dobrostanu psychicznego, chodź niestety wiele badań opiera się na sztucznych scenariuszach [3].

Udowodniono natomiast, że dostęp do zielonych przestrzeni w miastach, które są częścią bioróżnorodnego ekosystemu, może poprawiać zarówno zdrowie psychiczne i fizyczne. Przykładem może być zwiększona aktywność fizyczna wśród mieszkańców mających dostęp do parków i innych terenów zielonych [4].

Bioróżnorodność a badania za pomocą smartfonów

Celem badania była analiza wpływu bioróżnorodności na dobrostan psychiczny człowieka. Analiza skupiła się na zrozumieniu, czy zdrowie psychiczne zależy nie tylko od ogólnej ilości terenów zielonych, ale także od różnorodności poszczególnych elementów naturalnych w danej przestrzeni. Badanie koncentrowało się na trzech głównych pytaniach badawczych:

  1. Czy sporadyczne interakcje z określonymi elementami przyrody wiążą się z lepszym stanem zdrowia psychicznego i czy te skojarzenia mają charakter długotrwały?
  2. Czy istnieje korelacja między zwiększoną ilością naturalnych cech a lepszym samopoczuciem, sugerująca, że większa bioróżnorodność w danym obszarze przynosi korzystniejsze efekty dla zdrowia psychicznego mieszkańców?
  3. Jak duże znaczenie dla związku pomiędzy kontaktem z naturą a dobrostanem psychicznym ma różnorodność składowych środowiska naturalnego?

W ramach badania zastosowano aplikację mobilną Urban Mind, która jest narzędziem do monitorowania wpływu środowiska naturalnego na zdrowie psychiczne. Aplikacja umożliwiła przeprowadzenie wielokrotnych pomiarów w czasie rzeczywistym, co pozwoliło na eliminację błędu zwanego “recal bias”. Łącznie aplikację pobrało 7829 użytkowników, z których 1998 osób przeprowadziło co najmniej 25 proc. zaplanowanych ocen ekologicznych, spełniając tym samym minimalne kryteria uczestnictwa.

Podczas badania zebrano również dane demograficzne uczestników, takie jak wiek, płeć, pochodzenie etniczne, status społeczno-ekonomiczny, jakość snu oraz informacje dotyczące zdrowia psychicznego. W ciągu 14 dni uczestnicy dokonywali 42 chwilowych ocen ekologicznych, po trzy dziennie, z wyłączeniem godzin przeznaczonych na sen. W ramach tych ocen uczestnicy byli zobowiązani do przesyłania zdjęć i krótkich klipów audio, które dokumentowały ich otoczenie.

Analiza obejmowała ocenę samopoczucia, środowiska naturalnego oraz bioróżnorodności. Wszystkie zebrane dane były szczegółowo analizowane w celu zrozumienia zależności między ekspozycją na czynniki naturalne a stanem zdrowia psychicznego uczestników.

Co wykazały badania?

Autorzy badania zaznaczają, że ich praca posiada pewne ograniczenia. Jednym z nich jest fakt, iż grupa badawcza składa się wyłącznie z użytkowników smartfonów, z przeciętnym wiekiem wynoszącym 35,5 roku, co sprawia, że próbka ta nie odzwierciedla demograficznie całego społeczeństwa. Ponadto istnieje przypuszczenie, że osoby dobrowolnie korzystające z aplikacji Urban Mind mogą być bardziej świadome lub zainteresowane wpływem przyrody na zdrowie psychiczne, co mogło wpłynąć na stronniczość ich odpowiedzi, zwłaszcza że cele badania były jasno komunikowane od początku.

Niemniej jednak, badanie to jest pionierskim przedsięwzięciem oceniającym wpływ codziennych interakcji z różnymi elementami bioróżnorodności na zdrowie psychiczne, przeprowadzone w kontekście realnych warunków i czasu rzeczywistego, z uwzględnieniem indywidualnych cech uczestników.

Końcowe wyniki badania dostarczyły odpowiedzi na trzy kluczowe pytania postawione w hipotezie. Po pierwsze, zidentyfikowano pozytywny wpływ naturalnych elementów otoczenia na samopoczucie człowieka. Na przykład, emocje związane ze spotkaniami z ptakami oraz obserwacją roślinności i drzew mogą być bardziej trwałe, w przeciwieństwie do wrażeń związanych z obserwacją wody czy słuchaniem jej szumu. Po drugie, stwierdzono, że rosnąca bioróżnorodność ma trwały i pozytywny wpływ na zdrowie psychiczne. Po trzecie, wykazano, że każdy dodatkowy element naturalny w otoczeniu uczestnika, zwiększał jego poziom zadowolenia.


W artykule korzystałem m.in. z prac:

[1] Holick, MF. “Vitamin D deficiency.” The New England journal of medicine, 2007
[2] Nowak, DJ, Crane, DE, Stevens, JC. “Air pollution removal by urban trees and shrubs in the United States.” Urban forestry & urban greening, 2006
[3] White, MP, et al. “Spending at least 120 minutes a week in nature is associated with good health and wellbeing.” Scientific reports, 2019
[4] Maas, J., et al. “Green space, urbanity, and health: how strong is the relation?” Journal of Epidemiology & Community Health, 2006

Assistant Icon

Używamy plików cookie, aby zapewnić najlepszą jakość korzystania z Internetu. Zgadzając się, zgadzasz się na użycie plików cookie zgodnie z naszą polityką plików cookie.

Close Popup
Privacy Settings saved!
Ustawienie prywatności

Kiedy odwiedzasz dowolną witrynę internetową, może ona przechowywać lub pobierać informacje w Twojej przeglądarce, głównie w formie plików cookie. Tutaj możesz kontrolować swoje osobiste usługi cookie.

These cookies are necessary for the website to function and cannot be switched off in our systems.

Technical Cookies
In order to use this website we use the following technically required cookies
  • wordpress_test_cookie
  • wordpress_logged_in_
  • wordpress_sec

Cloudflare
For perfomance reasons we use Cloudflare as a CDN network. This saves a cookie "__cfduid" to apply security settings on a per-client basis. This cookie is strictly necessary for Cloudflare's security features and cannot be turned off.
  • __cfduid

Odrzuć
Zapisz
Zaakceptuj

music-cover